Marijke Ott maakt gepersonaliseerde lijkwades, speciale doeken waarin mensen begraven of gecremeerd worden. Met een lijkwade op maat maak je van het afscheid van je dierbaren een persoonlijk ritueel. Maar het kan ook heel geruststellend zijn om je eigen lijkwade te maken. Dat hoeft niet eens met de dood in gedachten; je kunt het ook als een levenswade zien. Wil je zelf een wade maken? Deze tips van Marijke helpen je op weg.
De regels
Marijke: “Sinds 1991 mogen mensen in Nederland weer begraven of gecremeerd worden in een lijkwade, ook op een natuurbegraafplaats. Maar een wade moet wel aan een aantal eisen voldoen. Zo moet de stof natuurlijk zijn. Dus geen synthetische stoffen, maar biologisch afbreekbare vezels zoals hennep, linnen, katoen, wol of zijde. De tweede regel is dat de wade het hele lichaam moet kunnen bedekken. Daar moet je dus rekening mee houden als je de stof gaat uitzoeken.”
De stof kiezen
“Het kiezen van de stof of stoffen is eigenlijk het belangrijkste proces. Natuurlijk kun je een willekeurige lap stof gebruiken, maar dan wordt het al snel een soort tafelkleed, zeg ik altijd. Neem de tijd, laat je gedachten gaan over wie jij bent en wat voor jou belangrijk is in het leven en kijk welke stoffen daarbij passen. Welke stoffen geven je een geborgen gevoel? Waar ga je van sprankelen?”
“De kern is dat je kiest waar jij het meest betekenis aan hecht. Zo heb ik voor mijn eigen moeder een slaapzak gemaakt omdat ze heel erg van kamperen hield. Die slaapzak heb ik gemaakt van stoffen die ze zelf had geweven. Door die persoonlijke betekenis, krijgt het afscheid veel meer waarde. Daarbij ben je veel dichter bij de overledene bij het afscheid. Iemand wordt niet weggestopt in een kist, je kan de persoon nog aanraken. Dat maakt het veel persoonlijker.”
'Neem de tijd, denk na over wie jij bent en wat voor jou belangrijk is in het leven'
De afmetingen en het naaien
“Houd rekening met de lengte van de stof. Verreweg de meeste stoffen zijn 1.50 meter breed. Dat is niet lang genoeg. Je hebt dus meestal twee stukken van 1.50 meter nodig voor de goede lengte. De breedte moet 2 meter zijn. Dan krijg je een wade van 2 bij 3 meter. Houd er met het uitrekenen van de lengte ook rekening mee dat je het hoofd moet kunnen toedekken.
Verder is het eigenlijk heel eenvoudig: je stikt de lappen aan elkaar en zoomt ze om. Je hoeft de stof niet te voeren, maar het mag wel natuurlijk. Wat je ook kan doen is bijvoorbeeld vakjes maken aan de zijkant door de rand om te stikken. Daar kun je briefjes of kleine herinneringen in meegeven. Sommige mensen kiezen ook een extra stukje stof voor op de wade, in de vorm van een aureool bijvoorbeeld.”
Het vouwen van een wade
“Er zijn nog veel uitvaartondernemers die niet bekend zijn met de wade. Daarom is het handig als je weet hoe je ze vouwt. Er zijn verschillende technieken die je kunt oefenen. Een paar daarvan heb ik gefilmd en op Youtube gezet.”
Belangrijke tip
“Het maken van een wade is voor de ene persoon heel geruststellend, maar voor veel mensen is het ook emotioneel proces. Je denkt veel na over je leven en je eigen eindigheid. Dat is confronterend. Neem er dus altijd rust en tijd voor en deel je gevoelens met mensen die je lief zijn. En als je zelf afscheid wil nemen in een wade, wacht dan niet tot het te laat is. Sommige mensen zijn bang dat ze met het maken van een wade de dood over zich afroepen, maar ik zeg: het is fijn om iets klaar te hebben liggen voor als je er niet meer bent. Dat geeft een veilig en rustig gevoel.”
Levenswade
“Lijkwade vind ik eigenlijk een vreselijk woord. Ik noem het liever gewoon een wade. Maar je zou het ook om kunnen draaien en er een levenswade van kunnen maken. Die hoef je niet op te bergen tot je er niet meer bent, die kun je ook bij leven bij je dragen als een weerspiegeling van wie jij bent. Sommige mensen hangen hem aan de muur, anderen gebruiken hem op de bank om onder te zitten. Dat is ook de waarde van de wade.”
Meer weten over levenswades?
Kijk dan op de website van Marijke Ott.
