‘Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken.’ Ron Bormans staat aan de leiding van de Hogeschool Rotterdam. Hij schrikt hoe erg identiteitspolitiek zijn studenten beïnvloedt. In het NRC pleit hij voor de oplossing.
Politiek verbindt de mensen niet meer, maar zet ze tegenover elkaar. Dat is in ieder geval wat Ron Bormans dagelijks ziet op de Hogeschool Rotterdam, waar hij voorzitter van het College van Bestuur is. Vanaf onze eigen kleine eilandjes schreeuwen we naar de mensen aan de overkant. Of we hebben medelijden met ze, omdat ze niet op het goede eilandje zitten.
De politiek doet ook mee
Best wel ingewikkeld om hier een tegengeluid op te bieden. Want elke politieke partij lijkt tegenwoordig identiteitspolitiek te beoefenen. Bormans: “Neem het CDA. Die partij heeft het graag over de joods-christelijke waarden van Nederland, maar sluit daarmee driekwart van de samenleving uit. En welke normativiteit gaat er uit van het „doe normaal” van de VVD? Of van Leefbaar Rotterdam dat de Turkse groenteboer liever ziet vertrekken, zodat de buurt weer „van ons” wordt? Kijk naar D66. Dat adoreert Europa, terwijl Europa in de ogen van velen staat voor alles wat fout is. Of naar de bakfietsidentiteit die GroenLinksers zichzelf aanmeet. Neem de mensen van Denk. Zij prediken inclusiviteit, terwijl ze op hetzelfde moment uitsluiten.”
Zo kan het niet langer, vindt Bormans. Het is heus niet erg om jezelf te uiten en waarde aan je eigen identiteit te hechten, maar er moet ook een gevoel van verantwoordelijkheid zijn naar de samenleving toe. En dat betekent volgens hem respectvol met elkaar omgaan.
Ruzie in de klas
Docenten zijn één van de eersten die te maken krijgen met onze gefragmenteerde samenleving. Want zij hebben jongeren vanuit alle verschillende achtergronden in de klas. Bormans ziet het ook op zijn school. Uitspraken als: “Alle gebeurtenissen in de wereld zijn een uitdrukking van een zionistisch complot,” of “Homoseksualiteit is verdorven,” of “Die buitenlanders horen hier niet,” hoort hij maar al te vaak.
Ga het gesprek aan!
De oplossing is volgens Bormans doodsimpel: we moeten weer het gesprek aangaan. We moeten leren naar elkaar te luisteren, ook al zijn we het niet met elkaar eens, of geloven we in fundamenteel andere dingen.
Dat is wat Bormans ook aanmoedigt onder zijn studenten. Als iemand zich ergens op een harde manier over uitlaat vraagt hij: “Is dat wel zo, zoals je dat nu zegt?". In plaats van diegene de klas uit te sturen.
Bormans: “Dan hebben we een gesprek. Daarin hoeven we het niet met elkaar eens te zijn. Je mag zelfs iets onzinnigs zeggen.” Maar dat gesprek wordt steeds minder gevoerd, mede door de manier waarop de politiek zich nu opstelt. We moeten leren om naast het koesteren van alle ‘ikken’ in Nederland ook de ‘wij’ in stand te houden. Want die twee kunnen gewoon naast elkaar bestaan!
Dus laten we dat (misschien soms ongemakkelijke) gesprek met elkaar aangaan! En accepteren dat niet iedereen op dezelfde manier tegen de wereld aankijkt. Want dat maakt het juist zo interessant!
