De docuserie Spoorloos onderzoekt: Sporen van een spermabank, maakt pijnlijk duidelijk hoeveel er in het verleden mis is gegaan bij de spermabank van het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem. Ook laat het de gevolgen zien voor de levens van de betrokkenen. In de documentaireserie komen nu nieuwe fouten aan het licht.
Zaad te vaak gebruikt
Tien jaar geleden was het groot landelijk nieuws dat het zaad van tenminste vijftien donoren te vaak gebruikt was bij het Rijnstate ziekenhuis. Er kwam een inspectie-onderzoek, maar uit onderzoek van KRO-NCRV blijkt dat toen niet alle misstanden aan het licht zijn gekomen.
Onjuiste informatie over zaaddonor
In Spoorloos onderzoekt: Sporen van een spermabank is te zien hoe de vaak foutieve informatie over hun afkomst de levens van veel donorkinderen heeft beïnvloed. Door de makers zijn gesprekken gevoerd met tientallen donorkinderen, donoren en ouders die in de jaren tachtig en negentig verbonden waren aan de spermabank.
Er kwamen verhalen naar boven over verwisselingen van donorcodes, onjuiste informatie over de zaaddonor en flinke overschrijdingen van de richtlijn van 25 kinderen per donor.
Bekijk hieronder de trailer van Spoorloos onderzoekt: Sporen van een spermabank. (Tekst gaat verder onder video.)
De beste intenties
Ook voor oud-medewerkers van de spermabank van het Arnhemse ziekenhuis hebben de misstanden grote gevolgen. Zij vertellen in de docuserie altijd met de beste intenties mensen met een kinderwens te hebben geholpen.
Uit de documentaire komt naar voren dat niemand de volledige verantwoordelijkheid voor de administratie op zich nam. Het voormalig hoofd gynaecologie, voormalig hoofd van het lab en een oud-secretaresse van de spermabank hebben het over ‘een wisselwerking’.
'Ik wilde de administratie bijwerken, maar werd toen op non-actief gesteld'
Slordige administratie
Een oud-medewerker die aan de bel trok over de slordige administratie, doet voor het eerst haar verhaal. Ze blikt terug op de onrustige tijd na de overschrijdingen van de richtlijn van 25 kinderen per donor. ‘Ik vond in ons archief informatie die niet goed bijgewerkt was en wilde dat bijwerken, maar daar kreeg ik niet de kans voor. Ik ben op non-actief gesteld.’
De oprichter van de spermabank vertelt over zijn intenties: ‘Toen de overschrijdingen naar buiten kwamen, werkte ik er niet meer. Het was triest om te horen hoe het is gegaan. De secretaresses werden geslachtofferd. Dat is niet correct want als leidinggevende ben je verantwoordelijk.’
‘Hoeveel halfbroers – en zussen heb ik?’
Donorkinderen ervaren nog altijd de nadelen van die slordige administratie. Donorkind Maria: ‘Ik weet dat er bij mijn donorvader flinke overschrijdingen waren. Maar ik heb nog altijd vragen. Er is zaad van hem uitgewisseld met verschillende klinieken. Soms vraag ik me af hoeveel meer halfbroers- en zussen er nog zijn.’
Donorkind Roos: ‘Altijd als ik door Arnhem loop en iemand zie die enigszins op mij lijkt, vraag ik mij af: zou dat een halfzus zijn? Of een halfbroer? En hoeveel half- broers en zussen heb ik? Het geeft onrust te weten dat er zo slordig met het zaad van de donoren is omgegaan.’
'Het geeft onrust te weten dat er zo slordig met het zaad van de donoren is omgegaan'
Impact van werkwijze spermabank
De documentaireserie Spoorloos onderzoekt: Sporen van een spermabank maakt duidelijk welke impact de werkwijze van de spermabank heeft op de betrokkenen: donorkinderen, hun ouders, de donoren zelf en oud-medewerkers van de spermabank.
Nieuwe misstanden die volgden uit het onderzoek van KRO-NCRV worden belicht in de derde en vierde aflevering van de docuserie, die vanaf dinsdag 17 december te streamen is op NPO Start.
Spoorloos onderzoekt: Sporen van een spermabank, is vanaf dinsdag 17 december te streamen bij KRO-NCRV op NPO Start.
Als eerste op de hoogte van onze nieuwe documentaires?
Schrijf je in voor de KRO-NCRV nieuwsbrief
