Wat maakt een biologische mossel biologisch en daarmee twee keer zo duur, terwijl ze allemaal uit dezelfde zee komen? Krijgen ze extra zeespeeltjes of meer plankton? Keuringsdienst van waarde legt de kwestie voor aan de mosselman.
Meer leefruimte in zee?
Bij een biologisch label op vlees weet je dat er is voldaan aan onder andere voldoende leefruimte en voeding. Maar hoe zit dit bij mosselen? Bestaat er zoiets als speciale uitloopmosselen?
Een visverkoper in de uitzending van Keuringsdienst van waarde begrijpt het verschil tussen gewone en biologische mosselen ook niet: ‘Behalve dat je meer geld kunt vragen voor de biologische variant.’
De mosselman vist én kweekt
De Keuringsdienst vraagt het de mosselmannen, die zich net zo lief mosselvisser als mosselkweker noemen.
Mosselvisser Martin Quak licht toe: ‘Ik ben kweker, maar ik vis ook op mosselen. We hebben onderwaterakkers waar we onze mosselen op kweken. Die akkers huren we van de Nederlandse staat. Ik mag alleen geen biologische sticker op mijn mosselen plakken.’
Welke mosselman mag dan wel pronken met het bio-label?
Een nat pakhuis vol mosselen
Voor meer inzicht begeeft De Keuringsdienst zich naar het Zeeuwse Yerseke, het hart van de mosselindustrie. Biologisch mosselkweker Harald Smeets laat het zien op perceel 307.
Smeets: ‘Dit is een bewaarperceel, een soort nat pakhuis, waar we de mosselen bewaren voor verdere verwerking, zoals schoonmaken. We kweken ze in het Waddengebied en de Oosterschelde.’
Het verschil met gewone mosselen? Volgens Smeets zit het in het keurmerk: ‘Qua ruimte en voedsel voor mosselen is er geen verschil. Bij biologische mosselen is de hele productieketen, van visser tot logistiek, gecertificeerd.’
Bekijk de aflevering over mosselen
Het is natuurlijk logisch: dat ze in de ekowinkel enkel spullen aan de man brengen die bestempeld zijn als bio. En zo kan het dat ze er zelfs doosjes mosselen verkopen met een sticker. Biologisch dus. Maar hoe biologisch zijn biologische mosselen? Of hoezeer niet?
Een biologisch keurmerk aanschaffen is voldoende
Mariken de Bruin, vertegenwoordiger van het biologisch keurmerk, bevestigt dat het voor biologische mossel aankomt op certificering. ‘Qua omstandigheden kunnen alle vissers in de Oosterschelde en de Waddenzee voldoen aan de eisen van het biologisch keurmerk, als ze zich maar laten certificeren.’
Mosselvisser Quak voegt toe: ‘In Nederland betaal je voor het keurmerk. Terwijl in principe elke mossel een biologische mossel is. Eigenlijk is het gebakken lucht.’
Schoonvegen van natuurgebieden
Volgens ecoloog Wouter van der Heij heeft de intensieve – en dus ook biologische -mosselkweek weinig van doen met 'respect voor de natuur'.
Van der Heij: ‘De Waddenzee is werelderfgoed. De mosselkwekerij is te intensief. Als de overheid een kweekperceel aanwijst, wordt de bodem vaak letterlijk schoongeveegd. Dat is bevorderend voor de kweek. Alleen gebeurt dit wel in een natuurgebied, wat blijvende onderwatereffecten heeft.’
Kortom, dat de biologische mossel dubbel zo duur betaald is, betekent niet direct een blijere mossel of zuivere zee. Het is zelfs de vraag of de intensieve kweek niet meer schade aanricht dan bekend is.
Update
In de aflevering van maandag 19 februari 2024 over biologische mosselen is onvoldoende duidelijk naar voren gekomen hoe het prijsverschil tussen Mosselfeestje en de reguliere verse mosselen (2 kilo-bakken uit de supermarkt) te verklaren is.
Ten tijde van de opnames waren er alleen bij de biologische supermarkt EkoPlaza /Foodmarqt mosselen met bio-label (Mosselfeestje) te koop en geen reguliere mosselen zonder bio-label. Hierdoor was een vergelijking van verschillende mosselen in dezelfde (biologische) supermarkt niet mogelijk. Dat verklaart de totstandkoming van de prijsvergelijking van voornoemde mosselen met mosselen zonder bio-label in een andere reguliere supermarkt.
De producent van Mosselfeestje, Vette & Verhaart, verklaart het prijsverschil als volgt:
- Verpakkingsmateriaal: Mosselfeestje gebruikt een verpakking met 95% minder plastic dan een reguliere 2KG verpakking;
- Functionaliteit: de mosselen van Mosselfeestje kun je direct gebruiken en hoef je niet eerst af te spoelen, omdat ze al 2x afgespoeld zijn;
- Certificering: producent maakt jaarlijkse kosten voor de Bio-certificering; en
- Volumekorting: de mosselen van Mosselfeestje zitten in een 550 gram verpakking.
Als eerste Keuringsdienst van waarde nieuws ontvangen?
Schrijf je dan in voor de Eerlijker Eten nieuwsbrief! Al duizenden mensen gingen je voor.
