Niet laten verwateren

Je kunt de vriendschap stilletjes laten verwateren. Als je geen moeite meer stopt in de vriendschap, gaat deze vanzelf voorbij. Maar is dit wel zo netjes?

Anne uit de documentaire Anne (32) zoekt vrienden vindt van niet: ‘Het is respectvol om iemand niet in het ongewisse te laten en iemand niet de hele tijd te laten hangen. Neem iemand juist serieus en zeg waarom er minder contact is.’

Wel laten verwateren

Socioloog Beate Völker is bezig met onderzoek naar volwassen vriendschappen. Zij vindt het niet zo’n gek idee om een vriendschap te laten verwateren. 

Ze zegt: ‘Een vriendschap laten verwateren klinkt misschien onbeleefd, alsof het niet veel betekend heeft. Dit hoeft helemaal niet zo te zijn. Tijdens mijn onderzoek heb ik geleerd dat er niks mis mee is om een vriendschap even zijn beloop te laten.’ 

Völker benadrukt dat je een vriendschap als iets dynamisch moet zien. Soms staan vrienden dichterbij je, soms verder weg. Ze legt uit: ‘Je kunt definitief een punt zetten achter de vriendschap, maar zo ontneem je jezelf en de ander de kans om vrijblijvend te informeren naar elkaar.’

(Tekst gaat verder onder foto's.)

Het gesprek aangaan

Volgens socioloog Völker kun je in twee gevallen een vriendschap echter niet gewoon zijn beloop laten gaan. 

Stel, jij vindt een onderwerp enorm belangrijk, maar de mening van de ander staat lijnrecht tegenover die van jou. Denk bijvoorbeeld aan onderwerpen als vaccineren of politieke onderwerpen. In dat geval heb je een probleem en moet je volgens Völker toch echt het gesprek aangaan.

Ook als de vriendschap maar van één kant komt, moet je volgens vriendschapskenner Völker wel het gesprek aangaan. Ze legt uit: ‘Als de ander steeds vraagt om te bellen of om af te spreken, dan moet je het eerlijk zeggen als je daar geen tijd voor hebt.’

Ruimte voor pijn

Anne sluit zich in dit geval aan bij de socioloog: ‘Ik denk echt dat je het gesprek moet aangaan. Als je iets goed uitlegt, kan het best zijn dat de ander het begrijpt. Door het gesprek aan te gaan, is er ook ruimte het pijnlijk te mogen vinden. Dat gevoel mag er ook gewoon zijn.’ 

Een gulden middenweg vinden

Tijdens zo’n gesprek kan het inderdaad zo zijn dat je elkaar begrijpt. In dat geval kun je volgens socioloog Völker een gulde middenweg vinden. Ze geeft een voorbeeld: ‘Als jij vegetariër bent en er moeite mee hebt dat jouw vriend/vriendin vlees eet, kunnen jullie bijvoorbeeld besluiten om niet meer samen te eten.’

Je kunt dus zo’n compromis sluiten, wie weet kom je er samen uit. Volgens Völker is een gulde middenweg-gesprek meestal wel een slecht voorteken: ‘Het is een symptoom voor nog meer verschillen binnen de vriendschap.’ Neem het vegetariër-voorbeeld: de keuze om vegetariër te zijn zegt iets over jouw manier van leven. Wanneer iemand zich niet kan vinden in deze manier van leven, loop je geheid tegen andere problemen aan binnen de vriendschap.

Een onherstelbare breuk

Als iemand binnen een vriendschap echt jouw grens bereikt, kun je volgens vriendschapsspecialist Völker eigenlijk niet anders dan die grens aangeven. Ze legt uit: ‘Als iemand over jouw grenzen heengaat, heeft de vriendschap geen meerwaarde meer.’

Völker legt uit hoe je het beste zo’n definitief gesprek aan kan gaan: ‘Als je een grens stelt, doe je dit omdat jij iets heel belangrijk vindt. Houd de redenering daarom bij jezelf. Jíj hebt ergens moeite mee, jíj hebt een probleem.’ 

Kortom, hoe en waarom een vriendschap eindigt, is iets heel persoonlijks. Het hangt af van de situatie en de betrokken mensen. Er is niet één juiste manier die je altijd kan toepassen. Ga aan de hand van jouw vriendschap na wat je het beste kan doen: verwateren, het gesprek aangaan om eventueel een compromis te sluiten of toch echt definitief beëindigen.

Anne (32) zoekt vrienden wordt op maandag 28 oktober om 23.10 uur uitgezonden op NPO2.