Presentator Sosha Duysker krijgt al vroeg te maken met racisme. In haar nieuwe serie Uit de kramp onderzoekt ze waarom praten over racisme lastig is. ‘Mensen zijn sociale dieren en willen geaccepteerd worden. Als je niet geaccepteerd wordt om welke reden dan ook, doet dat pijn.’
Pesterijen
Sosha Duysker groeit op in West-Friesland en haar roots liggen in Suriname. ‘Ik kreeg helaas al vroeg te maken met racisme, alleen heb ik het destijds niet als zodanig benoemd. Ik zag het “gewoon” als pesterijen, maar wist ergens ook wel dat het met mijn huidskleur te maken had.’
Sosha vervolgt: ‘Het was ook een vorm van zelfbescherming. Ik besloot me er niet door te laten raken, maar dat gebeurde natuurlijk wel. Je wordt immers afgewezen om iets waar je niets aan kunt doen. Mensen zijn sociale dieren en willen geaccepteerd worden. Als je niet geaccepteerd wordt om welke reden dan ook, dan doet dat pijn.’
Ingewikkeld gesprek
Waarom is het lastig om over racisme te praten? Ook voor Sosha zelf is het soms zoeken naar woorden: ‘Ik let erg op mijn woorden, dat is een kramp bij mij. Ik wil het graag goed zeggen en mensen niet tekort doen.’
'De meeste mensen zullen ‘ja’ antwoorden op de vraag: ben je tegen racisme?'
Sosha vervolgt: ‘Racisme is een moeilijk onderwerp om op een goede manier aan de man te brengen. Ik hoop dat Uit de kramp context biedt om mensen stap voor stap mee te nemen in een gesprek over racisme. Wat is ons eigen aandeel hierin? De meeste mensen zullen ‘ja’ antwoorden op de vraag: ben je tegen racisme? Maar op het moment dat je zegt: ‘Wat je nu zegt is racistisch,’ kunnen mensen reageren: ‘Ik ben geen racist.’ Het is heel ingewikkeld om dat gesprek te voeren.’
‘Racisme gaat over macht en is uiteindelijk een gecreëerde ongelijkheid'
Vooroordelen
Sosha Duysker wijst op racisme als een systeem. ‘Racisme gaat over macht en is uiteindelijk een gecreëerde ongelijkheid. De ene groep wordt ondergeschikt gemaakt aan de andere groep, om zo een sociaal, economisch en politiek voordeel tot hen te krijgen. Dat is in eerste instantie een hele bewuste keuze. Vervolgens wordt dat systeem vooral onbewust in stand gehouden, omdat veel mensen niet weten dat dat systeem er überhaupt is.’
‘Mensen hebben niet door dat ze racistische dingen doen of zeggen. Bijvoorbeeld door je tas vast te grijpen als je iemand ziet die zwart is, of als een zwart persoon in een mooie auto aan de kant wordt gehaald door politie. Dit zijn vooroordelen waar we tot de dag van vandaag tegen strijden. Mensen zijn daarbij bang geworden om iets te zeggen, vaak uit angst om een ander te kwetsen. Ik hoop met elkaar constructief het gesprek aan te gaan, in plaats van elkaar af te vallen.’
Wie is Sosha?
Sosha Duysker (32) groeit op in West-Friesland. Ze heeft twee oudere zussen en een halfzusje en halfbroertje. Ze woont samen in Amsterdam met haar vriend. Ze presenteert programma’s voor KRO-NCRV zoals als Waku Waku, Keuringsdienst van waarde en Zin in morgen.
Uit de kramp
Waarom is het zo lastig om over racisme te praten? Presentator Sosha Duysker gaat op onderzoek in het nieuwe KRO-NCRV programma Uit de kramp. De driedelige serie is vanaf donderdag 21 maart te zien op NPO Start en vanaf dinsdag 26 maart te zien bij KRO-NCRV op NPO 3.
Lees meer persoonlijke verhalen
Schrijf je in voor de nieuwsbrief Persoonlijke verhalen
