Oploskoffie, wie kent het niet? Een schepje poeder in een kopje, kokend water eroverheen, en binnen een paar seconden heb je een dampende mok koffie. Is dat poeder zuivere koffie, of is oploskoffie een slim verzinsel van de voedingsindustrie? Keuringsdienst van waarde gaat koffiedik kijken.
Waar is oploskoffie van gemaakt?
Ook oploskoffie begint, net als elke andere kop koffie, met koffiebonen. De koffiebonen worden geroosterd en gemalen, en vervolgens wordt hier koffie van gezet.
Koffieautomaatexpert Rob Koller legt in de Keuringsdienst van waarde-uitzending uit: ‘Stel je een gigantische pot sterke espresso voor, maar dan van duizenden liters.’
Hoe wordt oploskoffie gemaakt?
Deze enorme hoeveelheid koffie wordt ingedikt tot een geconcentreerde siroop, die de koffiefabrikanten vervolgens drogen. Dit drogen van de koffiesiroop kan op twee manieren: via een sproeidroogmethode of door de koffie te vriesdrogen. We leggen uit hoe dat te werk gaat.
Vriesdrogen
Rob Koller legt in de Keuringsdienst van waarde-uitzending uit dat ze bij het vriesdrogen de gefilterde koffie bevriezen zodat ze een grote plak ijskoffie krijgen.
‘Zodra we de plak ijskoffie hebben, wordt deze in kleine stukjes gehakt en vervolgens onder vacuüm gedroogd. Dit vriesdroogproces verwijdert het ijs, waardoor alleen de geconcentreerde koffie achterblijft in de vorm van kleine korreltjes,’ aldus Koller.
Sproeidrogen
Sproeidrogen is de goedkopere methode om oploskoffie te maken. Hierbij wordt de koffiesiroop verneveld in een grote droogkamer. De hete lucht in deze droogkamer zorgt ervoor dat de vloeistof uit de siroop verdampt. Wat overblijft, zijn kleine droge koffiekorrels, beter bekend als oploskoffie.
Verschil in smaak
Fijnproevers zullen zeggen dat oploskoffie totaal anders smaakt dan een kop koffie gezet van versgemalen koffiebonen. Oploskoffie mist de rijke, complexe smaak die je krijgt van een verse kop. Bij het droogproces verdampt niet alleen het vocht, maar ook een deel van de aroma’s.
De smaak van koffie bestaat namelijk voor een deel uit vluchtige aroma's die koffie een bloemige, fruitige en licht nootachtige complexiteit geven.
Omdat deze aroma’s gevoelig zijn voor hitte en druk, gaan ze verloren in het droogproces, vooral bij de sproeidroogmethode. Wat overblijft, is koffie die wat bitter kan smaken.
Welke oploskoffie is het lekkerst?
De smaak en complexiteit verschillen per soort oploskoffie, want ook onder oploskoffie zijn gradaties. De goedkope varianten zijn vaak gemaakt van Robusta-bonen, die van nature bitterder smaken.
Duurdere oploskoffie bevat veelal Arabica-bonen, die een mildere smaak hebben. Drink je je koffie met veel melk of suiker? Dan merk je dat verschil waarschijnlijk minder.
Smaken verschillen
Oploskoffie heeft zijn voordelen: het is snel, makkelijk en lang houdbaar. Maar ondanks dat oploskoffie met dezelfde koffiebonen begint, kan het de complexe smaak van versgemalen koffiebonen volgens puristen niet evenaren.