Meldingen over misstanden in de uitzendsector leiden zelden tot een resultaat. Van de ruim 4.098 meldingen die bij de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW) binnenkwamen, is in 48 gevallen een overtreding aangetroffen. Dat blijkt uit cijfers over 2018 en 2019 die KRO-NCRV’s Pointer via de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) heeft opgevraagd.  

Meldingen gaan onder andere over arbeidsuitbuiting, schijnconstructies en illegale tewerkstelling van arbeidsmigranten. Slechts 477 van de ruim 4.000 meldingen leidden tot een onderzoek van de Inspectie. In 154 gevallen sloot het onderzoek zonder resultaat. Er lopen op dit moment nog 178 onderzoeken. 

"Je ziet dat het nu heel eenvoudig is om een uitzendbureau op te richten. Dan is het dweilen met de kraan open", zegt Nicolette Kieft, programmamanager bij de directie Toezicht van de Inspectie. Sinds 1998 geldt voor uitzendbureaus niet langer een vergunningsplicht. Per jaar komen er volgens de Inspectie 4.000 tot 5.000 uitzendbureaus bij en verdwijnen er zo'n 3.000. Die vluchtigheid in de sector maakt handhaven moeilijk: "Bedrijven die we beboet hebben gaan failliet of zijn niet meer traceerbaar, er wordt snel een nieuw bedrijf opgericht of personeel wordt heen en weer geschoven tussen verschillende bedrijven", zegt Kieft.  

Bij de Inspectie is bovendien maar een heel klein deel van de uitzendsector überhaupt in beeld. “We gaan er nu vanuit dat we ongeveer 1 procent kunnen bereiken. Dat is de dekkingsgraad, hoeveel werkgevers wij ook echt bereiken tijdens onze onderzoeken of op andere manieren”, zegt Kieft. Dankzij investeringen van het kabinet wordt die dekking uitgebreid naar 2 procent in 2023. Dat betekent dus dat 99 procent van de uitzendbureaus nu buiten het zicht van de inspectie opereert. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek zijn 14.000 bedrijven actief als uitzendbureau in Nederland. 

Huisvesting 

Emile Roemer, voorzitter van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, vindt dat de Inspectie adequaat moet kunnen optreden. “Uitzendbureaus die er een zooitje van maken moeten gewoon van de markt gehaald worden. Dat staat heel uitvoerig beschreven in mijn advies. Als ze (de Inspectie, red.) misstanden zien, dan moeten ze ook handvatten hebben om daadwerkelijk in te grijpen en die bedrijven van de markt af te halen”, laat Roemer aan Pointer weten. 

Over Pointer

Op tv, radio en online agendeert KRO-NCRV's Pointer maatschappelijke onderwerpen, onthult nieuws en misstanden en koppelt de modernste tools aan dossieronderzoek. Pointer is het eerste en grootste crossmediale journalistieke platform met een uitgebreide mix aan journalistieke tools, zoals crowdsourcing, datajournalistiek en open source intelligence. Juist met hulp en inzet van het publiek pakt het de kwesties van nu aan. 

Pointer richt zich op maatschappelijke problematiek waarbij de input van de burger het vertrekpunt is van het onderzoek met als thema’s: Wonen en leefomgeving, Werk en geld, Gezondheid en zorg, Klimaat en duurzaamheid, Recht en onrecht, Onderwijs en jeugd, Misinformatie en privacy. Pointer zorgt ervoor dat je met je neus op de feiten wordt gedrukt.

Pointer, zondag om 19.00 uur bij KRO-NRCV op NPO Radio 1, aanstaande maandag om 22.15 uur op NPO 2. En op de site via ‘De schimmige wereld waar arbeidsmigranten in terechtkomen’.