Hoe lang zijn conserven houdbaar?

Er wordt al eeuwen eten uit blik gegeten. Conserven zijn sinds de 19e eeuw een wijdverspreid fenomeen. Door een conservenblik te verhitten nadat het gevuld is met groenten blijft het veel langer houdbaar. Vaak tot wel vijf jaar, en soms zelfs langer. Maar kijk altijd even naar de houdbaarheidsdatum op de verpakking. 

Volgens het Voedingscentrum zijn veel conserven tot 1 jaar en mogelijk langer na THT (tenminste houdbaar tot) houdbaar, mits het er nog goed uitziet en de verpakking heel is. Als de THT-datum verstreken is moet je wel altijd even kijken, ruiken en proeven voordat je het eet.

Maar zijn al die langhoudbare groenten uit blik of pot net zo voedzaam als zijn verse tegenhanger?

Zijn verse groenten daadwerkelijk gezonder?

Ons brein heeft de neiging om te denken dat verse groenten beter zijn dan groenten die geconserveerd of ingevroren zijn. De term vers staat voor velen gelijk aan gezond. Groenten die geconserveerd zijn (en dus niet vers heten) worden daarom als minder gezond gezien.

Het ziet er dan wel mooier uit, zo’n kleurig groenteschap, maar het idee dat geconserveerde groenten bij uitstek minder voedzaam zijn dan hun verse tegenhanger is een misvatting. In werkelijkheid behouden groente uit blik of pot evenveel voedingsstoffen als verse onbewerkte groenten.

Vitamines gaan verloren als je groenten kookt

De macronutriënten waaronder koolhydraten, vetten en eiwitten blijven bij het conserveren behouden. De groenten die bestemd zijn voor conserveren worden namelijk vrij snel na de oogst verwerkt. De meeste vitamines zijn, of het nou om verse groente of groente in blik gaat, in dezelfde mate aanwezig. Vitamine B en C zijn echter oplosbaar in water, en raken beschadigd door verhitting.

Sommige groente uit blik of pot zijn voorgekookt. Voorgekookte conserven zullen dus minder van deze vitamines bevatten. Ook bij verse groenten gaan deze vitamines verloren zodra je ze kookt, snijdt, schilt of als je ze voor langere tijd bewaart.

Zout en suiker in groenten uit pot of blik

Let wel op het etiket van de conserven. Aan groenten uit pot of blik kan namelijk zout en/of suiker toegevoegd zijn. Dit wordt gedaan om de voedingsmiddelen nog langer houdbaar te maken. Gelukkig kun je gewoon op het etiket zien of er suiker of zout in de conserven zitten. Maakt het nog uit of de groenten in een pot of blik zitten?

Hormoonverstorende stof BPA in conserven

Eten dat ingeblikt is kan de stof Bisfenol A (BPA) bevatten. BPA is een chemische stof die in veel plastic producten zit en het hormoonsysteem kan aantasten. Maar het kan dus ook in ingeblikte conserven zitten. De binnenkant van blikken verpakkingen bevatten vaak een witte kunststof laag. Dit om te voorkomen dat er corrosie optreedt. De coating zit echter ook in frisdrank blikjes.

Harvard studie

Uit een studie gepubliceerd door Harvard University bleek dat de urine van testpersonen die vijf dagen lang soep uit blik hadden gegeten 1000% meer BPA bevatte dan de urine van personen die verse soep hadden gegeten.

Gelukkig is er in Europa vrij strikte regelgeving voor de toegestane limieten van deze hormoonverstorende stof. Dat wil zeggen dat is vastgesteld hoeveel maximaal vanuit de verpakking in het voedsel terecht mag komen. Daarnaast zijn er ontwikkelingen in de Europese Unie om BPA volledig te verbieden voor gebruik in verpakkingsmaterialen.

Verse groente of groente uit blik: wat is duurzamer?

Groente uit pot of blik zijn vaak wel een duurzamere keuze. De voedingswaren voor conserven worden geteeld in het vollegrondseizoen en niet in een kas. Als je dezelfde groente buiten het seizoen vers zou kopen komt deze uit het buitenland of is het geteeld in een verwarmde kas.

Als je ecologische voetafdruk een belangrijke factor voor je besluitvorming is, kun je overwegen om ingeblikte conserven te kopen op het moment dat een groente hier niet in het seizoen is. Dat alle verse groenten 365 dagen per jaar beschikbaar zijn is immers ook een vrij recente luxe.