De één is de doodsimpele, oer-Hollandse, ‘doe-maar-gewoon’ boon. De ander de dik dubbel zo dure dubbelganger met chique Franse titel. De sperzieboon versus de haricot vert. Geen groentes met zoveel gelijkenis in verschijning, en zoveel verschil in prijs. Waarom? De Keuringsdienst over boontjes en hun loontjes.
Hetzelfde ras of juist niet?
Leg een haricot vert en een sperzieboon naast elkaar en je ziet nauwelijks verschil. Wat is er dan zo anders aan de twee?
Over het algemeen zijn haricots verts wat langer, dunner en donkerder dan sperziebonen. ‘Aan het veld vol planten zal je niet heel veel verschil zien’, legt teler Marco Groenewold uit in de Keuringsdienst van waarde-uitzending.
Groenteboer Imre Molna schijnt op deze kwestie zijn licht: ‘De haricot vert is gewoon een jonge sperzieboon.’ Maar is dat zo?
Chique boon
We vragen het de expert. Teler Marco Groenewold: ‘Het is een heel andere plant. Een haricot vert is veel fijner dan een sperzieboon. De dikte van een sperzieboon kan 11 tot 12 millimeter zijn, een haricot vert moet rond de 6 à 7 millimeter dik zijn.’
Wat maakt die haricot vert (letterlijke vertaling: groene boon) nou zo chique? Dat legt chef-kok Alain Caron in de Keuringsdienst van waarde-uitzending uit: ‘De sperzieboon is dikker en wateriger.’ Koken met een sperzieboon doet Caron minder snel: ‘Het is gewoon taai.’
Honderden maten, lengtes, rassen
Hoe zit het dan met de teelt van deze twee bonen? Bonenveredelaar Erwin Venema legt uit dat het scala aan groene bonen veel groter is: ‘Wij hebben zelf tientallen verschillende soorten sperziebonen. Wereldwijd zijn er enkele honderden rassen sperziebonen.’ Maar die worden allemaal gewoon sperzieboon genoemd.’
De haricot vert is toch een andere plant dan de sperzieboon? Venema geeft hierop antwoord: ‘In Nederland hebben we het steeds vaker over haricots verts. Maar wij als veredelaars en de afnemers waar ik mee werk, hebben het eigenlijk nooit over haricots verts. Wij hebben het over de maten, de lengtes en de planttypes voor bepaalde omstandigheden.’
Prijsverschil tussen de haricot vert en sperzieboon
Botanisch gezien is het eigenlijk heel simpel: een sperzieboon is een haricot vert en vice versa. Maar in de super krijg je sperziebonen voor €4,98 per kilogram, terwijl je voor haricots verts maar liefst €9,11 neerlegt. Dat is bijna het dubbele van de prijs. Waarom zijn haricots verts zoveel duurder?
‘Haricots verts worden eigenlijk door hun complexiteit zo goed als niet in Nederland geteeld. Je kunt ze niet machinaal oogsten’, vertelt teler Marco Groenewold.
Dat boeren de oogst niet machinaal kunnen doen, komt doordat alle haricots verts dezelfde maat en lengte moeten hebben. Dat moet wel met de hand geplukt worden. Ook het verpakken van haricots verts is arbeidsintensief, omdat ze vaak netjes en recht in een verpakking liggen.
Daardoor komen veel haricots verts uit West-Afrika of Midden-Amerika, omdat arbeid daar goedkoper is.
Zoek de verschillen
Dus, wat zijn nou de verschillen tussen een sperzieboon en een haricot vert? De haricot vert is langer, dunner en donkerder dan de sperzieboon.
Doordat de haricot vert aan deze eisen moet voldoen, is het onmogelijk om ze machinaal te oogsten. Het met de hand oogsten gebeurt veel in het buitenland, omdat de arbeidskosten daar lager liggen. Daarom betaal je meer voor haricot verts dan voor simpele sperziebonen.
