Waarom praten over de dood belangrijk is 

Het is een onderdeel van ons leven, maar toch gaan we de dood, en alles wat daarmee te maken heeft, liever uit de weg. Het is confronterend en pijnlijk om het leven, en de mensen die we liefhebben, te moeten loslaten. 

Maar liefst 38% van de Nederlanders vindt het moeilijk om te praten over dit onderwerp, blijkt uit een onderzoek van SIRE. Dat is zonde, want pas als je erover praat kun je over dat ongemak heen stappen. En dan zul je al snel inzien dat praten over de dood juist verbindend en verrijkend is. Want eigenlijk gaat dit gesprek niet over de dood, maar juist over het leven. 

Door stil te staan het feit dat het leven tijdelijk is, geef je meer betekenis aan het hier en nu. Binnen sommige religies wordt de dood dan ook juist gezien als een overgang naar een nieuw leven. Dit perspectief kan je helpen om het leven meer de waarderen. 

Begin het gesprek met mensen waarbij jij je op je gemak voelt

Maar hoe begin je dan zo'n gesprek over de dood? Het onderwerp aansnijden bij iemand waar je je helemaal op je gemak voelt kan een fijne eerste stap zijn. Zo kun je in een veilige omgeving ontdekken hoe jij denkt over de dood en woorden geven aan je gevoelens. 

Waarschijnlijk merk je dat zo'n eerste gesprek al enorm oplucht, omdat je gevoelens hebt uitgesproken waar je misschien al een tijdje mee rondliep. Nu je de eerste drempel over bent, kun je de stap maken om met meer mensen het gesprek aan te gaan. 

Houd het luchtig en verbind het met dagelijkse momenten

Een gesprek over de dood hoeft niet zwaar of verdrietig te zijn. Soms helpt het om het onderwerp subtiel en luchtig aan te snijden door het aan dagelijkse momenten te koppelen. Stel, je hoort een mooi nummer op de radio, zeg dan iets als: 'Dit zou ik mooi vinden op mijn uitvaart. Heb jij daar wel eens over nagedacht?' 

Of wanneer je tijdens een wandeling samen langs een stille, groene plek loopt: 'Wat zou het mooi zijn om hier rust te vinden. Hoe zie jij dat voor je?' Door het gesprek aan een spontaan moment te koppelen, voelt het natuurlijker en minder zwaar.

Wees open en spreek je angst uit 

We zien de dood vaak als iets engs en ongrijpbaars. Spreek die gevoelens uit; het is vaak al een opluchting om hardop te zeggen dat je er bang voor bent. Eerlijk zijn hierover werkt verbindend, en door samen kwetsbaar te zijn wordt het gesprek minder zwaar. Probeer het eens en je zult zien dat het zelfs bevrijdend is.

Luister zonder oordeel

Er zijn geen goede of foute manieren als het gaat om de dood bespreekbaar maken. Toch zijn we vaak geneigd om onze eigen meningen te delen wanneer iemand zijn visie op de dood deelt. Dit kan zeker het geval zijn wanneer iemand ziek is; ons eigen ongemak kan er dan voor zorgen dat we sneller oordelen. 

Probeer in zulke situaties open vragen te stellen, zonder je eigen oordeel of ervaringen op te dringen. Vraag bijvoorbeeld hoe de ander hierover wil praten. Zo geef je de ander echt de ruimte om zijn of haar gedachten en gevoelens te delen. Meer heeft iemand niet nodig. 

Word comfortabel met de dood

Een gesprek over de dood is dus heel waardevol. Het geeft rust om erachter te komen hoe jij jouw einde voor je ziet en dat je dit met anderen hebt besproken. Jouw wensen en gedachten hierover ook opschrijven kan extra zekerheid geven; dan weet je zeker dat je dierbaren het kunnen terugvinden. 

Er is niets mooiers dan terugkijken op een goed leven en te weten dat alles is gezegd. De volgende keer dat jij twijfelt om een gesprek aan te knopen over de dood, laat deze gedachte je dan aansporen om de eerste stap te zetten. Dus, ga jij het gesprek aan?