Een weeshuis voor weggegooide spullen
Journalist en kunstenaar Daan van Alkemade verbaasde zich al jaren aan het gemak waarmee veel mensen spullen weggooien. Zo erg dat hij besloot er zelf iets aan te gaan doen. Nu redt hij afgedankte spullen van de straat en uit afvalcontainers en geeft ze een nieuwe bestemming.
'Het doet me soms echt pijn als ik zie wat mensen weggooien'
Spullen met een verhaal
Daan: “Het doet me soms echt pijn te zien hoe makkelijk we dingen afdanken. Niet alleen vanwege de verspilling van materiaal, maar ook omdat het vaak spullen zijn met een verhaal. Die oude stoel waar iemand zijn hele leven op zat bijvoorbeeld. De bekleding is misschien oud en kapot, maar dat maakt zo’n stoel nog geen afval. Ik repareer zo’n stoel en maak er een label op met een tekst voor de nieuwe eigenaar. Zo leven niet alleen de spullen door, maar herinneren we ook de oude eigenaars.”
‘Spullen die te slecht zijn voor de kringloopwinkel, maar te goed voor de stort, krijgen hier tijdelijk onderdak’
Weeshuis voor oude spullen
Daan dacht al langer na over overconsumptie en duurzamer leven, maar nu heeft hij het heft in eigen handen genomen. In een oude loods in Hilversum startte hij het initiatief ‘Opwaarts’, een soort weeshuis voor mooie spullen die anders weggegooid worden. Daan: “Omdat deze spullen tijdelijk geen eigenaar hebben, vang ik ze op en geef ik ze een nieuwe bestemming. Spullen die te slecht zijn voor de kringloopwinkel, maar te goed voor de stort, krijgen hier tijdelijk onderdak.”
Drankkast van oude piano
Sommige spullen die Daan vindt zijn niet eens kapot. Die geeft hij aan mensen die er nog wat mee kunnen. Maar ook met kapotte spullen waar niemand meer wat mee denkt te kunnen weet hij raad. Zo maakte hij voor mediamuseum Beeld en Geluid zes kunstinstallaties van afgedankte huishoudelijke apparaten en tv-antennes. Hij maakt vergadertafels van weggegooide brandweerhaspels, een kapotte piano toverde hij om in een drankenkast en op dit moment werkt hij aan een ‘Jazzfornuis’: een afgedankt gasfornuis waar een platenspeler in is verwerkt.
‘We hebben maar één aarde, daar moeten we zuinig op zijn’
Het samen doen
Op deze manier hoopt hij de wereld een stukje beter te maken en mensen te inspireren bewuster te leven. Daan: “We hebben maar één aarde, daar moeten we zuinig op zijn. Het huidige systeem waarin we steeds sneller kopen en weggooien is niet duurzaam voor de lange termijn. We moeten proberen dat om te buigen, maar dat moeten we wel met elkaar doen."
Upcyclen
Om meer mensen te inspireren na te denken over wat ze weggooien, heeft Daan een festival bedacht. Tijdens het Opwaarts Upcycle Festival kunnen mensen hun spullen laten repareren, ruilen of er een nieuwe bestemming voor bedenken. Je kan er terecht met oude spullen die jij een tweede leven gunt. Maar ook als je op zoek bent naar oude bouwmaterialen. Daan: “Er wordt heel veel weggegooid bij verbouwingen. Maar bouwmateriaal is ontzettend duur. Ik vind het onbegrijpelijk dat mensen dure balken in een container gooien om ze vervolgens voor veel geld weer nieuw te kopen. Bij Opwaarts verkoop ik dat bouwmateriaal voor een klein bedrag én er hoeft geen nieuwe boom voor gekapt te worden.”
Bewustwording
Op grote schaal is dit misschien geen oplossing voor onze consumptiemaatschappij, “maar het zet wel aan tot nadenken”, zegt Daan. “Hoe meer mensen, organisaties en bedrijven hier bewust van worden, des te groter de kans dat er echt iets gaat veranderen.”
Meer info over het Upcycle Festival vind je op www.opwaarts.nu.
Terugluisteren
Luister de reportage over Daan van Alkemade terug in Zin in morgen radio van zaterdag 22 april 2023 om 18.00 uur.