Pers een sinaasappel, en je krijgt jus d’orange. Pers een appel en je krijgt… ja, wat eigenlijk? Want waar de pakken sap uit de winkel pronken met mooie foto’s van appels, zit er vaak meer in dan het plaatje doet geloven. De Keuringsdienst heeft een appeltje te schillen met de vloeibare appels in pak, en vraagt zich af welke appels er eigenlijk in die pakken appelsap schuilen.
Misleidende verpakking
Proberen de plaatjes op appelsap verpakkingen ons appels voor citroenen te verkopen? Appelsap bestaat namelijk vaak uit één grote mengelmoes van verschillende soorten appels, in tegenstelling tot wat de foto’s op de verpakking doen geloven. Rode, gele en groene appels. Van allerlei verschillende rassen, en vaak uit Polen. Er zitten vaak tientallen verschillende appelrassen in dat ene pak sap.
Het zou namelijk te veel tijd – en dus geld – kosten om appels van één appelras te selecteren, en deze tot sap te verwerken. Daarnaast zijn appels al snel niet meer geschikt voor verkoop in de supermarkt als er een beurse plek op zit. Maar waarom moeten deze appels uit Polen komen? Wij hebben immers zelf ook appels in overvloed.
Import appels
Polen is de grootste appelproducent van Europa. Daarnaast is het een stuk goedkoper om appels in Polen te verwerken dan in ons eigen land. Dit importproces wordt al helemaal aantrekkelijk gemaakt voor de Nederlandse sappenfabrikant door van het sap concentraat te maken. Want waarom zou je hele appels exporteren als dit ook in concentraatvorm kan? Alleen dan rest wel de volgende vraag: hoe vang je de essentie van appels in een concentraat?
Het productieproces
De appels worden geoogst en vervolgens naar een verwerkingsbedrijf in het land van herkomst getransporteerd. Hier worden ze geselecteerd, en worden de rotte appels verwijderd. Na het persen van de goede appels wordt het water uit de vrucht onttrokken om van het appelsap concentraat te kunnen maken. Zo blijft er een stroperige substantie van verschillende soorten appels over die maar een tiende volume van het verse sap in neemt. Dit proces heeft wel één nadeel: tijdens het indampen van het sap gaat een groot deel van de smaak verloren.
Een mix aan appelaroma's
Zodra het appelconcentraat in Nederland aankomt, worden elementen van de appel die eerder verwijderd zijn - zoals water en appelaroma - weer toegevoegd aan het concentraat. Hieruit ontstaan de pakken appelsap. Het appelaroma komt weer niet van één ras. Sterker nog, het kan een mix van bijvoorbeeld Chinese, Chileense of Nieuw-Zeelandse appelrassen komen.
Ook worden er soms suikers, conserveermiddelen en zoetstoffen toegevoegd – allemaal om de smaak en houdbaarheid van het appelsap te verbeteren, aldus de fabrikant. Maar hoe zit het met 100% puur appelsap?
100 procent puur appelsap of toch niet?
100% puur appelsap, je zou denken dat het natuurlijk appelsap is waar niet aan toegevoegd is. Niets is minder waar. Want ondanks de wetgeving die zegt dat 100% puur sap alleen zo mag heten wanneer het product uit niets anders dan vruchtensap en water bestaat, wordt ook dit sap uit concentraat gemaakt. Het is immers ingedikt vruchtensap waar water aan toegevoegd is. Dus ook deze sapjes bestaan uit een mengelmoes van appelsoorten, en zijn vaak niet verser dan regulier appelsap uit pak.
Mysterie
Welke appels er precies in je pak appelsap zitten zal een mysterie blijven, maar de kans is groot dat het niet de appel op het plaatje is. Zo kunnen er in jouw glas dus niet alleen het sap van tientallen soorten gedeukte Poolse appels zitten. Maar ook nog eens aroma's van weer andere plekken op de wereld. Wat er daadwerkelijk allemaal in de pakken appelsap verwerkt zit, past nooit op de mooie plaatjes van de verpakking. Als je echt wilt weten van welke appel je appelsap gemaakt wordt, zul je deze waarschijnlijk zelf moeten gaan persen.