Moeten we minder kip eten om een nieuwe pandemie te voorkomen?
Er heerst al langer vogelgriep in ons land en al het commerciële pluimvee zit in oktober 2022 al een jaar binnen. Vorig jaar besloot de overheid weer tot een ophokplicht na de eerste besmetting. Moeten we ons dit keer écht zorgen maken voor een nieuwe pandemie?
De Keuringsdienst laat zien waarom je echt beter moet nadenken als je een doosje eieren of bak kippenvlees koopt.
Geen vrije uitloopeieren te krijgen
Het zal je vast niet zijn ontgaan: de schappen met eieren zijn minder rijkelijk gevuld dan normaal. Als je op zoek bent naar vrije uitloopeieren kom je sinds vorige week al helemaal bedrogen uit. Vrije uitloop eieren komen namelijk van kippen die regelmatig buiten komen en meer leef- en beweegruimte hebben. Sinds de ophokplicht krijgen deze vrije uitloop kippen die ruimte niet meer, omdat pluimveehouders de dieren verplicht moeten isoleren. In de wet staat dat na zestien weken het ei het label ‘vrije uitloop ei’ verliest en moet worden verkocht als een scharrelei.
Is de uitweg een vaccin?
In Nederland worden er pakweg 100 miljoen kippen gehouden voor hun eieren en vlees. Dat zijn enorm veel kippen voor zo’n klein kikkerlandje. Bijna 70 procent van de eieren en het pluimveevlees is bestemd voor export, de andere 30 procent belandt in onze eigen winkels. Best een lucratieve business dus en daarom willen pluimveehouders de vogelgriep maar al te graag buiten de deur houden. Er bestaat een vaccin tegen vogelgriep, dat in landen als Egypte en China al wordt gebruikt. Er is alleen een grote maar: in de Europese Unie is het verboden om te handelen in tegen vogelgriep gevaccineerde pluimvee(producten). De pluimveehouder ziet in inenten geen oplossing, omdat hij dan een groot deel van zijn inkomen verliest.
Een onbeheersbaar probleem
Het probleem is groter dan je misschien zou denken. Er worden pakweg 1 á 2 bedrijven per week geruimd in Nederland. Dat zijn er nu al wel meer dan 1 miljoen. Er zijn geen concrete plannen om de vogelgriep te bestrijden, behalve dan het instellen van een ophokplicht en een bezoekersverbod.
Maar dat lost het probleem niet op. Veel pluimveehouders geven trekvogels de schuld voor de verspreiding van het virus, maar feit is dat de huidige, hoog pathogene variant in de pluimveehouderij is ontstaan. De griep is overgeslagen naar wilde vogels, waardoor het niet langer beheersbaar is. In het meest gitzwarte scenario ontwikkelt de griep zich tot een pandemisch griepvirus, waarbij het overspringt van dier naar mens.
Wat kan je zelf doen?
Vogelgriepexpert Thijs Kuiken meent dat de hele sector moet afslanken. "Als we in de toekomst problemen willen voorkomen, moeten we anders omgaan met de pluimveehouderij. Dan moet deze krimpen en terug naar natuurlijke omstandigheden.” En als maatschappij kunnen wij ook een steentje bijdragen. Het eten van een kip en haar eieren zou niet meer als dagelijkse kost moeten worden gezien, maar als een luxe. Minder kip en eieren eten maakt afslanking van de pluimveesector mogelijk, maar dan moeten we wel allemaal bereid zijn om daar een hogere prijs voor te betalen.