Al sinds mensenheugenis worden mensen kaal. Maar daar bedacht de cosmetica-industrie iets op: shampoos die haaruitval tegen zouden gaan. Gewoon te koop bij de supermarkt of drogist. En met een bijzonder bekend ingrediënt: cafeïne. Maar is cafeïne echt een wondermiddel? De Keuringsdienst legt het haarfijn uit.
Belofte maakt schuld
Shampoomerken als Revita, Regenepure, Plantur 39 en Alpecin doen mooie beloftes. ‘Waarom ik deze shampoo gebruik?’, zeggen de goed behaarde mannen in de reclame. ‘Omdat ik mijn haar wil behouden!’ De shampoos met cafeïne zijn volgens de producent ‘doping voor het haar’.
Maar voor die shampoo moet je wel diep in de buidel tasten. Alpecin cafeïneshampoo kost je 32 euro voor een liter. Dit terwijl een liter huismerk shampoo 2 tot 3 euro kost. Voor Revita cafeïneshampoo betaal je zelfs 141,46 euro per liter. Hoe dit kan?
Lage productieprijs, maar enorme prijsverschillen
‘Crèmes en shampoos worden vaak voor een lage prijs geproduceerd’, legt retailexpert Erik Hemmes uit. ‘Maar de prijzen in de winkel verschillen enorm.’ Voeg daar een uniek ingrediënt aan toe, en de prijzen schieten de grond uit. Maar werkt zo’n uniek ingrediënt nou echt tegen haaruitval?
Keuringsdienst van waarde: 1+1
Je kan geen folder meer openslaan of de acties vliegen je om de oren. Maar de actie die de kroon spant: 1+1. Koop er één, krijg er één gratis. Bij sommige producten zelfs het hele jaar door. Maar hoe kunnen winkels áltijd een shampoo, tandpasta of wasmiddel gratis weggeven? De Keuringsdienst probeert dit uit te zoeken maar stuit vooral op dichte deuren van producenten en winkels. Het is een geheim, die 1+1.
De claims van shampoo-fabrikanten
Shampoofabrikanten claimen dat cafeïne het effect van het hormoon dihydrotestosteron (DHT) vermindert. Vooral bij mensen met een genetische aanleg hebben voor kaalheid, is dit hormoon aanwezig.
Als gevolg van DHT verkleinen de haarzakjes, wat leidt tot dunnere en kortere haren en uiteindelijk tot haaruitval. Door dagelijks cafeïneshampoo te gebruiken, zou je deze erfelijk bepaalde haaruitval juist voorkomen. Maar werkt een simpel middel als cafeïne echt?
De werking getest
Uit een onderzoek uit 2007 bleek dat cafeïne mogelijk haargroei kan stimuleren. Cafeïne kan dus inderdaad bevorderlijke eigenschappen voor haargroei hebben. Het onderzoek uit 2007 nam echter losse haarzakjes en stelde deze bloot aan hoge concentraties cafeïne. Er is vanuit de medische wereld daarom twijfel over de toepassing van cafeïneshampoo op de hoofdhuid als oplossing tegen haaruitval.
Ook arts Coen Gho, specialist in de behandeling van haar- en hoofdhuidstoornissen laat aan de Consumentenbond weten dat het ‘zowel theoretisch als praktisch onmogelijk is dat cafeïneshampoo werkt tegen haaruitval.’ Het is namelijk nooit klinisch bewezen.
Als cafeïne al zou helpen, is het contact met de haren tijdens een douchebeurt te kort om effect te hebben,’ aldus Gho. Maar mogen de fabrikanten van shampoo met cafeïne dan wel claimen dat hun product helpt tegen haaruitval?
Wanneer mogen fabrikanten claims maken?
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit zegt het volgende over de claims die de cafeïnehoudende shampoos maken: ‘Natuurlijke of erfelijke haaruitval is geen ziekte en dus betreft het geen medische claims. Wel dienen de claims onderbouwd te worden. Dit moet op grond van cosmetica verordening artikel 20 voor de rechtvaardiging van beweringen over cosmetische producten.’
‘Een producent, verantwoordelijk persoon, mag zelf of in opdracht onderzoek laten doen om claims te onderbouwen’, aldus de NVWA.
De claims van Alpecin en Plantur 39, beide onderdeel van Dr. Wolff Group, worden dan ook ondersteund met een webpagina vol onderzoeken. Namen van professoren worden genoemd en er worden kleurrijke grafiekjes met resultaten getoond. Maar wat moeten we van al die onderzoeken maken?
Goed onderzocht?
Demet Bozdag had 15 jaar een eigen haarkliniek en doet nu haaronderzoek in de commerciële sector. ‘Het onderzoek dat is gedaan naar cafeïneshampoo is gebaseerd op hele kleine en niet representatieve steekproeven’, vertelt ze.
Soms gaat het om een lab-experiment waarbij een haarzakje in een reageerbuis wordt blootgesteld aan cafeïne. Niet vergelijkbaar met je haren wassen dus. In andere onderzoeken moeten gebruikers van de shampoo zelf rapporteren of ze denken dat hun haarkwaliteit is verbeterd. Je kunt je dus afvragen hoe betrouwbaar deze onderzoeken zijn.
Van kwaad tot erger
‘Met een shampoo kan je misschien je hoofdhuid stimuleren, maar het bereikt nooit de huidlaag waar de haarzakjes zitten’, vertelt Demet Bozdag. ‘Een shampoo is echt voor de oppervlakte. Sterker nog, je kan zelfs de kwaliteit van je haren verslechteren met het gebruik van shampoo.’
De haarscherpe conclusie
Wil je haaruitval voorkomen? Dan is een cafeïneshampoo waarschijnlijk niet de oplossing. Er zijn veel onderliggende oorzaken van haaruitval, die je niet volledig wegneemt door je haren te wassen met cafeïne. Heb je toch kopzorgen over haaruitval? Laat je haar dan onderzoeken door een gespecialiseerde arts.
Meer van Keuringsdienst van waarde weten?
Schrijf in je voor de nieuwsbrief Groener eten & leven. Al duizenden mensen gingen je voor!
