Ze was nog niet eens een week in dienst bij de London Daily Telegraph toen ze het ‘breaking news’ van de eeuw bracht: het begin van de Tweede Wereldoorlog. Het was de vliegende start van de carrière van Clare Hollingworth. En volgens Timeline ging dat zo.
Een bericht gedeeld door Baewatch 'N' Learn (@baewatchandlearn) op 11 Jan 2017 om 3:42 (PST)
Neem jij je ook voor als je een nieuwe baan begint om de eerste weken een lekker goede indruk te maken? Dat moet Clare Hollingworth waarschijnlijk ook hebben gedacht. Het was haar eerste week als journalist bij de Britse krant The London Daily Telegraph toen ze ontdekte dat Duitsland Polen elk moment zou gaan binnenvallen. Ze was pas 27 jaar en had nu al de primeur van de eeuw te pakken: het begin van de Tweede Wereldoorlog.
Oeps, ontdekt!
Het ontdekken van de primeur ging als volgt. Het was 28 augustus 1939 en Hollingworth reed van Gleiwitz (toen nog in Duitsland) naar Katowice in Polen. Over delen van de vallei waar ze langsreed was een groot zeil gespannen. Ze vroeg zich af wat eronder lag. En toen plotseling een windvlaag het zeil omhoog blies, zag ze honderden Duitse tanks, voertuigen en artillerie klaar staan. Logischerwijs om Polen mee te bestormen. Haar krant publiceerde het nieuws de volgende dag. Twee dagen later vielen de Duitsers Polen binnen, en was de oorlog een feit.
Een bericht gedeeld door 스미스소니언 미디어 (@smithsonianmagkorea) op 14 Jan 2017 om 7:08 (PST)
Maar dat was nog maar het begin. Want in de decennia na haar eerste succes zou Hollingworth zich ontwikkelen tot een van de beroemdste journalisten van de twintigste eeuw. Ze werd geroemd om haar moed, en bevond zich altijd te midden van alle actie, vaak aan de frontlinie. “Als je me in een gammele lift zou stoppen zou ik dat doodeng vinden,” vertelde ze eens. “Maar onder vuur van machinegeweren krijg je mij gewoon niet bang.”
Knokken in een mannenwereld
In de loop van haar carrière zette ze nog meer primeurs op haar naam. Ze was de eerste die Kim Philby - een van de beroemdste geheime agenten van de twintigste eeuw- als dubbelspion voor de Sovjet-Unie ontmaskerde, en regelde het eerste (en het laatste) interview die de laatste Iraanse sjah ooit gaf. Dat is op zichzelf al bijzonder, maar de tijdgeest waarin ze leefde maakt het nog net een tikkeltje specialer.
Een bericht gedeeld door pragmatikotita (@pragmatikotita) op 10 Okt 2017 om 11:52 (PDT)
Hollingworth leefde namelijk in een tijd waarin vrouwelijke journalisten moesten vechten voor hun plek. Ze moesten niet alleen hun werk kneitergoed doen, maar moesten ook dealen met de lage verwachtingen die de mannenwereld van hen had. Wat uitte in het niet serieus genomen worden en hard moeten knokken om alleen op pad te kunnen gaan.
Ruzie met generaals
Eén van de belangrijkste Britse bevelhebbers van de Tweede Wereldoorlog, generaal Bernard Montgomery, was berucht om zijn weerstand tegen vrouwen aan de frontlinie en probeerde Hollingworth regelmatig te dwarsbomen. Ze kreeg geen pers-accreditatie toegekend en mocht officieel dus ook niet met het leger meereizen.
Ik zou mijn vrouwelijkheid nooit gebruiken om een verhaal te krijgen
Maar Hollingworth was eigenwijs genoeg om zich zich er niks van aan te trekken, en zodra ze de kans kreeg liep ze over en haakte ze aan bij het Amerikaanse leger, waar generaal Dwight D. Eisenhower-later Amerikaanse president- de leiding had. Hij had geen probleem met vrouwelijke oorlogscorrespondenten. Hij vond het prima als Hollingworth meereisde, als ze maar geen speciale behandeling verwachtte omdat ze een vrouw was. Daar had Hollingworth geen probleem mee. “Ik zou mijn vrouwelijkheid nooit gebruiken om een verhaal te krijgen,” verklaarde ze.
Voor haar journalistieke carrière reisde ze de hele wereld over: Algerije, China, Vietnam. Als er nieuws te halen was, dan was Hollingworth er ook.
En dat bleef ze lange tijd doen. ‘Ouder worden’ vond ze maar niks, en ze trok zich er dus ook niks van aan. Toen ze al ver in de 70 was belde ze Paul Hill, haar redacteur, nog dagelijks op om te vragen of ze ergens nog een nieuwsverhaal kon verslaan, reizen was geen probleem. “Zelfs ver voorbij haar pensioen bleef ze op de vloer slapen,” vertelt Hill. “Terwijl ze een prima huis en een bed had, gewoon om te ‘blijven oefenen’, zoals zij dat zei.”
Ze overleed vorig jaar op 104-jarige leeftijd, na een leven lang gevochten te hebben voor haar plek in een toen nog grotendeelse mannenwereld. Gelukkig zijn er vandaag de dag een stuk meer vrouwelijke oorlogscorrespondenten dan in de tijd dat Hollingworth zich moest bewijzen. Maar misschien heeft dat ook een beetje met haar te maken. Zij was een van de vrouwen die heeft laten zien dat dat kan.
