Waar voelt Chris Keulemans zich thuis?

In De verwondering ontvangt Annemiek Schrijver gasten uit verschillende religieuze tradities met uiteenlopende maatschappelijke achtergronden. Deze keer neemt zij Chris Keulemans mee om te praten over zijn inspiratie en alledaagse spiritualiteit.

Voor reizend journalist Chris Keulemans is het woord ‘welkom’ een van de mooiste woorden. En: ‘Ik ken u niet, maar u bent welkom’ de mooiste zin. Hij trof die aan in de drie heilige boeken (Bijbel, Koran, Thora). Het verhaal van de gastvrije Abraham is tevens zijn dierbare tekst en vormt het hart van Keulemans’ boek Gastvrijheid.

Zonder een deur die opengaat, een tafel die wordt gedekt zouden reizigers soms ten dode opgeschreven kunnen zijn. Zelfs zijn eigen tafel in Amsterdam-Noord is een gastvrij personage: hier verzamelen zich onbekende en vertrouwde vrienden die ideeën en ervaringen uitwisselen. Al reizende leerde Keulemans ook de kunst van het gast-zijn: er zijn vragen die je niet stelt.

Chris Keulemans
Chris Keulemans en Annemiek Schrijver

Chris Keulemans leidde cultuurcentra zoals De Balie in Amsterdam. Ook daar was zijn functie die van de gastheer, die ontmoetingen mogelijk maakt. Maar waar is hij zelf thuis? Wie bepaalt, vraagt hij zich in zijn reportages uit grensgebieden af? Wie heeft het recht om een plek thuis te noemen? Wie hoort ergens en wie is de buitenstaander? 

Bekijk hier deze aflevering

De inspiratietekst van Chris Keulemans

De deuren van Ibrahims huis stonden naar elke windrichting open. Toen hij op een dag drie reizigers zag naderen liep hij ze tegemoet. ‘Ik ken u niet,’ stelde hij vast. ‘U bent welkom.’ Hij nam ze mee naar binnen, liet ze de voeten wassen en zette ze, nog voor hij wist hoe ze heetten en wat ze hierheen voerde, een gebraden kalf voor. Ze mochten blijven slapen, en toen het de volgende dag tijd was om te vertrekken liep hij een stuk met ze mee voordat hij afscheid nam.

Dit verhaal, de een noemt hem Ibrahim, de ander Abraham, vertellen de boeken alledrie. Ze zijn er trots op en trekken er lessen uit, die wetten worden, of in elk geval dringende aanbevelingen. Het maakt niet uit of je al gezelschap hebt, werk te doen, onvoldoende voedsel in huis of te weinig geld: bezoekers, aangekondigd of niet, zijn altijd welkom. Ook onbekenden, ook ongelovigen. Je biedt ze een zitplaats en zet onmiddellijk de tafel vol voedsel, zodat ze kunnen kiezen, niets hoeven te eten wat ze niet willen en nergens om hoeven te vragen – want een eerzame gast zou weleens te bescheiden kunnen zijn om dat te doen. Je toont belangstelling, neemt de tijd en bewaart je humeur. Je gaat nooit eerder naar bed dan de gasten. 

Uit: Gastvrijheid, Chris Keulemans