Een match in een internationale DNA-bank zorgt ervoor dat Jolanda van Eijk (56) na een jarenlange zoektocht in contact komt met haar Turkse familie. ‘Ik voelde me zo welkom, zij bleken hun leven lang ook naar mij te zoeken.’
Tekst: Yvonne Brok • Beeld: Rogier Veldman
Turkse biologische vader
‘Dat ik half-Turks ben, hoorde ik toen ik een jaar of acht was. Mijn tante merkte dat ik gediscrimineerd werd om mijn wat donkere uiterlijk en vond het tijd me te vertellen dat mijn biologische vader van Turkse afkomst is en Yusuf heet. Tot die tijd had ik geen flauw idee, ik groeide op bij mijn moeder en stiefvader. Zij zijn getrouwd toen ik anderhalf was. Willem, mijn stiefvader, heeft me erkend als zijn dochter; ik droeg dezelfde achternaam als mijn drie halfzusjes die na mij werden geboren.'
'Mijn jeugd was liefdevol en stabiel. Over Yusuf werd met geen woord gerept. Mijn moeder kon niet over hem praten, met niemand. Van mijn tante begreep ik dat ze echt gek op elkaar waren. Hij liet mijn moeder zwanger achter toen hij het land uit moest omdat hij geen werkvergunning meer had. Hij ging terug naar Turkije, waar hij al getrouwd was met Gunsel en een zoontje van vier had.’
Stamboom
Als haar moeder in 2014 overlijdt, merkt Jolanda dat ze meer wil weten over haar roots en over haar vader Yusuf. De eerste met wie ze dat bespreekt is haar stiefvader Willem. Hij begrijpt goed dat ze naar hem op zoek wil gaan. Hij kan haar niets vertellen, want ook voor hem is deze man een mysterie. De zoektocht van Jolanda duurt jaren, daarbij wordt ze geholpen door KRO-NCRV’s Spoorloos. Het tv-programma doet in 2018 een oproep voor haar. Jolanda legt ook contact met de Turkse gemeenschap in Den Haag en zoekt daar in het gemeentearchief naar informatie over Yusuf. En vorig jaar nog stond ze met een groot artikel op de voorpagina van een landelijk dagblad.
‘Ik heb altijd hoop gehouden dat ik hem zou vinden, omdat er steeds weer een spoor was om te traceren. De zoektocht zelf was al waardevol, want ik leerde een wereld kennen die voor mij tot dan toe onbekend was. Ik verdiepte me in de Turkse geschiedenis, cultuur en migratieachtergronden. Toch kwam het moment dat ik vastliep en er niets meer te onderzoeken viel. Op advies van het FIOM (expertisecentrum op gebied van verwantschapsvragen, red.) heb ik me ingeschreven bij een internationale DNA-databank. Mensen van over de hele wereld staan vrijwillig hun DNA af om zo een stamboom op te bouwen.'
Erkenning
Jolanda komt via een internationale DNA-databank in contact met een familiedetective, Els Leijs. Zij kan helpen om de matches die Jolanda ontvangt te onderzoeken. ‘Toen Els me belde dat ik een grote match heb met een meisje uit Australië, drong het niet meteen tot mij door dat ik familie had gevonden. Het meisje van de match is Melika, de dochter van mijn broer Senol, die naar Australië is geëmigreerd. Els benaderde haar en de volgende ochtend belde ze me om te vertellen dat de hele familie in de gloria was.'
'Wat bleek: iedereen wist van mijn bestaan, mijn vader is altijd open geweest over zijn dochter in Nederland en is tot aan zijn dood in juni 2021 met mij bezig geweest. Dat vind ik intens verdrietig en ontroerend. En tegelijkertijd maakt het me blij, want ik voel me daardoor erkend. Omdat Yusuf nooit een geheim heeft gemaakt van mijn bestaan, waren er geen obstakels toen ik mijn familie afgelopen zomer opzocht in Turkije. Dat voelt als een geschenk. Het team van Spoorloos heeft deze reis met me voorbereid, de ontmoetingen geregeld en me begeleid. Dat is voor mij van onschatbare waarde.’