Heb je zin in fruit, dan ligt er in de schappen genoeg. Tien soorten appels, vier soorten druiven, twee verschillende kiwi’s en meerdere keuzes in sinaasappels en mandarijnen. Bij de banaan zit dit anders; er is altijd maar één soort te koop. Waarom valt er bij bananen niet te kiezen? De Keuringsdienst zoekt het uit.
De Cavendish is koning in Nederland
Bananenrijper Ben van der Waal vertelt dat er in Nederland maar één soort banaan is: de Cavendish-banaan. 'Je kunt ze groter of kleiner laten oogsten, maar deze gele vriend uit de bananenfamilie blijft één en dezelfde bananensoort.' Hoe kan het dat er tientallen soorten appels in de schappen liggen, maar slechts één soort banaan?
Gemakzucht of gewoon makkelijk
Plantenexpert Rogier van Vugt heeft het antwoord: 'We hebben maar één soort bananen omdat deze heel makkelijk te kweken en te vervoeren is. Als je in Maleisië naar de markt gaat, dan heb je weer 20 soorten bananen en één soort appel. Het hangt er vanaf waar je bent. In Nederlandse supermarkten zul je echter altijd de Cavendish-banaan vinden.'
Er zijn genoeg andere bananen. Zo zijn er tientallen soorten wilde bananen met pitten erin. Er bestaan zelfs rode en blauwe bananen. 'Bananen met pitten? Die willen we niet in Nederland', aldus Ben van der Waal. De Cavendish-banaan bevat veel vruchtvlees en geen pitten, vandaar dat deze soort de voorkeur heeft. Maar waar heeft deze koning der bananen zijn naam aan te danken?
Bananen-hertog
De Cavendish-banaan is vernoemd naar William Cavendish, de 6e hertog van Devonshire. Rond 1834 werd deze bananensoort geïntroduceerd in Europa door de Britse avonturier en plantkundige, Sir Joseph Paxton.
Paxton werkte voor de hertog van Devonshire en kweekte de eerste Cavendish-bananen in de kassen van Chatsworth House in Engeland. Inmiddels worden de bananen vooral in tropische en subtropische regio’s geteeld. Maar de Canvendish-banaan is niet altijd de koning der bananen geweest.
Bananenpandemie
Voor de opkomst van de Cavendish-banaan was de Gros Michel-banaan de dominante variëteit op de wereldmarkt. Echter, in de jaren 1950 werd de Gros Michel-banaan ernstig getroffen door de Panamaziekte (een schimmelziekte veroorzaakt door Fusarium oxysporum).
Deze ziekte decimeerde Gros Michel-plantages over de hele wereld en dwong telers om over te stappen op een andere variëteit. De oplossing? Een resistente banaan onder de naam Cavendish. Toch betaal je voor de ene banaan een stuk meer dan voor de ander. Hoe kan dat?
De sticker maakt de prijs
Het enige verschil in supermarktbananen is de sticker. Volgens Ben van der Waal maakt het niet uit of je een goedkopere of duurdere variant koopt. 'Je krijgt dezelfde banaan.' Goedkope of dure bananen, blijkbaar is het allemaal hetzelfde: de enige echte Cavendish-banaan.