Afstand nemen van homoseksualiteit. In een debat gaf onderwijsminister Arie Slob aan dat religieuze scholen het recht hebben om dat statement door ouders te laten ondertekenen in een verklaring, zolang er sprake is van veiligheid voor alle leerlingen. Maar gaat dat wel samen?
Gerard Amersfoort is homo en één van die mensen die naar een reformatorische school ging - ook zijn ouders tekenden zon verklaring. Wat houdt zo'n school eigenlijk in, volgens hem? "Reformatorische scholen zijn een specifieke groep binnen de christelijke scholengemeenschap, die een eigenlijk bevindelijk gereformeerde standpunten hebben. Heel simpel gezegd, die zijn wat zwaarder dan de andere christelijke scholen."
Een eigen visie
"Gereformeerden hebben een bepaalde visie op de Bijbel en interpreteren de Bijbel op een bepaalde manier. Dat is heel wezenlijk in hun hele levensstijl, dat dringt door in hun hele leven en hoe ze naar de wereld kijken."
Als je naar zo'n school gaat, dan is het logisch dat je zo'n verklaring ondertekent
Het tekenen van de verklaring werd bij Gerard thuis niet besproken. "Het was vanzelfsprekend dat wij naar een reformatorische school zouden gaan, omdat je in zo'n omgeving zit. De mensen die naar jouw kerk gaan, gaan ook naar dezelfde school. Zo is het ook vanzelfsprekend om de verklaring te ondertekenen, omdat die eigenlijk omschrijft wat je hele identiteit is binnen zo'n groep. Als je naar zo'n school gaat, dan is het logisch dat je zo'n verklaring ondertekent."
Toch is homoseksualiteit niet iets dat volledig onbesproken blijft binnen de gemeenschap, legt Gerard uit. "Het is niet zo dat er helemaal geen discussies zijn op school, dat er niet wordt gekeken naar de samenleving of dat er dat er nooit breder wordt gekeken dan het eigen clubje. Alleen de manier waarop zij in het leven staan en hoe zij daarnaar kijken is gemeengoed. Er wordt vanuit gegaan dat iedereen op dezelfde manier denkt."
Je mag homoseksueel zijn, maar je mag geen relatie aangaan
Worstelen met je identiteit
"Homoseksualiteit is ook op die scholen dus wel een thema, alleen de algemene gedachte is dat homoseksualiteit zondig is. Bijvoorbeeld als jij een homoseksuele relatie aangaat. Dat is meestal het onderscheid dat wordt gemaakt: je mag homoseksueel zijn, maar je mag geen relatie aangaan. Dat is het uitgangspunt. Dus wanneer je bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon op school hebt, waar je je hart zou willen luchten, dan weet je dat ook die vertrouwenspersoon op diezelfde manier naar Bijbel kijkt. Dat maakt het heel moeilijk om je daarvoor open te stellen."
Het wordt in een hoekje geduwd met allerlei andere zonden
Tijdens zijn eigen middelbare schooltijd heeft Gerard zijn geaardheid nooit durven uiten. "Sterker nog, ik heb het sterk ontkend. Want eigenlijk alles wat over homoseksualiteit ging was negatief. Er werd nooit op een normale manier naar gekeken, dat je bijvoorbeeld ook een homoseksuele relatie zou kunnen hebben. Het wordt in een hoekje geduwd met allerlei andere zonden en op die manier ook gedemoniseerd. Je hebt geen rolmodel van een homoseksuele relatie. Dat heb ik best wel gemist."
'Ik hoop dat het over gaat'
In die periode ontbrak de nodige reflectie, een ander beeld en een andere visie. Die was er simpelweg niet. Het idee dat hij later een relatie zou kunnen hebben met een man, kwam niet in hem op. "Dat is nooit een overweging geweest, omdat dat per definitie zondig en slecht was. Dus heb ik heel lang gedacht: ik hoop dat het over gaat en ik ga wel met een vrouw verder."
Bang om alles te verliezen
"Ik hield de opties helemaal niet open omdat die zulke vergaande consequenties zouden hebben. Als je eraan toe zou geven dat je homoseksueel bent, en je zit in die leefomgeving en je hebt dat gedachtengoed, dan betekent het nogal wat om te zeggen: 'ik ben homo en ik kies ervoor om een relatie aan te gaan'. Er is een hele grote kans dat je familie je de rug toekeert en je vrienden je verlaten. Uiteindelijk heeft mijn familie heel tof gereageerd, maar omdat er op zo'n manier naar homoseksualiteit wordt gekeken en er zo over wordt gesproken, ben je bang om alles te verliezen op moment je uit de kast komt."
Of een verbod op identiteisverklaringen het juiste resultaat zal opleveren, daar is Gerard niet zo zeker van. "De vraag is - zeker als je dat vanuit de overheid gaat verbieden - of dat het gewenste effect heeft. Het verandert niet direct iets aan de sfeer op zo'n school. Je kan wel zeggen dat zo'n verklaring niet meer kan, maar in de hoofden van de mensen is daar nog
steeds dezelfde gedachte over hoe de Bijbel wordt geïnterpreteerd."
Ga in gesprek
Om vooruit te boeken is samenwerking tussen zowel ouders als scholen noodzakelijk, denkt Gerard. "Ik denk dat het veel belangrijker is dat er een gesprek wordt gevoerd met die scholen, over wat het voor een kind betekent dat jouw ouders zo'n verklaring hebben getekend en dat iedereen op een bepaalde manier denkt. Dat maakt dat een kind zich niet volledig kan ontwikkelen, omdat er maar op één manier wordt gedacht."