De griep grijpt weer om zich heen. Tenzij je jezelf ertegen wapent. Niet met een sjaal of muts, maar met Oscillococcinum: een homeopatisch geneesmiddel tegen griep. 'Anas Barbariae, hepatis et cordis', staat er op de verpakking. Dat is Latijn voor eendenhart en -lever. Maar een eend die je kan genezen van de griep, hoe werkt dat precies?
Homeapathie, wat is dat?
Homeopathie is een alternatieve geneeswijze die gebaseerd is op het principe van ‘similia similibus curentur’ (het gelijke wordt door het gelijke genezen). Het idee is simpel: wat je ziek maakt, kan je in kleine hoeveelheden beter maken.
Homeopathische middelen worden gemaakt van natuurlijke stoffen, zoals planten, mineralen of dierlijke producten, die via herhaaldelijke verdunning en schudden ‘geactiveerd’ worden.
Wat is Oscillococcinum?
Oscillococcinum is zo’n homeopatisch geneesmiddel. Op de achterkant van de staat dat het middel anas barbariae hepatis et cordis extractum 200K, sucrose en lactose bevat.
Anas Barbariae, hepatis et cordis - de stof die griepverlichtend zou zijn - is een Latijnse benaming voor eendenhart en -lever.
Dit extract van eendenhart en -lever verdunnen fabrikanten tot de standaard proporties voor homeopatische middelen: 1 deel eend op 10^400 delen water. Ter vergelijking: dat is meer verdund dan er atomen zijn in het universum.
Wat blijft er over?
Homeopathiedocent Maurice Gregoire legt in de Keuringsdienst van waarde-uitzending uit hoe ze Oscillococcinum maken: ‘Ze nemen een klein deel van het extract van eendenhart en -lever, mengen dat met water, schudden het krachtig en gieten het weer leeg. Dit proces herhaalt de fabrikant maar liefst 200 keer volgens de homeopathische methode van Korsakov.’
Maar wat blijft er dan nog over? ‘Op moleculair niveau niets,’ zegt Gregoire. Toch beweert de fabrikant van Oscillococcinum dat het verdunningsproces de ‘informatie’ van het oorspronkelijke ingrediënt in de vloeistof achterlaat. Dit zou het geneeskrachtige effect verklaren.
Ondanks dat er volgens de wetenschap op moleculair niveau niks meer overblijft van het concentraat, rijst toch de vraag: waarom eendenhart en -lever?
Eendenhart en -lever als wondermiddel tegen de griep?
Het gebruik van eendenlever en -hart komt voort uit een historische, maar nogal opmerkelijke redenering van de Franse arts Joseph Roy in 1925.
Hij dacht een bacterie te hebben ontdekt, die hij ‘oscillococcus’ noemde, en die volgens hem verantwoordelijk zou zijn voor verschillende ziekten zoals griep, herpes en zelfs kanker.
Bij nader onderzoek vond hij deze bacterie enkel in de organen van watervogels, waaronder eenden.
Wetenschappelijk weerlegd
Hoewel eenden wel degelijk dragers zijn van bepaalde influenzavirussen, is de toepassing van eendenhart en -lever in geneesmiddelen tegen de griep inmiddels volledig weerlegd. De stof oscillococcus bestaat helemaal niet eens.
Er is geen wetenschappelijk bewijs dat Oscillococcinum werkt. Homeopathie gaat uit van het idee dat sterk verdunde stoffen een geneeskrachtig effect hebben, maar dat is nooit bewezen. De fabrikant benadrukt: ‘Het draait vooral om vertrouwen in de methode.’
Placebo of niet?
Critici noemen Oscillococcinum niets meer dan bolletjes suiker, want er blijft geen spoor van eend over. Toch zweren veel mensen erbij. Of het placebo is of dat er meer achter zit, blijft de vraag. Eén ding is wel zeker: het is een bijzonder product.
Meer van Keuringsdienst van waarde weten?
Schrijf in je voor de nieuwsbrief Groener eten & leven. Al duizenden mensen gingen je voor!
