Waarom ben je ooit begonnen met zelfverdedigingstrainingen?

Synthia Stoffer: ‘Toen ik net op mezelf woonde, woonde ik in een buurt waar ik me niet altijd veilig voelde. Ik dacht: als mij iets overkomt, heb ik geen idee wat ik moet doen. Daarom ben ik bij de plaatselijke vechtsportschool gaan informeren naar trainingen om mezelf te leren verdedigen. Zo is het begonnen.’

Wanneer kwam het moment dat je dacht: ik wil hier trainingen in geven?

‘In mijn vriendengroep heb ik gezien wat voor impact seksueel geweld kan hebben op iemands leven en omgeving. Ik dacht: als ik al één vrouw kan helpen om dit te voorkomen, dan wil ik hier alles over leren en er trainingen in geven. Ik wilde er echt goed in worden zodat ik het op de juiste manier kon overbrengen. Dat is mijn missie.’

Even advocaat van de duivel: stom toch eigenlijk, dat vrouwen zulke trainingen ‘nodig’ hebben?

‘Ja, dat is heel stom. We zouden geen zelfverdedigingstrainingen nodig moeten hebben. In een ideale wereld leeft iedereen in een veilige omgeving, maar helaas is dat niet altijd zo. Daarom zijn dit soort trainingen belangrijk, zodat je in elk geval niet het gevoel hebt dat je compleet machteloos bent.’

Wat voor soort vrouwen komen voornamelijk naar jouw trainingen?

‘Allerlei soorten vrouwen. Vaak hebben ze een onveilig gevoel op straat of weten ze niet goed wat ze in bepaalde situaties moeten doen. Soms zijn het vrouwen die grensoverschrijdend gedrag hebben meegemaakt en toen bevroren, iets dat ze nooit meer willen meemaken. 

Anderen zijn moeders met dochters, of jonge meiden die door hun ouders worden gestuurd voordat ze naar de middelbare school gaan. De redenen verschillen, maar in de basis wil iedereen weten wat ze kunnen doen als het erop aankomt.’

Hoe komen vrouwen binnen en hoe gaan ze weg? Zie jij daar een groot verschil in?

‘Zeker. Aan het einde van een training hoor ik vaak: ‘Ik wist niet dat ik zóveel kracht in me had.’ Dat vind ik een prachtig compliment.’

Waarom denk je dat zoveel vrouwen hun eigen kracht onderschatten?

‘Veel vrouwen denken dat ze minder sterk zijn omdat wij als vrouwen bijvoorbeeld fysiek minder gewicht kunnen tillen dan mannen. Daartegenover staat echter dat wij andere vormen van kracht hebben; wij zijn mentaal sterk, vindingrijk, creatief en we beschikken over het vermogen om te multitasken. Daarnaast kunnen we kinderen op de wereld zetten, dat zegt genoeg over onze oerkracht. Ik vind dat we daar meer voor mogen staan.’ 

Is er een bepaald moment dat je is bijgebleven?

‘Ik ben vooral trots op vrouwen die na een nare ervaring lang twijfelen, en dan tóch besluiten zich aan te melden. Alleen al de stap zetten om hier te komen, is een fantastische overwinning. 

Wanneer ze dan de cursus afronden en tijdens het examen de confrontatie aangaan met onze acteurs, zie ik dat ze sterker zijn dan ze dachten. Na afloop zijn ze trots en voelen ze dat ze weer de controle hebben. Dat is voor mij het grootste compliment. Daar doe ik het voor.’

Wat leren jullie cursisten precies?

‘Zelfverdediging is veel meer dan terugvechten. Terugvechten is pas aan de orde als al het andere niet is gelukt. Zelfverdediging begint bij jezelf: weten wat je grenzen zijn, hoe je die communiceert, en hoe je vooruitdenkt met een plan. Duidelijkheid is enorm belangrijk.’

(Tekst loopt door onder de video)

Vind jij dat alle vrouwen een zelfverdedigingstraining zouden moeten volgen?

‘Ik vind het vooral belangrijk dat vrouwen zich bewust zijn van hun mogelijkheden. Dat ze leren situaties in te schatten en als het echt moet zichzelf fysiek te verdedigen. Als je weet wat je kunt doen, sta je steviger in je schoenen. Dat zorgt voor rust en zelfvertrouwen, en alleen al die uitstraling kan iemand afschrikken die misschien wel over je grens heen wilde gaan.’

Wat zou je willen zeggen tegen de mensen die het schijnveiligheid noemen?

‘Dat het ervan afhangt hoe een cursus wordt gegeven en welke elementen er behandeld worden. Wij werken volgens drie fases: bewustwording, preventie en pas daarna actie. Als je alleen op dat laatste traint, mis je de essentie.  

Het is erg belangrijk om tijdens de cursus over het volledige plaatje in gesprek te gaan. Wanneer alle drie de elementen in balans zijn, is het naar mijn mening geen schijnveiligheid. Wel is het belangrijk om duidelijk te maken dat zelfverdediging geen trucje of magie is. Het is een laatste redmiddel, want het beste gevecht is geen gevecht.

KRO-NCRV komt vanaf 27 november met de docuserie App me als je thuis bent. Wat zegt het volgens jou over de veiligheid van vrouwen dat iedereen snapt wat je bedoelt met ‘app me als je thuis bent’?

‘Het zegt veel over hoe vaak vrouwen zich onveilig voelen. De aandacht in de media helpt gelukkig bij bewustwording, maar er is meer nodig. Iedereen heeft hier een verantwoordelijkheid in en we moeten met z’n allen in actie komen.’

Hoe voel jij je zelf als je op straat loopt?

‘Over het algemeen voel ik me veilig, maar er zijn ook momenten dat dat anders is. Mijn doel is vooral om te voorkomen dat vrouwen in situaties terechtkomen waarin ze zich onveilig voelen. 

Daarnaast vind ik dat we van het positieve moeten uitgaan; namelijk dat we sterker zijn dan we denken. Natuurlijk voelt iedereen zich weleens onzeker, maar het gaat erom hoe je dat ombuigt naar een kracht. 

Als je je onveilig voelt, proberen wij te leren om juist in je kracht te gaan staan. Onder andere door rustig te blijven en na te denken over wat je kunt doen om veilig te blijven. Dat bewustzijn geeft kracht. Je hebt vaak meer mogelijkheden dan je denkt.’