In het voorjaar van 1977 wordt bij De Punt in Drenthe door een groep jonge Zuid-Molukkers een trein met 51 passagiers gekaapt. De bijna drie weken durende gijzelingsactie houdt heel Nederland in de greep. In de vroege ochtend van zaterdag 11 juni wordt de gijzeling op spectaculaire wijze beëindigd, met laag overvliegende straaljagers en een regen van kogels op de trein. De meeste gijzelaars worden bevrijd, twee passagiers komen om, twee gijzelnemers raken gewond, zes worden gedood. In 2014 klagen twee Molukse families van de omgekomen kapers de Nederlandse Staat aan. Volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld zijn er treinkapers opzettelijk doodgeschoten, nadat ze al waren uitgeschakeld.

Na de bevrijdingsactie van de trein ontstaat in Molukse kringen vrijwel direct het idee dat de gijzelnemers doelbewust zijn geëxecuteerd. Dries van Agt, destijds demissionair Minister van Justitie, verklaart in de Tweede Kamer stellig dat de militairen bij de bevrijding van de gegijzelde treinpassagiers niet op ongewapende Molukse kapers hebben geschoten. Na onderzoek van het kabinet in 2016 blijkt dat niet waar te zijn. Uit tot die tijd geheimgehouden autopsierapporten blijkt dat tenminste twee zwaargewonde kapers door mariniers zijn doodgeschoten.

Mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld vertegenwoordigt de twee Molukse families die de Staat der Nederlanden aanklagen voor het excessieve geweld dat het leven van hun familieleden heeft gekost. Liesbeth Zegveld: ‘Het begin van een zaak lijkt altijd hopeloos, maar dat is geen argument om er niet aan te beginnen.’ Ondanks woedende reacties en bedreigingen van mensen die vinden dat criminele kapers niet verdedigd mogen worden, gaat de advocate de strijd aan. De landsadvocaat probeert de zaak verjaard te verklaren, maar de rechter gaat daar niet in mee. De overheid heeft daarvoor in de ogen van de rechtbank direct na de bevrijdingsactie en in de jaren daarna te veel steken laten vallen.

Volgens de Staat zou tijdens de drie weken durende gijzeling van de trein tussen de ministers Joop den Uyl en Dries van Agt, de politie en het leger geen enkele aantekening op papier zijn gemaakt. Uit plotseling opgedoken audiofragmenten van de mariniers in de trein blijkt echter dat er moedwillig wordt geschoten op gewonde kapers. Als de rechter de mariniers oproept om te komen getuigen, mogen ze van Justitie niet individueel worden gehoord.

Er meldt zich een ex-marinier bij Liesbeth Zegveld. Hij is boos, de Nederlandse overheid wist volgens hem heel goed dat de inzet van de Bijzondere Bijstandseenheid Mariniers bedoeld was om de kapers definitief uit te schakelen.  

De rechter besluit echter in zijn eindvonnis dat er onvoldoende bewijs is voor het moedwillig doden van de kapers. Het oordeel wordt in hoger beroep bevestigd.

KRO-NCRV documentaire Gij zult niet doden – Treinkaping De Punt volgt op indringende wijze de rechtszaak vanuit het perspectief van advocaat Liesbeth Zegveld en de Molukse nabestaanden. De documentaire roept de vraag op hoe transparant de Nederlandse Staat is met betrekking tot de inzet van dodelijk overheidsgeweld.   

Gij zult niet doden - Treinkaping De Punt is geregisseerd door Koert Davidse en geproduceerd door seriousFilm in samenwerking met KRO-NCRV. De film kwam tot stand dankzij het Mediafonds.

2Doc: Gij zult niet doden – Treinkaping De Punt, dinsdag 28 september om 22.35 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.