Sumud in Bethlehem: blijven waar je geworteld bent

In het hart van Bethlehem, de geboorteplaats van Jezus, ontmoet Petrus in het land dominee Ashraf Tannous in de Evangelisch-Lutherse Kerk. In een regio waar spanningen en onzekerheid aan de orde van de dag zijn, zet Ashraf zich in voor iets dat zowel eenvoudig als diepzinnig is: blijven. Standhouden. Sumud.

Gegrond blijven

"Het is een enorme uitdaging," vertelt hij ons, "want religieuze mannen en vrouwen worden vandaag de dag geroepen om de geest van hoop levend te houden voor de mensen in dit land. Onze taak en verantwoordelijkheid is dus om deze mensen veerkrachtig te houden – sumud – in dit land."

Sumud, een Arabisch woord dat zich laat vertalen als ‘standvastigheid’ of ‘volharding’, is een sleutelbegrip in het dagelijks leven van Palestijnse christenen. Het betekent meer dan overleven. Het betekent vasthouden aan je identiteit, je wortels, je geschiedenis – juist daar waar die onder druk staan.

"Sumud betekent dat je vastbesloten bent om te blijven in het land waar je geboren bent," legt Ashraf uit, "waar je voorouders zijn geboren, waar jouw geschiedenis ligt."

Voor Ashraf is deze houding niet alleen persoonlijk, maar ook geestelijk van levensbelang voor zijn gemeenschap. Hij stelt de indringende vraag: "Als wij als christenen geen sumud tonen en niet in ons eigen land blijven – het land van de Bijbel, van Jezus Christus – wie zal er dan blijven? Wie zal hier zijn om te spreken, te getuigen en de levende stenen van dit land te zijn? Wie vertelt dan het verhaal van ons christendom en dat van onze voorouders?"

Het is deze diepe verbondenheid met het land die Ashraf vergelijkt met de wortels van olijfbomen: stevig verankerd in de aarde, moeilijk te verplaatsen. "Dit is wat wij als geestelijken moeten doen," zegt hij, "ons volk hier houden in ons land, als olijfbomen in deze grond, geworteld in deze aarde."

'Wie zal hier zijn om te spreken, te getuigen en de levende stenen van dit land te zijn?'

Ashraf Tannous

Hoop voor de toekomst

In zijn overdenkingen verwijst Ashraf ook naar Johannes 16:2-3, waar Jezus spreekt over vervolging en onbegrip: ‘Er komt zelfs een tijd dat iedereen die jullie doodt, meent daarmee God te dienen. Maar ze doen dat omdat ze de Vader en Mij niet kennen.’ (NBV21)

"De mensen die verantwoordelijk zijn voor het verdrijven, het doden en het onderdrukken, denken juist dat ze God een dienst bewijzen," zegt Ashraf. Toch roept Jezus zijn volgelingen op om hoop te houden. Want, zo belooft Hij, de Heilige Geest zal komen.

Voor Ashraf is het die Heilige Geest die sumud mogelijk maakt. "Lieve broeders en zusters, houdt je hoop levend. Neem onze hoop, die een hoop is in een hopeloze situatie.’