Een kabbelend beekje, een woeste zee of een ijskoud meer: water heeft altijd al een grote aantrekkingskracht op mensen gehad. Geen wonder dus dat er in bijna alle culturen en religies wel een waterritueel bestaat. Wij zetten er een paar voor je op een rijtje.
Onze binding met water is eeuwenoud. Niet alleen hebben we het nodig om te overleven, het is ook van grote spirituele waarde. In de Traditionele Chinese Geneeskunde wordt het element water beschouwd als de bron van leven en vitaliteit. Het staat voor de diepe bron van wijsheid en het vermogen om te stromen, aan te passen en te reinigen.
De bijzondere kracht van water is zelfs wetenschappelijk aan te tonen. Marinebioloog Dr. Wallace J. Nichols deed namelijk onderzoek naar hoe het menselijk brein zich in de buurt van water gedraagt. Daaruit blijkt dat in de buurt zijn van water ons een verhoogd en blijvend geluksgevoel geeft. Het zorgt voor minder stress en angstgevoelens en zelfs ons hart- en ademhalingsritme verlaagt. ‘Blue Mind’, noemt Nichols dat.
Oneindig veel rituelen
Niet verrassend dus dat er zo veel waterrituelen bestaan. Denk bijvoorbeeld aan het doopritueel van christenen of de bedevaarten van hindoes naar de heilige rivier de Ganges. Hieronder zetten wij nog drie krachtige waterrituelen voor je op een rijtje.
Het joodse rituele bad
Het mikwe is een belangrijk reinigingsritueel in de Joodse traditie. Het mikwe is een ritueel bad, dat altijd wordt uitgevoerd met ‘levend’ water: water van natuurlijke oorsprong, zoals regenwater of smeltwater. Iedere zee, rivier of beek is van zichzelf dus al een mikwe.
Het doel van het mikwe is spirituele reinheid en het markeren van overgangen in het leven. Joden dompelen zich bij verschillende gelegenheden onder in dit rituele bad, bijvoorbeeld voor een joodse feestdag, een bruiloft of bij bekering tot het jodendom. Maar ook na een miskraam, verkrachting of echtscheiding wordt het mikwe gebruikt.
'Ik voel me omarmd door het water, het is warm en teder'
Lievnath Faber dompelt zich iedere maand na haar menstruatie onder in het levende water. Voor haar is dat een krachtige manier om de tijd te markeren, haar joodse identiteit te omarmen en haar voorouders te eren.
‘Na de Tweede Wereldoorlog is het mikwe een beetje vergeten’, legt Lievnath uit. ‘Mijn generatie is aan het herontdekken hoe mooi dit ritueel is. Tijdens het mikwe voel ik me ontzettend verbonden met mijn voorouders. Die heb ik niet gekend, maar zij hebben ook allemaal dit eeuwenoude ritueel gedaan.’
In Zin in morgen neemt Lievnath ons mee tijdens haar mikwegang in de synagoge van de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam. Bekijk hier het mikwe van Lievnath (tekst gaat verder onder de video).
Koud water trotseren
Jezelf onderdompelen in ijskoud water, je moet er maar zin in hebben. Toch zijn er heel veel mensen die erbij zweren, en dat is niet voor niks: koud water is goed voor lichaam én geest. Het stimuleert je doorbloeding en vetverbranding, is goed voor je stofwisseling en je krijgt meer energie en focus. En daarnaast geeft het natuurlijk ook een enorme kik om jezelf fysiek en mentaal uit te dagen.
Voor Afghaanse Sher is het koude water zelfs zijn redding geweest. Op zijn dertiende vluchtte hij samen met zijn moeder en zus naar Nederland. Hij ging hier naar school, vond een baan, trouwde en kreeg kinderen. Zijn leven leek helemaal op de rit, maar toen kwamen de oorlogstrauma’s naar boven.
In zijn zoektocht naar een manier om hiermee om te leren gaan, kwam hij terecht bij koudetraining. ‘Er ging een wereld voor me open’, vertelt hij in Zin in morgen. Nu neemt hij iedere ochtend een duik in natuurwater bij hem in de buurt. Dit dagelijkse ritueel werkt helend en verlichtend voor hem. ‘Als ik het buitenzwemmen niet had ontdekt, was het denk ik heel anders met me afgelopen.’
Dankbaar voor drinkwater
Lang geleden konden we het water ruit onze rivieren nog gewoon drinken, maar door vervuiling van het water is dat niet meer mogelijk. Daarom strijdt ecoloog en avonturier Li An Phoa voor drinkbare rivieren. ‘Want’, zegt Li An , ‘water is net zo belangrijk voor het leven op aarde als de zon. Het is de oorsprong van ons bestaan.’
En jij kan met haar meedoen door het uitvoeren van een simpel ritueel. ‘Bedankt het water uit de kraan elke dat je het gebruikt’, legt Li An uit. ‘Dat klinkt misschien raar, maar de inheemse volkeren deden dat vroeger al. Het was een dagelijks ritueel, net als bidden. Door het te bedanken word je bewust van het feit dat er veel werk is verzet voordat het water bij jou uit de kraan komt. Het zorgt ervoor dat je je onderdeel gaat voelen van het grotere geheel en zo hopelijk je gedrag gaat aanpassen.’
