Sint-Antonius van Padua (†1231) was een franciscaanse prediker en theoloog. Hij is een van de populairste heiligen in de westerse kerk. In de volksdevotie wordt hij vaak aangeroepen als de patroon van verloren zaken. Zijn feestdag is 13 juni.

Portugees

Antonius werd eind 12e eeuw als Fernando Martin de Bulhom geboren in Lissabon, Portugal. Als vijftienjarige jongen trad hij in bij de Reguliere Kanunniken van Sint Augustinus. Kort na zijn priesterwijding maakte hij de overstap naar een nieuwe, snelgroeiende orde: die van de minderbroeders, bedelmonniken van Franciscus van Assisi.

Prediking

Als arme volgeling van Christus wilde hij het Evangelie verkondigen in het islamitische Noord-Afrika om daar de marteldood te sterven. Door omstandigheden kon hij dat ideaal niet waarmaken. Zijn oversten bepaalden dat hij zijn medebroeders moest onderwijzen in de theologie. Ook kreeg hij de opdracht het Woord in Frankrijk en Italië te prediken. In beide landen leidden zijn aanstekelijke preken tot een groot aantal bekeringen. Ook wist hij velen die de leer van de Katharen en Albigenzen aanhingen terug in de Katholieke Kerk te brengen.

Witte lelie

Antonius werd geprezen om zijn zuiverheid, zowel wat zijn theologie als zijn seksuele moraal betreft. Het is daarom dat hij vaak wordt afgebeeld met een witte lelie in zijn hand, het symbool van kuisheid.

Wonderen

Antonius' charismatische persoonlijkheid was er de oorzaak van dat er vele wonderverhalen over hem de ronde deden. Dit zijn de bekendste: het Kind Jezus dat aan hem verscheen; zijn preek tot aandachtig luisterende vissen; de voorspelling dat een ezel liever in aanbidding voor de Heilige Hostie neerknielt dan zich te goed doet aan een baal hooi; zijn gave om geamputeerde ledematen weer terug te zetten aan het lichaam van verminkten. Dat laatste zou naar verluidt de reden zijn waarom Antonius 'de heilige van de verloren zaken' werd. Onder Nederlandstalige katholieken bestaat dit schietgebed: 'Heilige Antonius, goede vrind, zorg dat ik mijn ... vind!'

Relieken

Antonius overleed in geur van heiligheid op 13 juni 1231 in Arcella bij Padua. Al spoedig ontstond een strijd om zijn relieken, waar wonderbaarlijke eigenschappen aan werden toegeschreven. Reeds elf maanden na zijn dood verklaarde paus Gregorius IX hem heilig. Het stoffelijke overschot van Antonius wordt bewaard en vereerd in de naar hem genoemde basiliek in Padua. De tong van Antonius, instrument van zijn prediking, bleek niet te zijn vergaan. Deze reliek wordt in de basiliek op een aparte plek bewaard. Dat Antonius veel meer was dan een wonderdoener, maar ook een gezagvol theoloog, gaf paus Pius XII aan toen hij Antonius in 1946 verhief tot Kerkleraar. Zijn liturgische gedachtenis op de Romeinse Kalender valt samen met zijn sterfdag: 13 juni.