Kleine wasjes en grote wasjes: met wasverzachter ben je verzekerd van heerlijk zachte was. Maar wat maakt die kleren toch zo zijdezacht? Dierlijk vet is het geheime ingrediënt. Maar op verpakkingen is nergens een spoor van dierlijke ingrediënten te bekennen. Hoe kan dat?

Incomplete ingrediëntenlijst

De ingrediëntenlijst van wasverzachter leest als een scheikundeboek: overal staan ingewikkelde chemische termen. Maar nergens wordt duidelijk vermeld dat er dierlijk vet in zit. Toch zijn in de meeste wasmiddelen en wasverzachters dierlijke ingrediënten verwerkt. 

In veel gevallen gaat het om verzeept rundvet, dat in de industrie bekendstaat als ‘sodium tallowate’. Letterlijk vertaald: natriumtallowaat. Maar ook het vet van schapen, varkens en paarden wordt in verscheidene wasmiddelen gebruikt.

Gebruik jij wasverzachter bij het doen van de was?
Keuzen

Een microscopisch laagje moleculen

Dierlijk vet is hét geheim voor zijdezachte was. Het vet versoepelt de textielvezels, waardoor jouw (oude) trui weer als nieuw aanvoelt. Het dierlijke vet in wasverzachter vormt een microscopisch laagje moleculen op het oppervlak van de stof. 

Dit laagje helpt om de wrijving tussen de vezels van de stof te verminderen, waardoor je was gladder en zachter aanvoelt. Maar hoe kan het dat dit dierlijke vet niet op de verpakking van wasmiddelen vermeld staat?

Allergenen

Joke Herremans, onderzoeker consumentenveiligheid IVM, vertelt in deze Keuringsdienst van waarde-aflevering dat producenten niet verplicht zijn om alle ingrediënten prijs te geven op hun verpakkingen. 

Wel moeten ze stoffen waarvoor iemand allergisch kan zijn altijd vermelden. Dit is belangrijk om vervelende en gevaarlijke situaties te voorkomen. Aangezien dierlijk vet geen allergeen is, staat het vaak niet op de verpakking. Maar kun je niet net zo goed een ander soort vet gebruiken?

Plantaardig vet versus dierlijk vet

Je kunt ook plantaardige oliën gebruiken om was zijdezacht te maken. Sommige producenten van wasverzachters gebruiken olijfolie, kokosolie, arganolie of palmolie ter vervanging voor dierlijk vet.

Toch kiest een groot deel van de industrie ervoor om dierlijk vet te gebruiken. Het vet van koeien, schapen, paarden en varkens is namelijk een bijproduct van de vleesindustrie. Het is hierdoor een stuk goedkoper dan plantaardige alternatieven. Dit restproduct haalt de slachtafvalverwerker op bij slachthuizen, om vervolgens verwerkt te worden in verschillende producten.

Andere producten met dierlijk materiaal

Wasverzachters zijn niet het enige huishoudelijk product dat dierlijk vet bevat. Want wat blijkt: ook handzeep moet er vaak aan geloven. Om handzeep te maken, mengen producenten deze vetstoffen soms met natriumhydroxide, hetzelfde hoofdingrediënt als in gootsteenontstopper. Dan weet je in ieder geval heel zeker dat je handen vetvrij zijn. 

Maar ook verzorgingsproducten zoals shampoo, conditioner, huidcrème en make-up kunnen dierlijk bijproduct bevatten. 

Als je je afvraagt of er dierlijk materiaal in een product verwerkt is, kan het dus geen kwaad om even de verpakking te bestuderen. Als er een ingrediënt met het woord ‘tallow’ of ‘tallowate’ op de verpakking staat,weet je zeker dat er gebruik is gemaakt van dierlijk vet. Staat het er niet op? Dan is het vegan-keurmerk op verpakkingen vaak een goede indicator.