De oude culturen uit Noord- en Zuid-Amerika werden bijna verdreven, maar zijn nog altijd springlevend. Voor de BNNVARA-serie Ondersteboven van de Amerika's ging Waldemar Torenstra op zoek naar de oudste bewoners van Amerika en hun manier van leven. En onderging hij een bijzonder inheems ritueel dat zijn leven veranderde.

Inheemse culturen

In aflevering zeven van Ondersteboven van de Amerika's gaat Waldemar op zoek naar wat er nog over is van de inheemse cultuur van Peru in het Amazonedeel van het oude Incagebied. Veel van de oude culturen leven daar nog steeds voort. En ondanks de invloed van het westen wordt de kennis van de planten en de natuur er nog volop toegepast, zo ook het gebruik van ayahuasca.

‘Wondermedicijn’ ayahuasca

In Nederland is ayahuasca verboden, maar voor de inheemse culturen in Peru is het al eeuwen een spiritueel medicijn dat je lichaam en ziel reinigt zodat er ruimte ontstaat voor nieuwe inzichten en een diepere verbinding met jezelf en de natuur. Zo trekt Pucallpa in Peru veel toeristen die een ceremonie met het eeuwenoude ‘wondermedicijn’ willen ervaren. Om te voelen hoe het is om te leven met de planten, besluit Waldemar om onder begeleiding van een medicijnman zelf een ayahuascaritueel te ondergaan.

De goden van de natuur

In Nederland mag het gebruik van ayahuasca dan ter discussie staan, voor de inheemse culturen in Peru is het een krachtig en waardevol medicijn dat al van generatie op generatie wordt doorgegeven. Of, zoals een van de medicijnmannen in de aflevering tegen Waldemar zegt: ‘Wij geloven niet in één God, maar in meerdere goden van de natuur. Onze voorouders, de hele natuur, dat zijn onze goden. Zij geven ons levenskracht zodat we alles aankunnen.’

Eva Jinek

In de talkshow van Eva Jinek vertelde Waldemar Torenstra onlangs hoe deze ceremonie voor hem was. De connectie met de natuur was voor hem altijd een beetje new age, maar na het ervaren van de ceremonie veranderde dat voor hem: ‘Ik word nooit een boomknuffeleaar, maar ik moet bekennen: na deze rituelen ben ik het echt anders gaan zien.’

'In het diepste van wie ik ben voelde ik hoe we met alles verbonden zijn'

Met alles verbonden

Waldemar onderging een rituele reiniging en er werd muziek voor hem gemaakt en voor hem gezongen. Ook dronk hij een beetje van wat hij ‘het goedje’ noemt. Daarover zegt hij in Jinek: ‘Niet veel, alleen maar om iets los te maken. Ik voelde dat er iemand bij me naar binnen wandelde, letterlijk in mijn hoofd, en probeerde om mijn kritische stem uit te zetten. Dat lukte. Toen heb ik uren met de Amazone geademd. Toen dacht ik: dit is het. Het is geen kennis, maar in het diepste van wie ik ben voelde ik hoe we met alles verbonden zijn. En dat gevoel gaat niet meer weg.’

Nieuwe plantenfamilie

In de aflevering van Ondersteboven van de Amerika’s vertelt hij: ‘Tot in de botten voelde ik de verbinding met de natuur en de energie van de plantenwereld. Ik ademde samen met het bos. Niet omdat ik met mijn hoofd wist dat ik zuurstof nodig had, maar omdat ik één was met mijn nieuwe plantenfamilie. En ik begrijp nu waarom ze hier zeggen: wetenschap of kennis verwerven kan via de rationele weg, maar ook via rituelen’.

Over Ayahuasca

Ayahuascaceremonies zijn in Nederland officieel verboden, maar het middel is wel verkrijgbaar en wordt ook aangeboden. De voorstanders ervaren een sterke helende werking. Er wordt ook onderzoek gedaan om te kijken in hoeverre ayahuasca mensen kan helpen. Maar critici waarschuwen mensen met psychische klachten. Zij zijn een risicogroep, omdat ayahuasca bepaalde aandoeningen ook in negatieve zin kan versterken. Wil je meer lezen over de werkzame stof DMT in ayahuasca? Kijk dan op de informatiepagina van het Jellinek of op drugsinfo.nl.

Kijk 'Ondersteboven van de Amerika's'

De zevendelige serie ‘Ondersteboven van de Amerika’s’ is sinds zaterdag 13 mei te zien om 20:35 uur bij BNNVARA op NPO 2. De aflevering over het ayahuascaritueel wordt uitgezonden op zaterdag 24 juni. Op NPO Plus is de aflevering nu al te zien.

Foto: BNNVARA.