We zijn zot van kip. Sommigen willen het als saté, anderen zien de kip liever levend in de achtertuin. Toch worden er in Nederland ieder jaar meer dan een half miljard kippen een kopje kleiner gemaakt. Maar hoe oud zijn die kippetjes dan?
Natuurlijke leeftijd
Niet elke kip heeft dezelfde leefomstandigheden gehad. Zo zijn er biologische kippen, scharrelkippen, plofkippen en legkippen. Kippen voor de slacht sterven natuurlijk geen natuurlijke dood. Maar hoe oud hadden deze kippen van nature kunnen worden?
Wilde kippen of kippen die door particulieren worden gehouden, bijvoorbeeld als huisdier, kunnen makkelijk tien jaar oud worden afhankelijk van het ras. Maar er zijn altijd uitschieters. Zo zijn er kippen die wel 20 jaar oud worden. Maar op welke leeftijd wordt een kip dan geslacht?
Geen kip meer kunnen zeggen
De levensverwachting van kip die wij eten verschilt tussen de 35 en 81 dagen. In beide gevallen zijn ze even groot als ze geslacht worden. De kippen die korter leven groeien sneller naar hun slachtgewicht toe. Dit heeft onder meer te maken met het ras en de hoeveelheid voer die de kippen krijgen.
Maar ook al groeit een kip nog zo snel, het is eigenlijk nog een kuikentje dat in het slachthuis belandt. In een zestal weken tijd worden de vleeskip-kuikentjes gefokt tot kippen van meer dan twee kilo.
Scharrelkip
Het grootste verschil in leeftijd tussen de kippen zit vooral in de soort kip die je koopt: zo zijn er gangbare vleeskippen (plofkippen), scharrelkippen, biologische kippen die gehouden worden voor hun vlees. De scharrelkip en biologische kip leven langer, hun vlees is daarom ook duurder. Maar ook zij worden in verhouding tot hun natuurlijke levensverwachting op vrij jonge leeftijd een kip zonder kop.
Zo wordt een scharrelkip 56 tot 63 dagen oud. Scharrelkip en biologische kip met het keurmerk Beter Leven of Biologisch voldoen naast een langere levensverwachting aan extra eisen, zoals: een langzamer groeiend ras, meer ruimte, daglicht en uitloop.
Bio-kip
Het traag groeiende kippenras dat gebruikt wordt voor bio-kip doet er langer over om het gewenste slachtgewicht van twee kilogram te bereiken. Deze bio-kippen worden daarom (pas) na 70 tot 81 dagen een kopje kleiner gemaakt. Toch is dit nog altijd een waanzinnig hoog groeitempo. Ter vergelijking: een legkip is pas volledig volgroeid na achttien weken.
Plofkip
Gangbare vleeskippen in de pluimvee industrie daarentegen leven maar een fractie van hun natuurlijke levensverwachting; zo’n 35 á 42 dagen. De kip is dan eigenlijk nog maar een kuikentje. Na 6 weken zijn ze al 2 kilo zwaar door de hoeveelheid voeding en het ras. Bij deze plofkippen is het doel ze zo snel mogelijk vet te mesten voor de slacht. Deze kip is dan ook een stuk goedkoper dan de biologische variant.
Deze keurmerkloze plofkip zul je trouwens niet snel in het versschap van de Nederlandse supermarkten tegenkomen. Supermarkten hebben namelijk besloten de plofkip definitief uit de schappen te verbannen. Toch bestaat nog altijd een groot deel van de Nederlandse pluimvee-industrie uit plofkippen voor verkoop aan groothandels, horeca, markten of slagerijen. Daarnaast wordt ook een groot deel naar het buitenland geëxporteerd.
Legkip of soepkip?
Legkippen leven wat langer, zo’n 1,5 jaar. Deze kippen worden voornamelijk gefokt voor de productie van eieren. Na deze 17 maanden wordt de eierproductie minder, en worden ook deze kippen geslacht.
De legkippen gaan dan meestal op transport naar het buitenland en eindigen hun leven als soepkip. Ook deze kip zul je dus niet snel tegenkomen in het versschap van je lokale supermarkt. Maar eet je kippensoep, dan is de kans groot dat deze voorheen geleefd heeft als legkip.
Bewuste keuze
Samengevat hebben de verschillende soorten kippen de volgende leeftijd op moment van het slachten:
- gangbare vleeskip: 35-42 dagen (geen keurmerk)
- scharrelkip & vrije uitloop: 56-63 dagen (1 ster & 2 sterren)
- biologische kip: 70-81 dagen (3 sterren of Bio/EKO/Demeter keurmerk)
- legkip: 17 - 21 maanden (geen keurmerk voor het vlees)
De kippen op ons bord zijn dus net kuiken af, maar sta je bij het vleesschap en wil je weten hoe oud de kip precies geworden is?
Let dan vooral op de labels en keurmerken op de verpakking. Zo zijn er keurmerken als Beter Leven (1, 2 en 3 sterren), Biologisch, EKO en Demeter die je een idee geven van de leefomstandigheden van het beestje, en de leeftijd waarop de kip aan haar einde is gekomen.