11 november is het 100 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog ten einde kwam. In Frankrijk wordt deze oorlog nog steeds ‘La grande guerre’ genoemd: de grote oorlog. Het geweld en het gebruik van mosterdgas heeft de levens van miljoenen mensen gekost en veel soldaten blijvend verminkt. De Amerikaanse beeldhouwer Anna Coleman Ladd trok zich het leed van militairen wiens gezicht verwoest was door de oorlog enorm aan. En hoewel ze de tijd niet terug kon draaien, kon ze wel wat voor hen betekenen.

‘Studio for Portrait-Masks’

Toen ze in 1917 naar Frankrijk verhuisde, maakte ze kennis met Derwent Wood, een beeldhouwer met een eigen winkel genaamd ‘The Tin Noses Shop’. Derwent maakte in zijn atelier neusmaskers voor militairen die tijdens de oorlog hun neus waren verloren.

Anna werd geïnspireerd en richtte met de steun van het Amerikaanse Rode Kruis haar eigen atelier op, de ‘Studio for Portrait-Masks’. In dit atelier maakte ze allerlei maskers op maat voor soldaten wiens gezichten verminkt waren tijdens de Eerste Wereldoorlog. In een tijd waar plastische chirurgie voor velen geen optie was, was dit één van de weinige manieren om zonder schaamte de straat op te kunnen.

Van haar atelier probeerde ze een fijne plek te maken om het voor de militairen die haar bezochten zo aangenaam mogelijk te maken. Een Amerikaan die haar atelier een keer bezocht, beschreef het als een grote heldere studio met een aantrekkelijke binnenplaats begroeid met klimop en vol met standbeelden. Haar atelier was rijkelijk gevuld met bloemen, posters van Franse en Amerikaanse vlaggen en rijen gipsen afgietsels van maskers aan de muur.

Wat de maskers betekenden voor militairen

Ieder gezicht en iedere verminking was uniek, waardoor het maken van de maskers maat- en vakwerk was. Samen met haar vier assistenten werkte ze snoeihard aan de maskers, die veel betekenden voor militairen.

Veel van de militairen hadden namelijk een posttraumatische stressstoornis aan de oorlog overgehouden en voelden zich door hun uiterlijk zwaar beperkt in het dagelijks leven. Door de gezichtsmaskers die Anna Coleman Ladd  maakte, gaf ze soldaten een nieuwe kans in het leven. Deze maskers namen namelijk een stukje schaamte weg en hielpen hen om weer de straat op te gaan en mee te draaien in het dagelijks leven.

De maskers zorgden vaak voor grote transformaties:

De Franse overheid heeft haar unieke werkzaamheden in 1932 een bekroning gegeven. En nu, honderd jaar na dato, is haar werk nog steeds heel bijzonder om te zien.