Elf maanden geleden barstte de hel los in Oekraïne toen de Russen het land binnenvielen. Daar weet de Nederlandse ambassadeur Jennes de Mol alles van. Met wat voor zaken krijgt de ambassadeur in Kiev te maken en hoe verwerkt hij deze? In Spraakmakers vertelt hij: 'Ik hoor klappen van de luchtafweer, binnenkomende raketten en drones die overvliegen.'
Met de auto naar huis
De Mol is momenteel in Nederland na drie maanden in Oekraïne te zijn geweest. ‘We bieden humanitaire, economische en militaire hulp en zijn betrokken bij de ondersteuning om de winter door te komen. Ik sta 24 uur per dag, 7 dagen per week aan. Na drie maanden heb ik behoefte om terug te gaan. Ik zie mijn vrouw weer, want zij gaat niet mee naar Oekraïne. Ik geniet van de buitenlucht, om te kunnen praten over wat ik heb meegemaakt en ik hoef niet aan te staan’, vertelt De Mol.
De ambassadeur is vanuit Oekraïne helemaal met de auto naar Nederland komen rijden. Vanwaar de keuze voor de auto en niet het vliegtuig? ‘Het is 2.200 kilometer van Kiev naar Den Haag. Terwijl ik rijd, luister ik naar muziek. Dat helpt mij om uit het gebied in Oekraïne over te gaan naar het rustige Nederland. Dan ben ik niet ineens cold turkey in mijn thuisland. Ik heb tijd om te overdenken wat ik allemaal gedaan heb en kan zaken in perspectief plaatsen.’
Ontvoering van Oekraïense kinderen
Eén van de zaken waar de Mol aandacht aan besteedt, is de ontvoering van Oekraïense kinderen. Dit speelt in de bezette gebieden, met name in het zuiden van het land. Als ambassadeur houdt hij contact met journalisten in die bezette gebieden om erachter te komen wat er met die kinderen is gebeurd. Zij worden bijvoorbeeld naar zomerkampen gestuurd en komen niet meer terug. Vervolgens worden ze in Russische gezinnen geplaatst. Het wordt door Rusland gepresenteerd als iets moois, maar in feite zijn die kinderen bij hun families weggerukt.
'Oekraïense kinderen worden naar zomerkampen gestuurd en komen niet meer terug.'
Het is belangrijk om hiervoor bewijs te verzamelen, net als het onderwerp aandacht te geven. In de bezette gebieden wordt de Russische roebel ingevoerd. Ook wordt het mensen opgelegd een Russisch paspoort aan te nemen. Dit past allemaal in het beeld om Oekraïne Russisch te maken. Rusland is in feite bezig om de cultuur en taal van Oekraïne te vernietigen. Jennes de Mol: ‘Als ik de verschrikkelijke wreedheden zie maakt me dat boos en verdrietig. Ik weet soms niet waar ik mijn emotie moet laten.’
Surrealistisch
Of het De Mol verandert als mens door alles wat hij meemaakt? ‘Ik heb eerder voor hete vuren gestaan, letterlijk en figuurlijk. Ik heb bijvoorbeeld in Afghanistan gezeten. Dit is weer van een andere orde. Het is een permanent zwaard van Damocles wat boven het hoofd hangt. Tegelijkertijd heb ik enorme waardering voor wat Nederland doet.’
'Het is een permanent zwaard van Damocles wat boven het hoofd hangt.'
De oorlog in Oekraïne heeft mij veranderd in de zin van dat ik nog minder naïef ben geworden en dat ik rekening houd met alle scenario’s. Ook realiseer ik me nog meer dat mijn logica niet altijd de logica is van de wereld om ons heen. Ik ga op mijn eigen gevoel af en vaar mijn eigen koers. Ik hoor klappen van de luchtafweer, binnenkomende raketten en drones die overvliegen. Het is bijna surrealistisch. Tegelijkertijd heb ik dit misschien nu al wel 50 keer meegemaakt. Dus hoe gek ook – daarin ontstaat gewenning.'
De aflevering van Spraakmakers is terug te luisteren als podcast. Het gesprek met Jennes de Mol start op 01:38:00.
