Deze Instagram-kunstenaars zijn bang om verwijderd te worden. Niet omdat ze haatdragende dingen posten. Nee, omdat ze vrouwelijk naakt laten zien. En dat terwijl wat ze maken prachtig is!

De discussie over vrouwelijk naakt in de kunst is weer even aangezwengeld door de Manchester Art Gallery. Het museum verplaatste het schilderij Hylas and Nymphs (1896) van John William Waterhouse een week lang naar de kelder.

De reden? Het schilderij toonde zeven naakte vrouwen die het knechtje van Hercules een waterpoel in lokken. Het museum deed het lijken alsof ze vond dat dat niet meer kon, in deze tijd van #MeToo, maar niets was minder waar. Het was enkel een slimme manier om aandacht te vragen voor vrouwelijk naakt in de kunst. En dat lukte want iedereen stond direct op z’n achterste poten.

Hoe vrij zijn jonge kunstenaars?

Maar waarom zullen we het niet even over dit onderwerp hebben? Bijvoorbeeld hoe vrij we zijn dit soort kunst te maken en te verspreiden? En dan met name onder jonge kunstenaars, die hun kunst vooral op online platforms publiceren. Zoals bijvoorbeeld Instagram.

Going back in

Een bericht gedeeld door Alphachanneling (@alphachanneling) op 25 Sep 2016 om 7:06 (PDT)

The Lily sprak een aantal kunstenaars die werken maken met vrouwelijk naakt erin en op Instagram publiceren. Wat blijkt? Ze zijn veel minder vrij dan je zou denken.

Pastelkleurige piemels

De kunst die @Alphachanneling maakt ziet eruit als een surrealistische sensuele droomwereld. En daarin zijn gigantische lotusbloemen en pastelkleurige piemels de gewoonste zaak van de wereld. Haar posts krijgen tienduizenden likes, maar nog steeds maakt de kunstenaar zich na elke post zorgen.

“Toen ik vanmorgen wakker werd, zag ik dat de post van gisteren was verwijderd,” zegt ze tegen The Lily.

Social media lijkt zo perfect om je debuut te maken als kunstenaar. Je kunt op een hele makkelijke manier heel veel mensen bereiken die allemaal graag houden van naar mooie plaatjes kijken. Maar tegelijkertijd is is het ook heel precair.

Alsof je een zandkasteel bouwt, het kan zó weg zijn

Kunstenaar @Alphachanneling

“Het is me ook al eens overkomen dat mijn hele account eraf was gehaald. Het geeft me het gevoel dat ik een soort zandkasteel aan het bouwen ben. Je weet dat het in één seconde weg kan zijn. Je weet namelijk nooit of je er nog bent de volgende keer dat je je account checkt op je telefoon, ” aldus @Alphachanneling.

Wat vrijheid is op Instagram

Schande, toch? Maar dat is ook weer wat te kort door de bocht. Want als Instagram geen beleid handhaaft op het gebied van naaktheid zou het platform binnen no time een porno-site kunnen worden. Instagram stelt daarom dat ‘ook al is naakt bedoeld als artistiek, het kan nog steeds de richtlijnen schenden’. De richtlijnen, die lees je hier. Maar wij geven je voor het gemak even een hele groffe korte versie.

Dit is niet oké

  • Foto’s van vrouwelijke tepels (jawel, vrouwelijke)
  • Foto’s, video’s en andere digitaal gecreëerde content die seksuele intimiteit, genitaliën en close-ups van volledig blote billen laten zien

Wat wel oké is

  • Schilderijen en beeldhouwwerken die seksuele intimiteit, genitaliën en close-ups van volledig blote billen laten zien
  • Foto’s van borstvoeding gevende moeders
  • Foto’s van littekens van het weghalen van tepels (mastectomie)

Ook belangrijk om te weten: in de manier waarop Instagram de digitale content op haar platform checkt, hebben de gebruikers een grote rol. Want zij kunnen een melding maken als zij ergens aanstoot aan nemen. En als dat zo is, en die aanstoot gegrond is volgens Instagram, dan kun je nog steeds de sjaak zijn. Al hou je je aan alle regeltjes.

Wat dit in de praktijk betekent

Toegegeven, in de meeste richtlijnen kunnen we wel meekomen. Dat borstvoeding en littekens oké zijn, daar zijn we blij mee. Maar het steekt wel een beetje dat er voor digitaal gecreëerde kunst andere regels opgaan dan voor de traditionele kunstwerken, zoals schilderijen en beeldhouwwerken. The Lily vroeg een paar moderne kunstenaars hoe dat voelt.

Foto: screenshot Instagram @darlingkink

Iets toleranter

Een van hen is Nikki Peck, een kunstenaar uit Vancouver en eigenaar van het Instagramaccount @BonerCandy69. Zij maakte haar werk meer Instagram-tolerant. Ze opende een tweede account waarbij ze strikjes en bloemen emoticons over genitaliën en tepels plakte. Het mocht niet baten. Alsnog werden beide accounts tot tweemaal toe verwijderd. Nikkie Peck: “Ik heb een nieuw account gemaakt en hoop maar op het beste. Je weet het nooit, maar voor de zekerheid heb ik wel een aantal risicovolle posts verwijderd.”

Ze had niet gedacht dat Instagram - en Instagrammers - haar kunst aanstootgevend zouden vinden. Maar ze vat het wel op als een compliment. “Kunst hoort uitdagend te zijn, het hoort een gesprek en dialoog te starten. Anders ben je maar een striptekenaar.”

Censuur tijdens het tekenen 

De Mexicaanse kunstenaar @EromaticaX werd wél voorzichtiger nadat haar account werd verwijderd door het platform. “Ik zou willen dat ik me geen zorgen zou hoeven te maken over wat ik moet verstoppen tijdens het tekenen. Maar terwijl ik teken gaat het wel degelijk door mijn hoofd. ‘Is dit iets wat Instagram eraf gaat halen?’, denk ik dan.”  

Dan maar ergens anders heen? 

Maar het is niet zo dat je helemaal machteloos bent, zegt @MillieMoonhouse uit Toronto. Zij ging in tegen het besluit van Instagram toen haar account werd gedeactiveerd. Uiteindelijk werd de beslissing teruggedraaid. “Ik vertelde ze dat het kunst was, geen pornografie. Later heb ik wel de richtlijnen gelezen en snapte ik wel dat ze in de war waren,” vertelt ze.  

Voor de zekerheid gebruikt ze nu ook Tumblr. Op dat platform zijn richtlijnen voor seksueel getinte content toleranter. Binnen de site kun je duidelijk aangegeven wat voor soort content op jouw account staat. Of iemand zijn werk veel naakt bevat, bijvoorbeeld.

Foto: screenshot Instagram @alphachanneling

Juist een sterkere vrouw 

Is het daardoor te verwachten dat kunstenaars uiteindelijk de overstap gaan maken naar andere platforms? Niet perse, zegt kunstenaar @DarlingKink uit Manila. Ondanks alle uitdagingen is Instagram voor velen nog steeds een bron van vrijheid en empowerment, stelt ze. Helemaal voor degenen die zich offline onderdrukt voelen.

“De baas zijn van mijn eigen seksualiteit was iets dat heel nieuw voor me was. Ik zie het als een luxe dat ik dat hier op Instagram mijn kunst tentoon mag stellen. Niet veel vrouwen kunnen het zich veroorloven om vrij te zijn en zich op zo’n manier te uiten. Ik voel me sterker als een vrouw door dit op Instagram te kunnen delen.”

De laatste noot

Op die noot sluiten we dit artikel maar wat graag af. Natuurlijk is het goed om online omgevingen veilig te maken, maar laten we niet doorslaan. Want op die manier mis je verdomd mooie kunst. En dat zou echt een gemis zijn.

Kijk maar wat een pareltjes (ja, je gaat wat naakt zien).