De natuur om ons heen is het belangrijkste op onze planeet, vindt boswachter Tim Hogenbosch. Volgens hem kunnen we niet vroeg genoeg beginnen om mensen daar iets over te leren. 'Als kinderen geen gevoel hebben voor de natuur, ontbreekt die waardering ook als volwassenen.'
Bekend gezicht
Tim Hogenbosch kun je kennen als dé boswachter van KRO-NCRV. Zo is hij te zien in programma’s als De Beestenbrigade en Waku Waku. Hogenbosch is dol op de natuur én de dieren die erin leven. Hij gelooft dat kinderen zo jong mogelijk moeten leren over de natuur en deelt deze kennis graag met hen.
'Als kinderen geen verbinding hebben met de natuur, inclusief parken en speeltuinen in de buurt, zullen ze later als volwassenen moeilijker waardering voor de natuur kunnen opbrengen', vertelt Hogenbosch. Je kunt kinderen het beste iets leren over de natuur door ze zelf te laten ontdekken, vindt de boswachter. 'Neem ze mee de natuur in, zodat ze zich samen kunnen verwonderen over dat ene torretje.'
Nijmeegse natuur
Hogenbosch geniet zelf ook heel erg van de natuur. Een van de mooiste plekken in ons land? Dat vindt hij zijn eigen woonplaats Nijmegen, de plek waar hij eerst werkte als boswachter voor Staatsbosbeheer. 'In Nijmegen vind je alle natuurtypen die ons land rijk is', vertelt de boswachter. 'Relatief grote bossen, uitwaarden van de Waal en heiden.'
'Op kleine schaal is er wel iets aan verzuring te doen, maar we moeten het probleem aanpakken bij de bron'
Bodem verzuurt door stikstof
In deze natuurgebieden, net als op veel andere plaatsen in ons land, is er een groeiend probleem van verzuring. 'Stikstof heeft grote invloed op de verzuring van de bodem', legt de boswachter uit. 'Op sommige plekken vindt steeds meer vergrassing plaats, waardoor kleine plantjes en jonge bomen geen kans krijgen om te groeien.'
Dat is zonde, want op één vierkante kunnen in principe veel verschillende soorten planten groeien. 'Maar als het volledig overwoekerd wordt door door bramen, brandnetels of het pijpenstrootje heb je maar één soort', vertelt Hogenbosch. Hij vindt dat een groot probleem voor de biodiversiteit. Vooral bij jonge flora is verzuring en de overname van bepaalde plantensoorten een groot probleem. 'Oude bomen worden ziek waardoor ze doodgaan, maar doordat andere flora geen kans krijgt om zich te ontwikkelen verdwijnen er een hele hoop soorten.'
Volgens Hogenbosch wordt er wel geprobeerd om verzuring tegen te gaan. 'In natuurgebieden strooien ze met een helikopter steenmeel, een gesteente dat rijk is aan kalk en andere mineralen, boven de bossen.' Toch denk Hogenbosch dat dit niet de juiste oplossing is. 'Het is een pleister tegen het bloeden, maar je lost het probleem er niet mee op. Op kleine schaal kun je er iets aandoen, maar we moeten het probleem aanpakken bij de bron.'
Herwaardering natuur
Hogenbosch vindt dat de natuur meer aandacht moet krijgen. 'Ik vind het mooi dat we tijdens de pandemie meer herwaardering kregen voor de natuur', zegt de boswachter. Hij zag dit dan ook terug in de natuur in zijn eigen omgeving, waar een hoge score werd behaald tijdens de telling naar flora- en faunasoorten.
Tijdens dit soorten tellingen kijken ze hoeveel biodiversiteit er is, het liefst een aantal van vijfduizend soorten. 'In Nijmegen zaten ze eraan. Het kan sowieso beter, het móet zelfs beter.' Daarom moet er volgens hem veel meer ruimte komen voor de natuur. 'Bijvoorbeeld door natuurbruggen te bouwen die gebieden met elkaar verbinden.'
'Als we voor één soort goed moeten zorgen, dan zijn het wel de insecten'
Meer aandacht voor insecten
Een ander aandachtspunt zijn de insecten. Daar gaat het volgens Hogenbosch erg slecht mee. 'Je kunt ze helpen door bloemen en planten te plaatsen in je eigen tuin.' Let op: het gaat hier om inheemse planten, geen exotische exemplaren die niet uit Nederland komen. 'Als we voor één soort goed moeten zorgen, zijn het de insecten wel', vindt de boswachter. 'Als de kleine diersoorten wegvallen, verdwijnen ook de grote diersoorten.'
Helaas helpt het negatieve beeld dat rondom insecten hangt niet mee. 'Ze hebben een slecht imago. Als het over hertjes gaat, denken mensen: wat leuk, ze zijn schattig en aaibaar. Zodra het over insecten gaat, vindt niemand het leuk.'
Dit kun je zelf doen
Oké, waardering voor de natuur is belangrijk, het helpt om kinderen op jonge leeftijd mee naar buiten te nemen en je kunt planten plaatsen voor insecten. Wat kun je nog meer doen? Volgens de Beestenbrigade-boswachter kun je vanuit huis al beginnen met het zorgen voor een betere natuur. 'Haal tegels uit de tuin en plant meer bloemen, struiken en bomen', tipt Hogenbosch. 'Een tuin vol tegels is bloedheet, waarom zou je geen bomen wegzetten? Die geven schaduw en verkoeling.'
Ook voor de vergroting van de biodiversiteit kun je een kleine aanpassing doen. 'Maak een gaatje onder je schutting zodat daar bijvoorbeeld een egel onderdoor kan lopen.' Kleine moeite, grote impact. Hogenbosch is zelf ook druk bezig met het stimuleren van biodiversiteit in zijn eigen tuin. Ik ben allerlei dingen aan het planten en er komen nog wat struikjes bij, dus ik hoop dat ik aankomende lente een tuin vol vlinders heb.'