Toen Mark Zuckerberg op het matje werd geroepen door het Amerikaanse Congres vanwege het datamisbruikschandaal, nam het verhoor ook eventjes bijzonder een zijweggetje. Opeens werd gevraagd hoe Facebook omgaat met de verspreiding van video’s van de pro-Trump vloggers Diamond en Silk.

Iets wat overduidelijk niets te maken had met de lek van mogelijk 87 miljoen Facebookgebruikers, maar wat wél één van de onderwerpen is waar Facebook de komende tijd mee moet dealen.

Twee zussen, één gedachte

Oke, wie zijn deze Diamond en Silk? En waarom worden juist zij genoemd tijdens de hoorzitting? Dit vlogduo bestaat uit de twee biologische zussen Lynette Hardaway (Diamond) en Rochelle Richardson (Silk). Ze zijn zwart, conservatief, heftig pro-Trump en groeide tijdens de laatste Amerikaanse verkiezingen uit tot ware internet persoonlijkheden.

Hun grootste kenmerk: ze steunen Donald Trump bij hoog en laag. Dat doen ze uit eigen overtuiging, maar ook als betaalde kracht van Trumps verkiezingscampagne. Om je een indruk te geven van hoe groot ze zijn: hun YouTubekanaal heeft meer dan 145.000 abonnees en hun Facebookpagina heeft 1,5 miljoen likes.

Geen Facebookvrienden meer

Maar met Facebook hebben de zussen een appeltje te schillen. Want hun bereik daalt sinds september. En toen ze aan Facebook vroegen waarom, kregen ze als antwoord dat hun video’s ‘unsafe’ waren. En dat is precies waarom het vlogduo wordt besproken tijdens de verhoren van Zuckerberg in Capitol Hill en het Amerikaanse Congres.

“Wat is er onveilig aan twee zwarte vrouwen die president Donald J. Trump steunen?”, vroeg de Republikeinse Billy Long uit Missouri. Of eigenlijk: wie denkt Facebook wel niet te zijn om te bepalen welke boodschap veel en welke weinig bereik krijgt op het platform? En daarmee snijdt hij - en de zes wetgevers die het onderwerp ook ter sprake brachten - een gevoelig punt aan. Namelijk dat Facebook de content van haar gebruikers censureert.

Eigenlijk wel handig, die filter

Verrassend genoeg is daar eigenlijk in principe niets mis mee, volgens journalisten Emma Grey Ellis en Louise Matsakis van Wired. Ten minste, als je Facebook ziet voor wat het werkelijk is: een advertentieplatform dat content filtert naar de voorkeuren van iedere persoonlijke gebruiker.

“Wanneer Facebook alle content voor ieder individu als even belangrijk zou prioriteren, zou dat alleen maar meer onduidelijkheid scheppen,” zegt Jared Colton, docent ethiek en technologie aan de Utah State University. De Facebookfilter is júíst wat het platform gebruiksvriendelijk maakt.

Facebook hoeft niet neutraal te zijn

Dat we iets anders van Facebook verwachten, komt doordat het qua design meer aanvoelt als een openbaar forum dan een site die als voornaamste doel heeft advertenties te verkopen. Zelfs de Amerikaanse politicus Ted Cruz maakte de fout Zuckenberg te vertellen dat Facebook volgens de wet een neutraal platform zou moeten zijn. Dat is dus niet waar. Want Facebook is geen nieuwssite, maar gewoon een bedrijf dat winst wil maken.

Diamond en Silk hebben daarbij ook het recht om op Facebook te zeggen wat ze willen - ook als dat onwaarheden of samenzwingingstheorien zijn (wat af en toe zo is). En hun volgers het recht hebben om die te delen. Het is immers hun vrijheid van meningsuiting. Waar Facebook wél iets over te zeggen heeft, stellen de journalisten van The Wired, is hoeveel impact deze geluiden hebben. Die keuze maken ze op basis van het resultaat dat zij als bedrijf voor ogen hebben. En dat is net als ieder ander bedrijf vrij simpel: winst maken.

Tijd voor acceptatie

Dus ondanks dat de discussie over de datalek nog niet voorbij is, heeft Mark Zuckerberg hiermee alweer iets anders voor zijn kiezen gekregen. We zijn benieuwd hoe Facebook hieruit gaat komen. Maar het ziet ernaar uit dat Facebook nooit het platform van volledige vrijheid van meningsuiting zal zijn wat we allemaal graag willen dat het is. Het is en blijft een bedrijf, geen nieuwsmedium.