'Ik bied duizend euro om dokter Bernard om te leggen.' Via deze tweet werd huisarts in opleiding Bernard Leenstra met de dood bedreigd door een 21-jarige jongen die werd opgepakt. Voor hem is de maat vol en hij pleit voor verandering. "We moeten het niet normaliseren, dat is ook de reden dat ik hier zit."
De Utrechtse Bernard Leenstra is een huisarts in opleiding. "Ik kom normaalgesproken vaker in de media en dan leg ik dingen uit over corona en de coronavaccins en maatregelen", vertelt hij. Net als andere medici en virologen krijgt ook Leenstra veel reacties op zijn mediaoptredens. "Ik lees niet al die reacties, maar deze dus wel."
Via een tip las Leenstra het bericht. "Toen dacht ik, dit is echt idioot. We moeten er wat mee", aldus Leenstra. Hij kon moeilijk inschatten hoe serieus het bericht was: "Hoe ernstig het is dat weet ik niet, ik kan de situatie moeilijk inschatten. Het is een online bedreiging, maar is het bluf? Dat zou kunnen. Of is het heel erg serieus? Dat kan ook. Je weet het gewoon niet. Op een gegeven moment is de maat vol en doe je aangifte."
We moeten het niet normaliseren, dat is ook de reden dat ik hier zit
Haatcomments
Leenstra krijgt online vaker veel reacties op zijn uitleg over coronamaatregelen en vaccins. Zo wordt hij bijvoorbeeld vergeleken met 'Dokter Mengelen' of 'Judas' en krijgt hij reacties als: 'Je zou hem bijna bewust opzoeken' en 'Bernard Leenstra zijn nek omdraaien'. Maar ook een stuk heftiger waarbij gezegd wordt dat men zijn strot zou doorsnijden als dat gelegitimeerd was. "Dat is krankzinnig en walgelijk. Het slaat nergens op. We moeten het niet normaliseren, dat is ook de reden dat ik hier zit", vertelt Leenstra aan tafel bij Margriet.
Je raakt er gewend aan, dat is het gekke. Toen dacht ik dat is niet gezond
Leenstra is niet geschrokken van de bedreiging: "Je raakt er gewend aan, dat is het gekke. Toen dacht ik dat is niet gezond." Om dit soort situaties niet te normaliseren, vindt hij dat artsen wat moeten doen. "Ik vind het belangrijk dat artsen zich durven uit te spreken op sociale media. Dat is er nu eenmaal, we kunnen het niet negeren."
Nu ze gepakt zijn treed ik naar buiten, want ik wil dat we hier iets aan gaan doen
Bedreigingen
Dat Leenstra het niet meer wil negeren en wil uitspreken komt doordat hij verschillende voorbeelden kent van bedreigingen bij artsen, bij hemzelf maar ook collega’s. "Ik ben bezig met prullenbakvaccins naar derdewereldlanden te krijgen. De collega die daarbij geholpen heeft, kreeg ook diverse bedreigingen en daar werd het zelfs fysiek." Zo was er bij die collega een poging tot brandstichting bij zijn praktijk en kwam er een kogel door de voordeur, vertelt Leenstra. "Toen dacht ik: waar zijn we mee bezig? Nu ze gepakt zijn treed ik naar buiten, want ik wil dat we hier iets aan gaan doen." Hij roept de politiek op om verdere escalatie te voorkomen.
Desinformatie
Een groot probleem vindt Leenstra de desinformatie op sociale media en dan vooral onjuiste medische informatie van een kleine groep artsen. "Er is een klein clubje, tiental artsen, dat roept op sociale media allerlei desinformatie", aldus Leenstra. Hij vertelt dat de artsenfederatie waaraan hij verbonden is besloten heeft daar niets mee te doen en ook andere gezondheidsinstanties. "De inspectie van de gezondheidszorg heeft ook klaarblijkelijk gedacht: laat maar zitten, want het groeit."
Als we niet meer het gesprek met elkaar aangaan, wat hebben we dan nog?
Tegengeluid
Het negeren van de desinformatie klinkt begrijpelijk, volgens de arts in opleiding maar is volgens hem niet de oplossing. "Zij staan op een podium en staan daar alleen zonder enig tegengeluid." Leenstra vindt dat er juist een tegengeluid moet komen: "Als je dat doet, je aan anderen laat zien: kijk je wordt gehoord, we nemen dit serieus. En juist dat is belangrijk, nu er een gevoel van polarisatie heerst in de samenleving. Van beide kanten. Als we niet meer het gesprek met elkaar aangaan, wat hebben we dan nog?"
Het gesprek aangaan
De arts probeert dat gesprek actief aan te gaan, bijvoorbeeld met mensen die hem bedreigen. "Een persoon die mij bedreigde heb ik gegoogeld, gevonden en opgebeld met: 'Hoi ik ben Bernard Leenstra. Ik las op LinkedIn dat jij toevallig mijn nek wilt omdraaien en ik vroeg me af waarom? Kunnen we daarover praten?' Dat was zo onverwacht en hij was zo overvallen dat hij toch maar besloot geen zin te hebben in dat gesprek."
Dat gesprek wil hij ook graag voeren met de persoon achter de getipte doodsbedreiging. "Ik wil daarmee aan tafel met een kop koffie en vragen: 'Waarom ben jij nu zo boos op mij?'" Leenstra is ervan overtuigd dat de dialoog de oplossing is: "We vergeten te luisteren naar elkaar, dat is echt een ding. Ik geloof echt dat als we elkaar in de ogen kunnen aankijken en het gesprek kunnen voeren, dat er heel veel haat verdwijnt."