Hoe is het idee voor Onze boerderij in Europa ontstaan?

Jarenlang struin ik al rond op boerenerven. We filmen bij Boer zoekt Vrouw natuurlijk de zoektocht naar de liefde, maar we filmen ook heel veel niet. Ik kom zelf uit een boerenfamilie en voelde steeds meer de behoefte om naast het liefdesverhaal ook het echte boerenverhaal te vertellen. Ik heb een paar jaar geleden een internationale agrarische studiebeurs, een Nuffield Schollarschip, gekregen. Daarmee heb ik heel veel buitenlandse bedrijven bezocht, maar ook heel erg veel geleerd over de Nederlandse agrarische wereld. Ik zag wat er gebeurde als boeren elkaar treffen. Ook al kennen ze elkaar niet, ze hebben elkaar heel veel te vertellen. Alsof boeren een soort verbond hebben: ‘Wij voeden samen de wereld’. Van daaruit is het idee voor dit programma ontstaan.

Je reist voor deze reeks met een camper langs het platteland van Denemarken, Zwitserland en Duitsland. Waarom deze landen?

Al snel ontstond het idee om een grote bus zo te verbouwen dat we op anderhalvemeter konden reizen. We zijn op zoek gegaan naar Nederlandse boeren in het buitenland, maar ook naar lokale boeren. De keuze voor Denemarken en Duitsland is omdat er veel Nederlanders die kant op zijn gegaan om daar een bedrijf te starten. Het is natuurlijk heel interessant om te zien hoe zij het daar maken en hoe zij kijken naar wat er in Nederland speelt. Zwitserland is razend interessant omdat het op veel vlakken vooruitloopt op de Nederlandse agrarische wereld. Daar spelen dingen waar wij als Nederland heel goed naar zouden kunnen kijken. Ruim 15 jaar geleden waren ze daar al druk met mest en fosfaat en hebben daar grote stappen in gezet.

Boerin Bertie is de chauffeur. Hoe is dat zo gekomen?

Natuurlijk wilden we graag BzV-boeren mee op onze roadtrip. Ik heb er een heel aantal gebeld om te vragen of ze daar überhaupt zin in hadden. Ze moeten bereid zijn hun boerderij voor een dag of vijf achter zich te laten om met ons Europa in te trekken. Gelukkig waren ze meteen heel enthousiast. Bertie was eigenlijk zó enthousiast dat ze dagelijks foto’s stuurde van mogelijk te verbouwen bussen. Toen ik na de twintigste oldtimer de grap maakte dat ze hem dan zelf moest besturen, zei ze geen ‘nee’! Dus toen hebben we haar meteen bij de kladden gepakt. Of ze zich wel realiseerde dat ze stante pede haar vrachtwagenrijbewijs moest gaan halen. En dat deed ze! Binnen twee maanden had ze het op zak en stond ze klaar voor vertrek. Wat een stunt!

Had het programma ook in Nederland gemaakt kunnen worden?

We maken in Nederland natuurlijk Onze boerderij. De derde serie is net uitgezonden en we zijn al druk in de voorbereidingen voor een nieuwe serie die er hopelijk komt. Omdat er zoveel gebeurt op alle boerenerven, omdat het verhaal achter ons voedsel voor ons allemaal belangrijk is, kunnen we met Onze boerderij nog heel veel interessante boeren bezoeken. En wie weet, stappen we in onze camper om met BzV-boeren langs te gaan bij hun Nederlandse collega’s!

Hoe vond je het om te reizen per camper?

We hebben heel wat kilometers afgelegd. We hebben alle weersomstandigheden voorbij zien komen. We reden over winderige bruggen in Denemarken, langs prachtige schattige Duitse dorpjes en we gingen hoog de Alpen in. De camper hebben we een naam gegeven: Lodewijk. Een keurige naam voor ons oude barrel. Lodewijk heeft ons heel veel gebracht. Oké, met een beetje wind mee en berg af tikten we soms de 100 aan. Maar meestal gingen we op een slakkengangetje. Muziekje aan, meezingend, genietend van het vaak mooie uitzicht. En achterin onze boerenvrienden. Het was een bijzondere ervaring!

Welke stellen gaan mee en waarom is voor hen gekozen?

Boerin Steffi en Roel, boer Jos en Dycke, boer Jan en Rianne, boerin Michelle en Maarten, boer Martin en Wilma en boerin Agnes en Albert. Allemaal hebben ze zelf een ander bedrijf en kijken met andere ogen. Dat maakt het zo leuk en iedere keer zo verfrissend. Je leert soms nog meer op een totaal ander type bedrijf. Steffi tussen de koeien en Jos tussen de geiten was heel verrassend.

Heb je een voorbeeld van een interessant gesprek tussen een BzV-boer en een boer in het buitenland?  

Met Agnes en haar man Albert zijn we op bezoek gegaan bij een Nederlandse boer die geëmigreerd is naar voormalig Oost-Duitsland. Hij heeft meer dan 1000 stuks vee. Een boer in Nederland kan daar vaak alleen maar van dromen. De vraag die dan opkomt is natuurlijk: "Wanneer doe je het goed?”. Willen wij goedkoop eten produceren voor een wereldmarkt? Of willen wij in ons kleine land bijzondere producten van hoge kwaliteit produceren voor de lokale markt. En hoeveel zijn wij bereid daarvoor te betalen? Ik vind het heel interessant om gesprekken tussen boeren te volgen die daar allemaal mee worstelen. Hoe ziet onze toekomst eruit? Hoe zorgen wij voor onze aarde, voor onze dieren en uiteindelijk voor onze eigen gezondheid?

Wat hebben de meegereisde boerenstellen ervan geleerd?

Wat we hoopten dat zou ontstaan, is ook gebeurd: inspiratie. Stuk voor stuk zeiden ze na afloop dat ze de komende maanden voldoende stof tot nadenken hebben over wat ze zelf kunnen toepassen van wat ze hebben gezien bij de boeren in het buitenland.

Wat is de meest bijzondere plek waar jullie de camper hebben geparkeerd?

Het mooie van deze serie is dat het zo verschrikkelijk divers is. Het ene moment zijn we in Denemarken bij een bedrijf met duizenden schapen. Het volgende moment staan we op een akkertje met pompoenen te gooien in de Alpen. De keer daarna vergapen we ons aan de grootste paardenfokkerij met olympisch kampioenen om daarna in een grote ton druiven te gaan stampen voor de wijn. We zien het hele Europese agrarische landschap aan ons voorbij trekken. Het zet de Nederlandse boeren in een ander daglicht. Het zet je aan het denken. Hoe voeden wij de wereld en is die manier ook toekomstbestendig?

Hoe verschilt het boerenleven in de landen die je bezocht van dat in Nederland?

De laatste jaren heb ik door die internationale studiebeurs heel veel buitenlandse bedrijven bezocht. Het mooiste vind ik die bedrijven die een heel duidelijke keuze hebben gemaakt. Boeren met een visie op de toekomst. Uit die ervaring is dit programma natuurlijk ook ontstaan. Ik gun het elke Nederlandse boer om inspiratie op te doen bij collega’s in het buitenland. Het is zo mooi om te zien dat, hoewel ze elkaar niet kennen, ze toch een beetje als familie voelen. En dan maakt het niet uit waar je komt. In België, China of Denemarken. Overal vechten de boeren voor hun bestaan. Ze hebben overal te maken met regels en een overheid die niet altijd de lange lijnen uitzet die zij voor ogen hebben. Maar het allergrootste verschil is dat Nederland zo klein is. Wij leven op een postzegel en dat gebrek aan ruimte heeft onze boeren de meest efficiënte van de wereld gemaakt. Maar tegelijk hebben we ook – zelfs letterlijk - de meeste grenzen. En dat is wat er nu zo zichtbaar is.

Wat zijn jouw tv-plannen voor 2021?

Als het aan mij ligt kunnen we met Onze boerderij en Onze boerderij in Europa tot in lengte der dagen door. Er zijn nog zoveel landen en boeren en verhalen op het platteland die schreeuwen om verteld te worden. Die zo belangrijk zijn om te horen, dus dit is eigenlijk pas het begin. Natuurlijk willen we ook weer heel graag boeren helpen met het vinden van de grote liefde. Maar of we Boer zoekt Vrouw in coronatijd kunnen maken, is nog maar zeer de vraag. Bij Boer zoekt Vrouw hopen we te bereiken wat nu net niet mag, het verkleinen van de 1,5 meter…