Net als de mossel zijn oesters van origine ook een seizoensgebonden product. In welke maanden zijn oesters dan van nature te verkrijgen, en waarom is dat zo?

De letter R in de maand

Het verhaal gaat dat er in de 18e eeuw zoveel dodelijke voedselvergiftigingen waren aan het Franse hof dat koning Lodewijk XV ingreep. Er werd daarom bepaald dat oesters alleen nog van september tot en met april gegeten mochten worden. In de maanden dat het buiten koud genoeg was om ze veilig te vervoeren. En laat dit nou precies de acht maanden zijn met de letter R in de naam.

Huit is acht in het Frans, en zo kregen oesters de naam ‘huîtres’. Letterlijk vertaald betekent dit 8 ‘R’-en. Het is moeilijk te achterhalen in hoeverre dit verhaal op waarheid berust. Maar de echte reden dat wilde oesters alleen in deze acht maanden gegeten worden is misschien nog wel veel absurder. Want eet je een wilde oester in de zomer, dan kun je voor een onaangename verrassing komen te staan.

Oestersperma

Buiten het oesterseizoen - in de maanden mei tot en met augustus - stijgt namelijk de temperatuur van het leefwater van de schelpdieren, en beginnen de oesters aan de voortplanting. Dit noemt men ‘melken’. De mannelijke oesters laten tijdens het melken hun sperma los in het water. Na de bevruchting spuiten de vrouwelijke oesters de larfjes in de vorm van sliertige wolken uit. Deze witte substantie die de oesters uitscheiden lijkt enigszins op melk, vandaar de term ‘melken’. 

En deze melkachtige substantie is niet alleen in het water te vinden, maar ook in de schelp van de oester zelf. De larven laten zich meevoeren en zakken uiteindelijk naar de bodem, op zoek naar een geschikte ondergrond waaraan ze zich kunnen vastklampen. Daar kunnen ze uitgroeien tot een volwassen oester. Het kan tot wel 6 jaar duren voordat de volwassen oesters geschikt zijn voor consumptie.

Geslachtsloze oesters

Als je oesters buiten het seizoen raapt is de kans dus groot dat er zaad- of eicellen in je oester zitten. Dus heb je weleens een witte romige substantie in je oester gezien, dan is de kans groot dat je oestersperma gegeten hebt.

Toch kan het de oplettende oesterliefhebbers opgevallen zijn dat je ook spermavrije oesters buiten het seizoen kunt krijgen. Hoe dit kan? De Keuringsdienst zocht het uit en kwam tot de ontdekking dat er naast mannelijke en vrouwelijke oesters tegenwoordig ook seksloze oesters zijn.