Rome, 3 maart 2021 - Overmorgen hoopt paus Franciscus als eerste paus in de geschiedenis voet op Iraakse bodem te zetten. Terwijl virologen vrezen voor extra coronabesmettingen tijdens pausbijeenkomsten op diverse Iraakse locaties, verwachten kerkleiders dat het apostolisch bezoek een impuls zal geven aan de opbouw van een vreedzamere samenleving. Die impuls is hard nodig in het gevaarlijke land dat nog steeds in de greep is van terreur en gewapende conflicten, maar ook van corruptie en economische crisis.
Het Vaticaan is zich ervan bewust dat de paus in Irak een groot risico loopt. Op al zijn internationale reizen staat een gepantserd voertuig altijd tot zijn beschikking, maar deze keer is het “waarschijnlijker dat hij het zal gebruiken”, zei perschef Matteo Bruni van de Heilige Stoel gisteren.
De Vaticaanse zegsman verdedigt het vierdaagse pausbezoek tegen harde verwijten van epidemologen die beweren dat het coronavirus meer kansen zal krijgen als Franciscus grote groepen mensen zal toespreken. De afgelopen week was het aantal besmettingsgevallen in Irak al fors gestegen. Bruni zegt echter dat de komt van de paus naar Irak beschouwd moet worden als een “liefdesgebaar”, dat nu eenmaal “ook extreem kan zijn”. Bovendien wijst hij op de bijzondere demografische toestand in Irak: er zijn daar meer jongeren dan ouderen. Verder benadrukt hij dat er, met uitzondering van de slotmis in het stadion van Erbil in Iraaks Koerdistan, geen manifestatie zal zijn met meer dan een paar honderd mensen; het risico van besmetting zal tot een minimum worden beperkt door een passende spreiding. De transfers zouden alleen plaatsvinden in gesloten auto's, zodat het nauwelijks mogelijk is Franciscus in levenden lijve op straat te zien. Het hele land kan de reis via de media volgen. De Irakezen weten zodoende “dat de paus er voor hen is en hun de boodschap brengt dat hoop mogelijk is, zelfs in de moeilijkste situaties”, aldus Bruni.
Lees: ‘Pausbezoek gaat gewoon door’ (24-2-2021)
Op vrijdagmiddag 5 maart zal de Heilige Vader op de internationale luchthaven van Bagdad worden verwelkomd door de Iraakse premier Moestafa al-Kadhimi. Daarna wordt de paus overgebracht naar het presidentieel paleis voor de officiële ontvangst. Vanwege de pandemie zullen de ceremonies soberder zijn dan bij eerdere pausbezoeken. De laatste keer dat Franciscus zich buiten Italië bevond was in november 2019, toen hij achtereenvolgens Thailand en Japan bezocht.
Irak telt momenteel 38,8 miljoen inwoners. Volgens gegevens die het Vaticaan heeft verspreid, is 1,5 procent van de bevolking katholiek christen (ongeveer 590.000 personen). Die zijn verdeeld over 122 parochies. De Katholieke Kerk in Irak telt 19 bisschoppen, 153 priesters, 20 diakens, 8 religieuze broeders en 365 geprofeste zusters.
Het aantal christenen in Irak is sinds de Amerikaans-Britse invasie in 2003 fors gedaald. Toen woonden er nog 1,3 a 1,5 miljoen christenen in Irak. Velen zijn sindsdien gevlucht naar het Westen.
De Katholieke Kerk in Irak bestaat uit drie genootschappen. De grootste is de Chaldeeuws-katholieke kerk, behorend tot de Oost-Syrische ritus; gevolgd door de Syrisch-katholieke kerk, behorend tot de West-Syrische ritus. De Latijnen, de katholieken die de Romeinse ritus volgen, vormen een zeer kleine minderheid, evenals de Melkitisch Grieks-katholieken van de Byzantijnse ritus. De paus zal in Bagdad de kathedraal van zowel de Syriërs als de Chaldeeërs bezoeken.
Grote aandacht zal er zijn voor de ontmoeting van de paus met grootayatollah Ali al-Hoesajni al-Sistani in de voor sjiieten heilige stad Nadjaf op zaterdag 6 maart. De voornaamste geestelijk leider van de sjiitische meerderheid in Irak zal misschien tijdens deze ontmoeting zijn handtekening zetten onder het Document over de menselijke broederschap, dat zowel Franciscus als de soennitische grootimam Ahmad al-Tayyeb van de Al-Azhar-universiteit in Caïro al op 4 februari 2019 in Abu Dhabi ondertekende tijdens het pausbezoek aan de Verenigde Arabische Emiraten. Dat document is een manifest voor universele broederschap en verdraagzaamheid en tegen haat en religieus extremisme. Een verbintenis van de Iraakse sjiieten aan die principes zou het land enorm voorwaarts helpen.