Bladeren vallen van de bomen, de wind waait harder en regenbuien trekken over het land: de herfst is daar. Ooit draaide dit seizoen vooral om pompoenen, maar tegenwoordig is het pumpkin spice dat overal opduikt. Maar wat is pumpkin spice precies en zit er wel pompoen in?
Waar komt pumpkin spice vandaan?
De wortels van pumpkin spice liggen in de Amerikaanse keuken. Al in de achttiende eeuw werden daar kaneel, nootmuskaat en kruidnagel gebruikt om pompoentaart en andere baksels mee op smaak te brengen.
Deze specerijen waren toentertijd dure en exotische ingrediënten. In 1933 verschenen echter de eerste kant-en-klare kruidenmixen op de markt onder de naam Pumpkin Pie Spice.
Hierdoor werd het voor iedereen beschikbaar en nam de populariteit toe. Het werd voor thuisbakkers daarmee ook een stuk makkelijker om dezelfde smaak te krijgen. De naam bleef hangen en groeide uit tot een fenomeen.
Meer dan alleen smaak
In de Verenigde Staten is pumpkin spice inmiddels hét symbool van de herfst. De geur en smaak roepen gevoelens van nostalgie en gezelligheid op, vaak verbonden aan tradities als het verzamelen van pompoenen en Thanksgiving, waar pumpkin pie niet mag ontbreken.
De introductie van pumpkin spice in Nederland
Maar hoe is pumpkin spice in Nederland zo populair geworden? We eten immers nauwelijks pumpkin pie.
Een bekende Amerikaanse koffieketen introduceerde de pumpkin spice latte en de rest is geschiedenis. Inmiddels kun je er in Nederland ook niet meer omheen.
Van latte tot koekjes, kruidenmix tot kaars. Zodra de bladeren van de bomen vallen liggen de schappen ook in Nederland vol met pumpkin spice. Maar wat zit er nu eigenlijk in die kruidenmix?
Wat zit erin pumpkin spice?
Hoewel de naam pumpkin spice doet vermoeden dat er pompoen in zit, is dit niet zo. Het gaat het vooral om specerijen die bedoeld zijn om pompoen op smaak te brengen, legt culinair trendwatcher Denise Kortlever uit.
‘Vaak wordt in Amerika pompoenpuree gecombineerd met pumpkin spice om een pompoentaart te maken. In Nederland vind je die puree nauwelijks in de winkels; hier gebruiken mensen meestal verse pompoen of zelfs babyvoeding om hetzelfde effect te bereiken.’
De basis van pumpkin spice bestaat meestal uit kaneel, nootmuskaat, kruidnagel, gember en soms piment. Sommige varianten voegen kardemom of vanille toe. Maar een officieel recept? Dat bestaat niet.
Een naam die verkoopt
Het idee van een ‘authentiek’ of ‘exclusief’ product geeft een luxe gevoel, zeker als er een Engelse term op staat.
‘Deze toegevoegde waarde verkoopt; het is natuurlijk vooral marketing om meer geld binnen te krijgen’, zei retailexpert Paul Moers al eerder in een Keuringsdienst van waarde artikel over creamy pindakaas.
Volgens retailexpert Erik Hemmes geldt dat ook voor pumpkin spice. ‘Fabrikanten bedenken dat ze de titel pumpkin spice op een product kunnen zetten om consumenten te trekken,’ legt hij uit.
‘Dat kan bijvoorbeeld door wat speculaaskruiden toe te voegen of het product een oranje kleur te geven.’
Aroma’s
En daar wringt het. Want wie de ingrediëntenlijsten van producten erbij pakt, ziet vaak helemaal geen pumpkin spice terug. De smaak wordt meestal nagemaakt met aroma’s, of er staat zelfs niet vermeld wat erin zit.
Neem de ingrediëntenlijst van een pumpkin spice siroop: suiker, water, natuurlijk pompoenaroma, natuurlijk aroma, kleurstof: E150a, natuurlijk kaneelaroma met andere natuurlijk aroma's, natuurlijk kruidnagelaroma, voedingszuur: citroenzuur. Pompoensap: 10 procent.
Geen snufje pumpkin spice te bekennen, alleen aroma’s. In bier en amandelpasta geldt hetzelfde. En wat dacht je van pepernoten, geurkaarzen of zelfs hondenkoekjes? De naam staat er groot op, maar de kruiden zelf ontbreken.
Herkenbare term
Het draait dus vooral om de beleving. Een herkenbare term die consumenten meteen in herfststemming brengt, ook als er in werkelijkheid niets van de kruidenmix in zit.
En omdat pumpkin spice geen beschermde term is, zijn er geen regels voor hoeveel van de mix in een product moet zitten. Fabrikanten kunnen de naam dus gebruiken zoals ze willen, wat de wildgroei aan producten verklaart.
Conclusie
Pumpkin spice begon ooit als een specerijenmix voor pompoentaarten, maar groeide uit tot een herfstfenomeen. Omdat de term niet beschermd is, kan hij op bijna alles geplakt worden, ook als er geen kruid aan te pas komt.
Of je nu een pumpkin spice latte drinkt, een koekje eet of een geurkaars aansteekt: vaak koop je vooral een gevoel, niet de kruidenmix zelf.