Houtskoolmaskers, houtskooltandpasta en zelfs sap met houtskool. De schappen zien zwart van de spullen met actieve kool. Ze claimen goed te zijn voor de gezondheid of een mooie huid, maar is dat ook zo? De Keuringsdienst neemt het onder de loep!
Wat is actieve kool?
Bij houtskool denk je waarschijnlijk als eerste aan kolen voor op je barbecue. Maar zodra het geactiveerd is, wordt houtskool gezien als wondermiddel. Actieve kool noemt de industrie dat. Maar hoe activeren ze kool precies?
Houtskool is iets anders dan actieve kool. Door hout, kokos of bamboe te verhitten met heel weinig zuurstof ontstaat er houtskool. Bij actieve kool wordt de houtskool geactiveerd met stoom of chemicaliën in een hele hete oven (900 à 1000 graden) tot een poreus zwart materiaal.
De stoom eet op sommige plekken de kool weg waardoor er gaatjes ontstaan. Daarmee wordt de adsorptiekracht van de kool vergroot. Waarom wordt het geactiveerd? De geactiveerde houtskool adsorbeert meer stoffen dan de niet-geactiveerde houtskool. Maar waarom is dit van belang?
Actieve kool kan door het opnemen van stoffen worden ingezet bij sommige acute vergiftigingen. Actieve kool bindt stoffen aan zich en maakt deze onschadelijk. Je kunt deze actieve kool ook in de vorm van medicatie kopen onder de naam Norrit. Dit wordt bij bijvoorbeeld diarree gebruikt.
Maar tegenwoordig wordt actieve kool allang niet meer alleen als medicatie gebruikt. De cosmeticawereld is er dol op, en je kunt het ook in sapjes vinden die bevorderend voor de gezondheid zouden zijn. Vaak onder de naam ‘charcoal’ of ‘activated charcoal’. Van zwarte tandpasta voor wittere tanden tot gezichtsmaskers voor een goed gereinigde huid. Maar hoe goed zijn deze producten nou werkelijk voor je?
De keerzijde van charcoal
Er zit ook een keerzijde aan de charcoal trend. De actieve kool adsorbeert niet alleen de ‘slechte’ stoffen, maar ook de ‘goede’ stoffen. De kool kan namelijk geen onderscheid maken tussen de twee. Dus goede stoffen zoals vitamines, mineralen en zelfs medicatie wordt door de actieve houtskool opgenomen.
In de Keuringsdienst van waarde-uitzending over actieve houtskool stelt mondhygiënist Dagmar Else Slot dat in veel van de houtskooltandpasta’s geen fluoride zit. Fluoride is van belang om je tanden en kiezen sterk te houden en gaatjes te voorkomen.
Dagmar Else Slot geeft ook aan dat tandpasta met geactiveerde houtskool je glazuur kan beschadigen omdat het meer schuurmiddel bevat dan andere tandpasta’s. Het gevolg is dat je sneller gaatjes krijgt.