Ellen, Dennis en Jurrien zitten alle drie in de schulden. Ellens huis wordt geveild, Jurrien raakt zijn baan kwijt en Dennis woont in zijn auto. In 2Doc: Schuld en Boete vertellen ze hoe beangstigend het is om achtervolgd te worden door schuldeisers. Ellen: ‘Je stikt erin.’
(Foto: Jurrien in 2Doc: Schuld en boete)
Een restschuld van 70.000 euro
Ellen heeft een gezin met twee kinderen en werkt in de schoonmaak. Maar door haar scheiding stapelen de schulden zich op. Ze ontmoet een nieuwe partner die bij haar intrekt, maar hij is werkloos. Ook hierdoor komen er achterstanden.
Ellen: ‘Op een gegeven moment werd het water, gas en licht afgesloten. Ik deed kaarslicht aan, at snoepjes en speelde monopoly met mijn kinderen. Ik wist dat dit niet was hoe het hoorde, maar ik deed het voor hen.’
Ze vervolgt: ‘Ik ging niet naar de dokter en had weinig sociale contacten, want ik kon nergens mee naartoe.’ Ellens huis wordt uiteindelijk via een veiling verkocht en ze blijft zitten met een restschuld van 70.000 euro. ‘Je stikt erin. Het was een heel heftig jaar.’
'Ik deed kaarslicht aan en speelde monopoly met mijn kinderen'
Continue angst
Ook Jurrien zit tot over zijn oren in de schulden. Hoewel hij ooit een prima baan en een mooi huis had, raakt hij dit allemaal kwijt. Door een scheiding en een ex die veel alimentatie eist, raakt hij in de problemen. Jurrien vertelt: ‘Mijn ex-vrouw zat ook in de schulden, waardoor mijn alimentatie direct naar de schuldeisers ging. Daarom dacht zij weer dat ik de alimentatie niet betaalde. Hierdoor werd uiteindelijk beslag gelegd op het chalet waarin ik woonde.’
Jurrien vervolgt: ‘Ik had een begrafenis en was stikjaloers op de persoon in de kist want hij had eindelijk rust. Die continue angst hou je niet meer vol. Eindelijk kwam het punt dat het genoeg was. Ik schakelde hulp in en zei: als ik nu niet geholpen word, dan ben ik er volgende week niet meer.’
'Ik zei: als ik nu niet geholpen word, dan ben ik er volgende week niet meer'
Eindelijk weer Chinees eten
Vanaf dan komt er bijna elke dag een hulpverlener voor een paar uurtjes. ‘De eerste weken is dat alleen maar praten, praten, praten en daarna konden we stappen maken om schulden op te pakken. Toen het eindelijk wat beter ging, ben ik Chinees gaan eten.’
In de schulden na overlijden dochter
Dennis raakt financieel in zwaar weer na zijn scheiding, die uiteindelijk wordt veroorzaakt door het overlijden van zijn dochtertje. Maar de schulden ontstaan eigenlijk al na de dood van zijn kind. Dennis krijgt met een nieuwe vriendin een zoon, maar ook deze relatie klapt.
De schulden lopen verder op totdat hij door de bomen het bos niet meer ziet. Op een gegeven moment kan hij zijn huis niet meer betalen en slaapt hij noodgedwongen in zijn auto. Wel behoudt hij zijn baan.
Dennis: Ik wilde koste wat kost mijn zoontje blijven zien en niet hem ook nog verliezen. Als hij naar mij kwam, boekte ik een goedkoop hotelletje, want ik kon hem moeilijk in de auto laten slapen. Ik zat echt helemaal onderaan de streep. Uiteindelijk kwam ik bij een stichting terecht waar ik werd geholpen.’
(Tekst gaat verder onder kader.)
Torenhoge rente op achterstallige betalingen
Sylvia werkt als schuldhulpverlener bij Vroegsignalering. Zij legt uit: ‘De schuldenindustrie is om mensen heen gebouwd die al in de schulden zitten. En iedereen probeert hiervan een graantje mee te pikken.’
Joris is bewindvoerder. Hij vult aan: ‘Op zich is het niet gek dat iemand kosten maakt als een schuld niet afgelost wordt. Maar daar komt veel rente bovenop wat eigenlijk niet in verhouding is met het originele bedrag. Het bedrag was bijvoorbeeld 15 euro, en als iemand te laat betaalt komt daar een boete van 40 euro bovenop.’
Joris vervolgt: ‘Wat ook voorkomt is dat iemand zijn energieverbruik niet doorgeeft. Op zich heeft diegene niet bijzonder veel verbruikt, maar heeft het wel zeven jaar lang niet doorgegeven. Als dat dan uiteindelijk wordt doorgegeven staat er een jaarafrekening van 11.000 euro open.’
Meteen aanpakken
Zowel Jurrien en Dennis zijn van mening dat ze eerder hulp hadden moeten zoeken. Ook Ellen zegt dat het bij de eerste betalingsherinnering meteen aangepakt had moeten worden. Het is volgens haar ook belangrijk om er geen doekjes om te winden, en alles open te gooien bij de schulphulpverlening.
2Doc: Schuld en boete is te zien op 21 augustus op NPO 2.