Wereldnieuws wordt persoonlijk 

Joris heeft overal ter wereld heftige gebeurtenissen gezien en gefilmd. ‘Aleppo, Kabul, noem maar op. Ik heb zó veel rampplekken gezien.’ In 2014 is hij voor de Nieuwsuur van de NOS meerdere keren in Oekraïne. Maar op 17 juli zit hij op het strand bij Den Haag als zijn socials na het neerstorten van MH17 volstromen met berichten over Rein. ‘Toen dacht ik: dat is gewoon Rein, mijn oppaskind, die ook in dat toestel zat!’  

Iedere maandag oppassen 

Vanaf zijn zestiende past Joris een jaar lang iedere maandagavond op Rein en zijn zusje. Jaren later komt Joris de inmiddels volwassen Rein tegen op een festival in Den Haag. Vanaf dat moment houden ze contact. Op 17 juli zijn Rein en zijn vriendin Désirée op weg naar Bali. Het zou hun eerste grote reis samen worden. 

‘Ik mag naar de plek van Rein’  

Als Nieuwsuur belt of Joris naar Oekraïne wil, twijfelt Joris niet. ‘Ik had veel ervaring met rampplekken. Maar dit was natuurlijk anders, omdat ik wist dat ik naar de plek ging waar Rein en Désirée omgekomen waren.’  

Hij vervolgt: ‘Aan de ene kant gaf dat een raar gevoel, maar aan de andere kant dacht ik ook: ik mág naar de plek van Rein. Gelukkig gaat er nog iemand naar die plek toe die Rein kende.’ Joris realiseert zich dat de nabestaanden dat niet kunnen.   

Een veld vol zonnebloemen  

Binnen een paar dagen staat Joris op de plek van de crash. ‘Er heerst een enorme spanning op zo’n plek. Ik zag verschroeide aarde en smeulend aluminium, gestold tot kleine klompjes metaal.’  

Vlucht MH17 is neergestort in een landelijk gebied vol zonnebloemvelden. Een schril contrast met de zwarte beelden van de rampplek. Joris: 'Er lagen ook al bloemen van mensen uit de omgeving op bepaalde plekken.’  

Maar zwart overheerst: ‘Alles is zwart, de grond is zwart, er is geen gras meer. De nabestaanden zien eigenlijk alleen maar dat zwart. Er is totaal geen schoonheid in dit verhaal.’ Joris besluit zonnebloemen mee te nemen van de rampplek. 'Ik weet niet of het helpt, maar het is iets van kleur en schoonheid van Oekraïne.'   

Een kunstwerk van zonnebloemen 

Al in zijn hotel in Donetsk - de regio waarin het vliegtuig neerstort - zoekt Joris contact met Nederlandse kunstenaar Bas Meeuws. Hij is gespecialiseerd in het fotograferen van bloemen. Het plan ontstaat om een portret te maken voor alle nabestaanden.  

Joris: ‘Ik wilde dit doen voor alle nabestaanden, waar dan ook ter wereld. Van Australië tot en met Indonesië en Nederland, in de hoop dat zij meer zien dan alleen maar zwart.’  

De schoonheid moet overleven 

Bas gaat meteen aan de slag als de bloemen van Joris aankomen in Nederland. Het portret vormt de basis voor een tentoonstelling in Amstelveen, waar ook een zonnebloemveld is nagebouwd.  

Er wordt een voorvertoning voor nabestaanden georganiseerd. Joris: 'Dan kunnen zij de schoonheid van Oekraïne ervaren. Je rijdt daar door eindeloze zonnebloemvelden. Die schoonheid moet overleven.'   

Ooggetuigen van het ongeluk  

De bloemen uit Oekraïne bewaart Joris tien jaar lang in dezelfde kartonnen doos waarmee hij ze naar Nederland heeft vervoerd. Al die tijd staan ze in zijn garage. 'Ik kan de bloemen niet weggooien, want het zijn zulke bijzondere bloemen geweest in dit hele verhaal.’ 

Na tien jaar brengt Joris de verdroogde bloemen weer naar Bas, die er weer een indrukwekkend portret van maakt, dat binnenkort openbaar wordt gemaakt. Joris: ‘Het zijn ooggetuigen van toen. Wij hebben het ongeluk niet gezien, maar deze zonnebloemen hebben wel het gezien.'