In bed blijven

Marthin werkt als begeleider bij een zorginstelling voor mensen met een verstandelijke beperking met moeilijk interpreteerbaar gedrag. Hij voelt een grote verantwoordelijkheid voor de cliënten en hun veiligheid. Toch is die soms lastig te waarborgen. Er is te weinig personeel en de werkdruk is hoog. ‘Het was gewoon wachten op ongelukken’, legt Marthin uit.

Tijdens een van zijn diensten weet een cliënt een mes te pakken. Daarmee probeert hij Marthin neer te steken. ‘Ik dacht dat ik er geweest was. Het mes stopte een centimeter voor mijn buik.’ Het slechte management van zijn werkgever en de angst voor meer agressie op de werkvloer levert Marthin nog meer stress op. 

In februari 2020 wordt al die stress te veel. ‘Ik kon niet meer. Ik had uitvalsverschijnselen in mijn arm en wilde alleen maar in bed blijven liggen. Toen wist ik: 'Dit is een burn-out.’ De bedrijfsarts bevestigt Marthins vermoeden. In januari 2021 gaat Marthin weer aan het werk, maar een paar maanden later krijgt hij een terugval. Hij heeft opnieuw een burn-out.

Niet aan de grote klok

Gedurende de burn-out is Marthin op zichzelf aangewezen. Een relatie heeft hij niet meer. ‘De boosheid en stress door mijn werk reageerde ik thuis af. Ik kon het niet tegenhouden, maar het heeft mij wel mijn relatie gekost.’ Ook met zijn familie heeft hij door een conflict geen contact. ‘Ik heb altijd een sociaal vangnet gehad, maar nu moest ik het ineens alleen doen.’ 

Hij vindt het moeilijk om zich te uiten over de burn-out. ‘Ik kom uit een Molukse familie. Ik heb nooit geleerd over mentale klachten. In onze cultuur wordt dat vaak verborgen gehouden. Ik heb mijn problemen ook niet aan de grote klok gehangen. Ik dacht dat ik het zelf moest oplossen.’

Na de relatiebreuk verhuist Marthin naar een kamer van drie bij vier meter in een gedeeld huis met vijf andere mannen. ‘Ik dacht: 'Hoe ben ik hier in mijn leven terechtgekomen?’ Maar in dat huis kon ik wel relaxt op adem komen. En ook al had ik niemand, ik had de jongens nog, mijn huisgenoten. Ik kende ze niet goed, maar ik was niet alleen thuis.’

Deelname Out of Office

Moeite om over gevoelens te praten en toch meedoen aan een tv-programma? Het lijkt een grote stap. ‘Blijkbaar wilde ik gehoord worden’, legt Marthin uit. ‘Maar daarnaast voelde Out of Office ook als de laatste horde die ik nog moest nemen. Het ging in een stijgende lijn, maar in mijn eentje kwam ik er niet uit.‘ 

Samen met de andere deelnemers gaat Marthin aan de slag op de zorgboerderij. Daarbij wordt hij geholpen door hulpboeren met een fysieke beperking. ‘Het was wel spannend’, vertelt Marthin. ‘Ik wilde juist afstand nemen van mijn ongezonde werkomgeving in de zorg, nu kwam ik weer op een plek waar het juist om zorg ging.’ 

Warme deken

Ondanks de spanning voelt de boerderij al snel als een warme deken voor Marthin. ‘De nabijheid van de hulpboeren was fijn. Ze zeiden dat ik door moest zetten en ik kon voelen dat het echt was. Dat emotioneerde mij, we zijn heel dicht bij elkaars belevingswereld gekomen.’

En de belangrijkste les? ‘Opstaan! Het leven heeft mij misschien knock-out geslagen, maar ik moet niet te lang blijven liggen. Het was een quote op het krijtbord in de boerderijkeuken. Die tekst is een trigger geweest, er is iets geopend in mij.’

Marthin: ‘Ik wil dingen doen waar ik zelf 100% achter sta. Dat is een vorm van opstaan. Maar ook het letterlijke opstaan in de ochtend. Koken of het huis schoonmaken. Het gaf me de spirit om ook in mijn privéleven weer stappen te ondernemen. Ik heb laatst mijn verjaardag gevierd bijvoorbeeld, met een aantal familieleden.’ 

Out of Office is vanaf 5 maart elke dinsdagavond te zien om 21:30 uur op NPO 1.