Moeilijke jeugd

Maya werd geboren in Nepal en toen ze vijf maanden was geadopteerd in Nederland. Ze kwam terecht in een liefdevol gezin in Alkmaar, maar bleek hechtingsproblemen te hebben. Haar jeugd was niet gemakkelijk en ze kreeg een aantal depressies. Maar die overwon ze. Ze sloot vrede met haar verleden, werd verliefd en kreeg een zoon. Ze werkte als muziekdocent, startte een eigen merk met producten uit haar geboorteland en organiseerde gongsessies die ze begeleidde met haar eigen stem. Want zingen was een droom die ze op het conservatorium al had. Voor het eerst in lange tijd had ze het gevoel dat het echt goed ging. Tot de kanker kwam.

Een enorme knobbel

Dat was begin 2021: ‘Ik werd wakker met heftige steken in een van mijn borsten. Voor de zekerheid ging ik ermee naar de dokter die vertelde dat het waarschijnlijk een ontstoken melkklier was. Maar later dat jaar tijdens de zomervakantie kwam de pijn terug. Ik stond onder de douche en dacht: laat ik even voelen. Toen zat er opeens een enorme knobbel.’

‘Op de dag van de echo in het ziekenhuis drong nog steeds niet tot me door dat het wel eens ernstig kon zijn. Zelfs niet toen er vijf artsen om me heen stonden. Het gaat allemaal zo snel, in een paar uur had ik de diagnose. Mijn vriend vroeg nog of het niet iets anders kon zijn, maar ze waren heel duidelijk. Ik had kanker. En het eerste wat ik dacht was: Maya, nu moet je scherp zijn, nu komt het erop aan.’ 

Oefenen voor de spiegel

‘En dan kom je thuis en dan sta je daar met je kanker. Zo is het dus gewoon. Ik had geen idee wat me te wachten stond. Toen ben ik gaan oefenen met het uitspreken van de woorden, voor de spiegel. ‘Ik heb kanker. Mijn lichaam heeft kanker’. Voor mezelf, maar ook voor anderen, want het woord is zó beladen. Aan kanker kleeft de dood en ik wilde die lading eraf halen. Dit was mijn manier om het aan te gaan. Ik denk dat die reactie mede komt door mijn adoptie als baby. Als er pijn is, ga ik redden. Het is zelfbescherming.’

Heldervoelend

‘Vrij kort nadat ik kankervrij werd verklaard wist ik dat het mis was. Veel mensen die kanker hebben gehad, zijn bang om weer ziek te worden, maar ik was niet bang. Ik ben al mijn hele leven heldervoelend en voelde gewoon: de kanker is er nog. De artsen probeerden me gerust te stellen, maar uiteindelijk kreeg ik toch een onderzoek en bleken er inderdaad meerdere uitzaaiingen in mijn longen te zitten.’

Doodziek van de chemo

‘De artsen hebben me levensverlengende behandelingen aangeboden, want genezing is niet meer mogelijk. De keuze waar je dan voor staat is: gaat dit me nog iets anders opleveren dan wat er nu is? Ik verschuif misschien mijn sterfdatum, maar wat voor een moeder ben ik in die extra tijd? Wat voor een vrouw ben ik dan? Ik heb enorm geleden onder de behandelingen. Ik was doodziek van de chemo en de hormoonkuren en was mezelf helemaal kwijt. Dat wil ik niet nog een keer. Ik leef liever korter zoals ik werkelijk ben, dan iets langer terwijl ik mezelf langzaam kwijtraak.’

Buiging naar mezelf

‘Dus wil ik me niet opnieuw laten behandelen. En die beslissing voelt als het meest krachtige besluit dat ik ooit voor mezelf heb genomen. Het voelt als een buiging naar mezelf. Mijn man begrijpt me gelukkig en respecteert mijn keuze. Natuurlijk wil hij me niet kwijt, maar hij ziet en voelt ook hoe zwaar het is.’

Niet bang

‘Bang voor de dood ben ik niet, omdat ik geloof dat het niet ophoudt na dit leven. Mijn lichaam is er straks niet meer, maar mijn licht schijnt verder. Ik ga door, zo voelt het. Maar ik moet wel alles loslaten hier. En het loslaten van mijn zoon van zeven is het ergste, dat is met geen pen te beschrijven. Het doet me zoveel verdriet en ik voel me ook schuldig. Ik weet hoe erg het is om achtergelaten te worden als kind en nu laat ik zelf mijn kind achter.’

Zonnestraal in de tuin

‘Toch zitten er ook mooie kanten aan de naderende dood. Het heeft me geholpen de waarde van mijn leven opnieuw te definiëren. Ik dacht altijd dat ik wist wat ik belangrijk vond, maar op het moment dat je weet dat je doodgaat, wordt alles anders. Nu vind ik met mijn zoontje naar de bioscoop gaan op woensdagmiddag of genieten van een zonnestraal in mijn tuin zoveel waardevoller.’

Een andere blik

Ik kijk naar de wereld met een andere blik. Laatst bijvoorbeeld, zag ik een klant in de supermarkt boos worden omdat de kassamedewerker iets te traag was. Dan denk ik: je weet niet wat ze heeft meegemaakt, misschien heeft ze wel grote zorgen. Laten we liever zijn voor elkaar en meer rekening met elkaar houden.’

Dankbaar

‘Ik heb het geluk dit allemaal heel bewust mag ervaren nu, want er zijn ook mensen die van de ene op de andere dag worden weggerukt. En ik kan mijn eigen afscheid voorbereiden, dat zie ik als een voorrecht. Je kan overal wel heel verdrietig over zijn, maar ik weiger de negatieve kant op te zoeken. Ik wil vooral dankbaar zijn voor alles wat er wel is.’

Fotografie: Maaike Manshanden en Alina Krasieva