In El Paso (Texas) en Dayton (Ohio) vonden dit weekend weer massaschietpartijen plaats. Condoleances van politici volgden, zoals gebruikelijk. Maar wanneer gaat de politiek eigenlijk eens iets doen aan het wapenprobleem van de VS? Vox legt uit waarom dat zo moeilijk is.
De massaschietpartijen waren nummer 250 en 251 dit jaar, en opnieuw lijken politici geen andere reactie te hebben dan hun medeleven te tonen aan de slachtoffers. We schreven al eerder over hoe groot Amerika’s wapenprobleem is. Maar Vox laat nu ook zien waarom het zo moeilijk is voor politici om echt iets te veranderen. Zelfs als ze dat echt zouden willen.
Volgens Vox-journalist Dylan Matthews is het eigenlijk heel simpel. De Verenigde Staten kampen met zoveel vuurwapen-slachtoffers omdat heel veel mensen een wapen hebben. Ondanks dat slechts 4,4 procent van de wereldbevolking in Amerika woont, hebben de Amerikanen samen bijna de helft van alle wapens in bezit die geregistreerd zijn door burgers.
Langs de deuren voor wapens
De oplossing ligt niet bij het verscherpen van de eisen waar iemand aan moet voldoen om een wapen te kunnen kopen, stelt Matthews. De enige manier om de dramatische sterftecijfers naar beneden te krijgen is het innemen van alle wapens die mensen thuis hebben liggen. Dat is precies wat Australië deed in 1996 na de massaschietpartij in Port Arthur, een populaire toeristische trekpleister, waar 35 mensen bij overleden. Na het verbod daalde het aantal zelfmoorden die werden gepleegd met een geweer drastisch.
Maar zo’n drastische maatregel heeft nog nooit een Amerikaanse politicus bepleit. Zelfs niet de Democraten die zichzelf als de aanjagers zien van verandering in het wapenbeleid.
Zo groot is het probleem
En dat er iets moet gebeuren mag inmiddels wel duidelijk zijn. In 2013 werden er van elke miljoen mensen in Amerika gemiddeld 106,4 slachtoffer van een vuurwapen, terwijl in hetzelfde jaar in Groot-Brittannië voor hetzelfde aantal burgers maar 2,2 slachtoffers vielen. Om hier ook maar in de buurt te komen, moet de VS het aantal slachtoffers met 98 procent zien te reduceren. Maar geen enkele lobbyist durft te opperen dat iedereen zijn of haar wapen moet inleveren.
En als we Vox mogen geloven, gaat dat ook niet gebeuren.
Ondanks dat de Australische aanpak werkt, zullen Amerikanen hun wapens nooit hoeven inleveren, verwacht Sanford Levinson, professor Rechten aan de Universiteit van Texas Austin. Hij schreef het geroemde artikel ‘The Embarrassing Second Amendment’. Levinson: “De kans is minder dan nul dat het congres daadwerkelijk een zinvolle wetgeving goedkeurt zodat er iets gaat veranderen rondom het wapenbezit, laat staan dit soort radicale wetgeving.”
En daar zit het ‘m in. Hoe goed je pleidooi ook is als verkozen volksvertegenwoordiger, en zelfs al ben je president, eenmaal bij het congres aangekomen loopt alles aangaande een inperking van de wapenwet tegen een muur. Zelfs als het veel minder ver gaat dan het inleveren van alle wapens. Bijvoorbeeld het verplichten van een uitgebreide achtergrond check bij de aanschaf van een wapen of een verbod op semi-automatische wapens (beide geopperd door Obama), het komt er allemaal niet doorheen.
Mensen die van wapens houden
Dat is jammer, want ondanks dat die regels het probleem niet geheel oplossen, redden ze al wel levens. Maar de VS zal altijd blijven uitschieten op het gebied van vuurwapengeweld. David Hemenway, Harvard professor die meerdere artikelen schreef over het inperken van de wapenwet, is pessimistisch: “Het gaat nog heel lang duren voordat de VS in de buurt komen van de cijfers van andere westerse landen [...] het hoort bij onze cultuur - we gebruiken wapens vaker en in veel meer situaties dan mensen in andere landen.”
Je kunt je afvragen: als het zo moeilijk is, moeten we er dan nog wel voor pleiten? Ja, zegt Matthews. Het op grote schaal inleveren van wapens gaat niet gebeuren. Maar we kunnen wel voor betere regelgeving blijven strijden. Want daardoor kan het land veiliger worden. En dat is altijd een goede reden.