Natrium is belangrijk

Zout is voor de mens een belangrijke bron van natrium. Met behulp van natrium regelt je lichaam je vochtbalans en bloeddruk. Bovendien zorgt natrium ervoor dat je spier- en zenuwcellen goed werken. Natrium is dus hartstikke belangrijk. 

Gelukkig heeft bijna niemand een tekort aan natrium, doordat zout aan veel eten en drinken is toegevoegd. Daarentegen is een teveel aan natrium ook weer niet goed; het geeft een verhoogd risico op hart- en vaatziekten doordat natrium je bloeddruk verhoogt.

Wat is dieetzout?

Om een teveel aan natrium te voorkomen, bestaat er ook een alternatief. En dat is dieetzout: hierin is het natrium voor een groot deel vervangen door kalium en magnesium. Meestal is 1/3 van het mengsel dan natriumchloride (keukenzout), en 2/3 kaliumchloride en magnesium. Dit heet natriumarm zout. Er bestaan ook soorten zout die helemaal geen natrium bevatten. 

Waarom zou je natrium vervangen door kalium? Anne Lutgerink van het Voedingscentrum legt uit: 'Als je teveel natrium inneemt, stijgt je bloeddruk. Kalium verlaagt die bloeddruk weer, waardoor het elkaar als het ware in balans houdt. Bovendien heeft het nog steeds die zoute smaak waar we allemaal dol op zijn.'

Aan dieetzout kleven ook nadelen. Een teveel aan kalium kan in extreme gevallen zelfs gevaarlijk zijn. Je nieren zorgen ervoor dat je een teveel aan kalium uitplast. Maar heb je nierproblemen of slik je bepaalde ontstekingsremmers en plaspillen, dan zorgt dieetzout al snel voor een te hoog kaliumgehalte. In dat geval eet je dus beter geen dieetzout.

Een combinatie aan zouten

Kijk je naar veel andere chipsmerken, dan zie je regelmatig naast 'zout' ook 'kaliumchloride' op de ingrediëntenlijst staan. Hoewel dieetzout dus een zeldzaam ingrediënt is in chips, is het belangrijkste component van dieetzout, kaliumchloride, dat niet. 

Bovendien is er bij supermarktchips vaak sprake van een combinatie van zout, kaliumchloride, en smaakversterkers zoals smaakversterker E621. Dit E-nummer staat beter bekend als MSG of ve-tsin en is het mononatriumzout van glutaminezuur. 

Hoewel keukenzout, dieetzout, natriumchloride en mononatriumzout verschillen van elkaar, zijn ze in de basis allemaal zout. 

Voedingswaardetabel

Worden alle soorten zout wel meegeteld in een voedingswaardetabel? Anne Lutgerink van het Voedingscentrum legt uit: 'Op de voedingswaardetabel staat alleen het natriumgehalte van een product. Dit is zo afgesproken in het Nederlands Voedingsstoffenbestand.' 

Keukenzout en smaakversterker E621 (MSG) bevatten natrium, dieetzout bevat maar een klein beetje natrium en kaliumchloride bevat geen natrium. Door dus dieetzout of kaliumchloride toe te voegen aan een product, komt die minder zout uit de bus - tenzij er ook keukenzout aan is toegevoegd.

Zoveel zout bevat je chips

Welke soort paprikachips bevat nu het minste natriumzout? We nemen de proef op de som en vergelijken de verschillende soorten met elkaar.

• Albert Heijn chips paprika: bevat zout en dieetzout (kaliumchloride). Hoeveelheid zout per 100 gram: 1,38 gram.
• Albert Heijn biologisch paprika chips: bevat zout. Hoeveelheid zout per 100 gram: 1,18 gram.
• Lay's paprikachips: bevat zout. Hoeveelheid zout per 100 gram: 1,3 gram.
• Lay's less salt paprikachips: bevat zout en kaliumchloride. Hoeveelheid zout per 100 gram: 0,65 gram.
• Pringles paprika: bevat zout en mononatriumglutamaat (MSG). Hoeveelheid zout per 100 gram: 1,3 gram.
• Doritos pure paprika: bevat mononatriumglutamaat (MSG). Hoeveelheid zout per 100 gram: 1,1 gram.
• Croky paprikachips: bevat zout, mononatriumglutamaat (MSG) en kaliumchloride. Hoeveelheid zout per 100 gram: 1,4 gram.

Hoewel er in de Albert Heijn paprikachips dieetzout is verwerkt, bevat de chips nog steeds veel meer natriumzout dan andere soorten paprikachips. De Lay's less salt bevat per 100 gram het minste zout. Wat is dan de reden om dieetzout toe te voegen aan chips?

Extra zoute smaak

De woordvoerder van een supermarkt zegt: 'Kaliumzout of dieetzout wordt gebruikt om de chips een zoute(re) smaak te geven zonder extra natrium (keukenzout) toe te voegen aan het product.' 

Als je de paprikachips mét dieetzout vergelijkt met andere paprikachips, blijkt dat ze het dieetzout niet toevoegen om de chips gezonder te maken of het natriumgehalte te verlagen. Ze voegen het dus vooral toe om de chips extra zout van smaak te maken. De chips bevat dus net zoveel natrium als andere paprikachips, maar smaakt wel een stuk zouter dan chips van de concurrent die geen kaliumchloride toevoegt.

Goed checken

Bekijk dus vooral de voedingswaardetabel van je zak chips om de hoeveelheid zout te controleren; de toevoeging van dieetzout maakt je chips niet meteen minder zout. En heb je nierproblemen, vergeet dan ook vooral niet te checken of er dieetzout of kaliumchloride in je chips zit. Wil je écht gezond eten? Vraag jezelf dan af of je überhaupt chips - met of zonder dieetzout - wilt eten.