De veroordelingen van Margretha van de Laar 

Sinds 1996 was de Nederlandse Margretha van de Laar eigenaar van escortbusiness Nirvana. Dit grootste escortbureau van Nederland hing aan elkaar van schandalen. In Nederland heeft Van de Laar een jaar gevangenisstraf uitgezeten voor belastingfraude en bezit van verboden middelen. Daarnaast moest ze 800.000 euro terugbetalen aan de Belastingdienst. Ze verhuisde haar business naar België, maar ook daar kwamen de wanpraktijken aan het licht. 

In België wordt Van de Laar in oktober 2023 veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf – waarvan twee voorwaardelijk - vanwege mensenhandel en seksuele uitbuiting. Ook moet ze 73.000 euro aan crimineel vermogen terugbetalen aan de Belgische staat. Volgens de openbaar aanklager kiest Van de Laar sekswerkers uit die in een kwetsbare situatie zitten, zoals alleenstaande moeders en mensen met alcohol- of drugsproblemen.  

De rechters noemen de feiten ‘bijzonder ernstig en getuigen van een extreem vervaagd normbesef’ bij Margretha van de Laar. Tegen dit vonnis is Van de Laar in hoger beroep gegaan; in oktober 2024 gaat deze van start.  

Wie is deze vrouw, en wat schuilt er achter haar? We vragen het Pointer-journalist Jerry Vermanen, die samen met zijn collega Klaas den Tek de ondergang van ‘escortkoningin’ Margretha van de Laar onderzoekt in de spannende podcast Het escortbedrog. 

Ha Jerry. Hoe zijn jij en je collega Klaas den Tek tot het verhaal van Het escortbedrog gekomen? 

Jerry Vermanen: ‘We zijn twee jaar geleden begonnen met een groter onderzoek naar mensenhandel en seksuele uitbuiting voor Pointer. Van een bron kregen we een tip: we moesten een Jeroen in Portugal bellen. Hij zou een verhaal vertellen waardoor we van onze stoel zouden vallen. En dat verhaal ging over Margretha van de Laar.’ 

En? Viel je van je stoel? 

‘We hadden nog nooit van Margretha van de Laar gehoord. We zijn gaan googelen en dan vind je vrij snel de ene kant van het verhaal: dat Margretha zangeres en artiest is, en mensen helpt met afvallen. En dan is er ook nog een andere kant, die we in de Telegraaf lazen: Margretha van de Laar heeft een escortbureau en licht haar klanten op.  

In eerste instantie dacht ik dat er twee verschillende Margretha van de Laars waren; ik kon niet geloven dat één iemand twee zulke verschillende gezichten kon hebben. 

Maar het ging toch over dezelfde Margretha, die een dubbelleven leeft in de meest extreme vorm. Aan de ene kant is ze een heel vrolijk persoon met een luchtig leven, aan de andere kant is ze keihard en meedogenloos in de escortwereld.’ 

Kun je meer vertellen over Margretha’s meedogenloze kant? 

‘Margretha is iemand die hele foute dingen heeft gedaan en daar op geen enkele manier verantwoordelijkheid voor neemt. Ze heeft miljoenen verdiend met de escortbusiness. Als je dit op een legale manier doet, is hier natuurlijk niets mis mee. 

Maar ze heeft klanten bedreigd, opgelicht en afgeperst, haar personeel voor een groot deel uitgebuit, van de escortdames geld ingehouden en hen in gevaarlijke situaties gebracht. Haar hoger beroep in België loopt nog. Maar als je haar eerste vonnis in België leest; dat laat geen spaan van haar heel.’  

Wisten jullie meteen dat jullie over haar een podcastserie wilden maken? 

‘We dachten: wat voor soort verhaal moet dit zijn? We voelden meteen aan dat dit een góéd en spannend verhaal was. En een geschreven artikel zou het enorm tekortdoen. Met de hoeveelheid details zou het dan een boek moeten worden. Een podcast hadden we nog nooit gemaakt, dus dat was erg leuk en spannend. 

In deze serie hadden we genoeg ruimte om Margretha als personage neer te zetten, het verhaal op te bouwen en alle facetten van haar dubbelleven te tonen.’ 

Waarom wilden de personen die jullie in Het escortbedrog interviewen (zoals Margretha’s telefoniste en een sekswerker bij Nirvana) hun verhaal doen bij jullie? 

‘Het zijn mensen die soms wel 20 jaar lang bij het escortbureau van Margretha hebben gewerkt. Zij hebben dingen gezien waar jij en ik geen enkele weet van hebben. Dus het is voor sommigen heel fijn om jaren aan kennis op tafel te leggen. Zij kunnen vertellen wat voor wereld de escortwereld is, en wat voor misstanden ze hebben gezien.  

We hebben ook uitgelegd dat wij laten zien dat deze situatie juist niet exemplarisch is voor de escortbranche. Het is gewoon legaal in Nederland en er zijn een hele hoop plekken waar het wél goed gaat.’ 

Waar kwam jouw achtergrond als datajournalist goed bij van pas? 

‘Margretha van de Laar beweert in haar boek dat ze een enorme top-3 hit in Nederland heeft gehad. We zijn toen op onderzoek uitgegaan en konden niets vinden in de hitlijsten. Maar we wilden haar het voordeel van de twijfel geven.  

Dus we hebben alle hitlijsten van de Nederlandse top 30 verzameld van de afgelopen vijftien jaar: ook geen resultaat. Toen hebben we op Spotify en Apple Music 2,5 miljoen hitnoteringen verzameld en geanalyseerd. Daaruit bleek dat ze een paar jaar terug een aantal dagen in de onderste regionen van een daglijst op Apple Music heeft gestaan. Dat is nogal een verschil met een nationale top 3-hit. 

Er blijkt dus totaal geen waarheid te zitten in haar claim. Toen we Margretha dit voorlegden, zei ze: ‘Jawel, ik heb wel een top-3 hit gescoord.’ 

Uiteindelijk blijkt dat ze een lokale hitlijst uit het plekje Bemmel in Brabant heeft gebruikt voor deze claim. Bij het lokale radiostation kon je zelf nummers insturen om in de hitlijst te komen. Op die manier is ze dus op die specifieke radiozender in Bemmel op plek 3 van hun hitlijst beland.’

Wat verbaasde je het meeste aan Margretha? 

‘Normaal gesproken wordt iemand ongemakkelijk als hij of zij door de mand valt. Het is gênant als iemand je betrapt op een leugen. Het fascinerende aan Margretha is dat als zij betrapt wordt, het haar helemaal níets kan schelen. Ze heeft gelijk een antwoord klaarstaan.  

We hebben Margretha in aflevering 6 van Het escortbedrog geïnterviewd. Als je haar de feiten voorlegt - je bent veroordeeld voor mensenhandel, je hebt klanten opgelicht en bedreigd en je gebruikt nepprofielen – dan praat ze daar makkelijk overheen. Ze probeert je continu te ontregelen en op een ander spoor te zetten. Margretha leeft in een totaal andere werkelijkheid. Dat maakt zo’n interview ontzettend moeilijk, maar wel heel interessant.’ 

Vond je het spannend om Margretha te interviewen? 

‘Nee, want we waren goed voorbereid. We wisten precies welke feiten we haar voor wilden leggen en probeerden haar ook telkens terug te trekken naar onze vragen. Dat vond ze ontzettend irritant, wat het gesprek ongemakkelijk maakte. Daardoor is het een straatvechtersinterview geworden, maar we wisten ook dat ze niet op haar knieën spijt ging betuigen. We waren vooral op zoek naar een kijkje in haar hoofd. En dat krijgt de luisteraar.’ 

Luister de eerste vijf afleveringen van de podcast Het escortbedrog van NPO Radio 1 en KRO-NCRV'S Pointer via de NPO Luister app of in je favoriete podcastapp. Iedere maandag verschijnt er een nieuwe aflevering.