Nog een paar nachtjes slapen en dan breekt het heerlijke avondje weer aan. De goedheiligman trekt dan piekfijn gekleed door het hele land met een mijter, staf en zijn baard. De Sint groeit deze baard zelf, de hulpsint moet de winkel in. Maar waar wordt zo’n nep baard eigenlijk van gemaakt?

De hulpsint is niet alleen veel geld kwijt aan cadeaus, ook voor zijn witte baard is hij afhankelijk van winkeliers. Voor een sinterklaasbaard ben je al snel zo'n 700 tot 1300 euro kwijt. De baard komt dan ook niet van een Hollands schaap, maar van de yak.

Yakhaar

De yak is een koesoort die je veelal in Centraal-Azië tegenkomt. De meeste sintbaarden komen dan ook uit China. Net als bij een schaap wordt de jak één keer per jaar geschoren en na het scheren levert de lokale boer het haar af bij een fabriek.

Maar waarom dit specifieke haar? Dat heeft te maken met de eigenschappen van het yakhaar. Het is kwalitatief goed haar en heeft de meeste overeenkomsten met echt baardhaar, vandaar dat pruikenmakers al heel lang hun haar uit China halen. Door de yak heeft China een sterke positie in de haarhandel.

Zwavelzuur

Geschoren yakhaar is lang en nog niet direct na het scheren klaar om op je gezicht te plakken. Dus wordt het in de fabriek verder bewerkt. Als eerst wordt het yakhaar, dat de Chinezen maoniu mao noemen, in lange strengen verwerkt. Zo blijft het haar niet aan elkaar klitten en is het makkelijker te bewerken.

De baard van Sinterklaas is natuurlijk wit, dus gaat het veelal gekleurde yakhaar in de bleek. De haren gaan in een bad met water, waarna er chemicaliën worden toegevoegd. Eerst oxidatiemiddel, dan zwavelzuur en dan tien minuten weken. Het haar krijgt conditioner en moet een tijd drogen. Door dit proces krijgt het de sneeuwwitte kleur die wij van de goedheiligman gewend zijn.

Sinterklaas in de Nicolaasbasiliek

Noord-Korea

Voor een sinterklaasbaard is ongeveer 100 gram yakhaar nodig. De Chinese fabriek verkoopt dat voor ongeveer 25 euro, een stuk goedkoper dan de 900 euro die je in Nederland betaalt. Dat verschil kan je grotendeels verklaren door het laatste deel van het proces: het handwerk.

Want van de yakharen moet een baard geknutseld worden die mooi in vorm blijft. Dat gebeurt met de hand en kan wel tien uur duren. Een flinke klus dus, waar niet iedereen de kennis of het geduld voor heeft. Gespecialiseerde ateliers nemen dit vakwerk voor hun rekening. 

Maar die gespecialiseerde ateliers bevinden zich niet in China. Niet omdat ze het daar niet kunnen, maar omdat de arbeidskrachten daar ‘te duur’ zijn. In Noord-Korea zijn de arbeidskrachten goedkoper en dus voor producenten financieel aantrekkelijk om het handwerk daar te verrichten. Noord-Korea levert de baarden vervolgens terug aan China, die het weer doorverkoopt aan Nederland.

Bijna elke sinterklaasbaard die je in Nederland ziet, komt dus uit Noord-Korea. De baard van Sinterklaas maakt elk jaar een reis vanuit Spanje, maar de baard van de hulpsint gaat op reis van China naar Noord-Korea en komt dan pas via China onze kant op.