Zanger Stef Bos ervaart de coronacrisis als een kantelpunt. “De momenten dat je een 'catharsis' meemaakt - het niet goed met je gaat, je vastloopt, iemand om je heen doodgaat - zijn achteraf vaak je beste momenten."

Daarom vindt hij dat we het heft in eigen hand moeten nemen. "Je moet er iets mee dóén."

The times, they are changing, zong Bob Dylan ooit. Oftewel: de tijden, ze veranderen. Stef Bos vertaalde dat nummer en maakte het wat opstandiger: "Het wordt tijd om de tijd te veranderen."

Kijk en luister

Kom, open je ogen,

kop uit het zand,

want de wereld draait door

en wij staan aan de kant.

En we kijken ernaar

en zijn als verlamd

en we bouwen weer muren rond landen.

Maar waarheen je ook vlucht,

er is geen weg terug,

het wordt tijd

om de tijd te veranderen.

"Ik heb er een soort strijdlied van gemaakt", zegt hij. "Opstandigheid is een gevoel dat deze vreemde periode in ieder geval ook in mij is aangewakkerd. In mijn vertaling is het niet de jonge generatie tegen de oude, maar wij allemaal samen tegen de verlamming van die onwezenlijke anderhalvemetersamenleving."

Hoewel hij begreep waarom allerlei maatregelen in deze pandemie nodig waren, voelde hij zich diep getroffen omdat zijn gevoel van vrijheid kwijt was. Zijn vrijheid om te bewegen, zijn vrijheid om te spelen... Die waren weg. Hij zegt: "En dat ging – en gaat – veel verder dan zorgen om mijn carrière. Daar ben ik eigenlijk niet zo mee bezig geweest. Maar ik ontdekte ineens dat zingen met mensen een soort water en brood voor me is."

"In de eerste periode van de lockdown waren we nog in Zuid-Afrika. Daar was de noodtoestand afgekondigd en waren we ineens in een politiestaat terecht gekomen. Heel heftig. En toen al wist ik dat we hier niet zomaar aan moesten gaan wennen. Dat het nieuwe normaal niet normaal mocht worden. Omdat het dat niet ís."

Ik ontdekte ineens dat zingen met mensen een soort water en brood voor me is

"We moeten heel goed nadenken over wat we willen, wat we echt belangrijk vinden en waar we concessies willen doen. Niet drie keer per jaar op vakantie, bijvoorbeeld? Of zoals in mijn eigen geval: niet meer op verschillende plekken op de wereld wonen. Maar daarin een keuze maken? Daar denken mijn vrouw en ik nu over na. Het ís een crisis, en als we daar niet goed mee om gaan vallen er nog veel meer doden dan door de ziekte alleen. Maar er is ook een kans dat deze tijd ons creatief maakt, en het beste in ons naar boven haalt."