Nick (30) was afgelopen zomer te zien in een aflevering van BNNVARA's 'Nu we er toch zijn – Pride' waarin hij uit de kast kwam als transgender. "Ik heb er de afgelopen elf jaar heel vaak over nagedacht: ga ik dit de rest van mijn leven volhouden?"
Geschreven door redacteur Beau Geraeds.
Stealth leven
Te allen tijde doorgaan voor het gewenste geslacht en niet continu worden herinnerd aan je transgender geschiedenis – stealth leven. Nick van Gaans onderging in 2009 zijn operaties en verhuisde een half jaar later van Groningen naar Utrecht, om daar aan een stage te beginnen. "Toen dacht ik: weet je wat, het is niet aan me te zien – ik ben gewoon Nick. Ik dacht dat het beter was om niks te zeggen. Ik was bang dat mensen me anders zouden behandelen als ze wisten dat ik trans ben. Daarom koos ik ervoor om stealth te leven. De meeste mensen binnen mijn familie- en vriendenkring wisten het wel. Vooral in mijn werkomgeving was het niet bekend."
Ik was als de dood dat het een keer zou opvallen dat ik als enige een hokje in zou duiken
Een toiletbezoek plannen
Nick werkt inmiddels bijna elf jaar als geluidstechnicus in de evenementenindustrie. Hij heeft een club van ongeveer 50 directe collega's. Los daarvan heeft hij door de jaren heen een paar honderd mensen ontmoet, met wie hij ook geregeld werkt. "In deze business zit je vaak met elkaar in een hotel of vakantiebungalow. Dan deel je vaak een hotelkamer met een collega. Mijn stage begon een half jaar na mijn borstoperatie. De eerste drie jaar – of misschien zelfs langer – sliep ik altijd met een shirt aan. Ik was bang dat collega’s mijn littekens zouden zien. Daarnaast heb je in de meeste tweepersoonshotelkamers op de badkamer geen slot. Hierdoor ging ik nooit relaxed douchen, omdat ik altijd bang was dat collega's – onder het mom van mannen onder elkaar – gewoon kwamen pissen. Dit is nooit gebeurd, maar ik ben er wel elf jaar lang bang voor geweest."
Op het werk zorgde Nick er altijd voor dat hij als enige, van de hele club mensen die aan het werk was, naar de wc ging. "Ik was als de dood dat het een keer zou opvallen dat ik als enige een hokje in zou duiken, wanneer al mijn collega’s op een rij gingen staan. Onbewust ben je er dan de hele tijd mee bezig. Je houdt als het ware een deel van jezelf een beetje verscholen." Voor lange tijd dacht Nick: dit hoort er nou eenmaal bij. Nu – na zijn coming out – merkt hij dat hij naar de wc kan zonder erover na te denken. "Ik kan gewoon gaan plassen, dat voelt toch een stuk vrijer."
Het gaf onderhuidse stress
Op het juiste moment
"Over een coming-out heb ik altijd gedacht: als ik het doe, dan doe ik het goed. Dan is het ook meteen duidelijk voor iedereen. Ik heb daar de afgelopen 11 jaar heel vaak over nagedacht: ga ik dit de rest van mijn leven volhouden? Het gaf onderhuidse stress. Ik ervaarde deze stress niet heel bewust, maar wel continu." Na twee maanden peinzen over een eventuele coming out, werd Nick via Instagram toevallig door een redacteur van 'Nu we er toch zijn – Pride' benaderd. Toen dacht hij: misschien moet ik dit gewoon doen, misschien is dit het juiste moment.
De programmamakers zochten mensen die tot de queer-community behoren en in bepaalde gemeentes wonen – waaronder Westerkwartier. "Ik woon daar al elf jaar niet meer, maar mijn ouders nog wel. Ik had vier jaar geleden een foto gepost in een ander dorp in die gemeente en een redacteur had deze gevonden. Hij zag mijn profiel, las 'queer' in mijn bio en dacht: die moet ik hebben." Nick vindt 'queer' een mooie activistische term en zette dit eerder al in zijn bio om zijn biseksualiteit te representeren.
Dit bericht bekijken op Instagram
Een bericht gedeeld door Nick van Gaans (@nickvangaans) op 23 Jul 2020 om 11:09 (PDT)
Geïnternaliseerde transfobie
Geïnternaliseerde transfobie – de angst om zelf (openlijk) transgender te zijn door wat je erover hoort en ziet in de media, op school en thuis. Het speelt op maatschappelijk niveau én in persoonlijke relaties een rol. Doordat je transfobe uitspraken om je heen hoort, ga je ze internaliseren en kun je ze zelf onbewust ook geloven. Deze gedachten kunnen ervoor zorgen dat je meer moeite hebt met je eigen seksualiteit of genderidentiteit. Nick vertelt dat hij in zijn directe omgeving dingen heeft ervaren die het eng maakten om openlijk over zijn trans-zijn te vertellen. Hij is dan ook lang bang geweest om uit de kast te komen als transgender. "Er zijn dingen voorgevallen waardoor ik dacht: hier kan ik nooit uit de kast komen."
Dat ging als een lopend vuurtje door het dorp
"In het dorp waarin ik ben opgegroeid woonde één lesbisch stel. Zij werden altijd een beetje raar aangekeken. Mijn ouders behoorden tot de weinige vrienden die ze hadden in het dorp. Mijn zusje kwam op haar twaalfde uit de kast en ik kwam een jaar daarna uit de kast als transgender. Dat ging als een lopend vuurtje door het dorp. Ik denk dat vooral mijn ouders raar zijn aangekeken dat wij 'op deze manier werden opgevoed'. Ik heb me daar zelf nooit heel druk om gemaakt… Ik heb mijn hele leven weinig met het dorp gehad."
Gebrek aan representatie
Een echt voorbeeld had Nick vroeger niet in zijn omgeving. "Op TV was het enige voorbeeld van een trans persoon Kelly van de Veer in Big Brother – een transvrouw van tien jaar ouder dan ik. Zij is uiteindelijk in Big Brother uit de kast gekomen. Zij is geboren in het lijf van een jongen, maar is een vrouw. Op dat moment legde ik niet de link dat dit andersom ook kan – dat je je als 'meisje' een jongen kunt voelen."
Wauw, dit had ik geschreven kunnen hebben
Nick kwam er in 2005 achter in het verkeerde lichaam te zijn geboren. In een tijdschrift kwam hij een interview tegen met een transjongen die net zo oud was als hij: "Toen dacht ik: wauw, dit had ik geschreven kunnen hebben." Nick kwam in contact met de jongen. "Hij vertelde over zijn proces – hoe het heet, wat er allemaal mogelijk is, dat het VUmc bestaat." De genderpoli van het VUmc in Amsterdam werd in 1975 geopend en was de eerste plek in Nederland waar transgenderzorg wordt geboden.
Nick vertelt dat de jongen van het interview op dat moment zijn enige voorbeeld was – en degene aan wie hij het meest heeft gehad. "Ik heb een maand of drie met hem gechat. Daarna liet ik het interview aan mijn ouders lezen." De volgende ochtend stond hij op de wachtlijst van het VUmc. Het wachten op een intake duurde toen 'slechts' een half jaar (reken nu maar op een jaar of twee). Nick had een jaar lang gesprekken bij de genderpoli, daarna kreeg hij een half jaar lang hormoonremmers. Een paar dagen voor zijn 18e verjaardag kon hij beginnen met het gebruiken van testosteron en vijftig weken daarna kreeg hij zijn borstverwijderende operatie – mastectomie.
Jezelf zijn – makkelijker gezegd dan gedaan
Voor zijn biseksualiteit heeft Nick zich nooit geschaamd. "Mijn coming out als biseksueel is – in tegenstelling tot mijn andere coming out – redelijk vanzelf gegaan. Toen het serieus werd tussen mij en een andere man, ben ik het langzaamaan aan anderen gaan vertellen. Het voelde voor mij als een soort van opstapje: ik wil kijken hoe ze hierop reageren, want misschien ga ik ooit wel vertellen dat ik transgender ben. Er werd fijn op gereageerd. Ik was er zelf ook relaxed onder, dat maakt denk ik een groot verschil."
Wel merkt hij dat er anders wordt gereageerd wanneer hij met een man date, dan wanneer hij met een vrouw date. Nick werkt in een vrij heteronormatieve omgeving, vol met mannen. "Als ik met een meisje date, zijn collega’s super geïnteresseerd en worden er veel vragen gesteld. Als blijkt dat ik met een man date, is het gesprek meestal klaar. Hierdoor word ik zelf ook terughoudender. Dan houd ik liever mijn mond, want ik heb geen zin om dingen te vertellen die anderen absoluut niet willen horen. Voor mij maakt het geen verschil of ik met een jongen of meisje date. Ik vind het jammer dat anderen het niet gewoon leuk voor mij kunnen vinden als ik met iemand aan het daten ben – met wie dat dan ook is."
Dit bericht bekijken op Instagram
Een bericht gedeeld door Nick van Gaans (@nickvangaans) op 31 Jan 2020 om 8:51 (PST)
Na zijn coming out als transman, voelt Nick zich nu vrijer dan ooit. Hij kan zonder na te denken naar het toilet en is van de vreselijke onderhuidse stress af. In de toekomst hoopt hij relaxter over zijn dateleven te kunnen vertellen. "Zovan: als je het echt niet wilt horen, zeg het maar, anders ga ik nog even door. Dit is immers gewoon wie ik ben."
